Nhận thức được tầm quan trọng của an toàn thực phẩm và sức khỏe cộng đồng, việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững, thân thiện với môi trường đang ngày càng được quan tâm. Trong đó, trồng khoai lang theo phương pháp hữu cơ nổi lên như một giải pháp tối ưu, mang lại hiệu quả kinh tế cao và góp phần bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên.
Ưu điểm nổi bật của phương pháp trồng khoai lang hữu cơ
- Sản phẩm an toàn: Khoai lang được trồng hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
- Bảo vệ môi trường: Hạn chế tối đa việc sử dụng hóa chất, góp phần bảo vệ nguồn đất, nguồn nước và hệ sinh thái xung quanh.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Khoai lang hữu cơ được trồng với nguồn dinh dưỡng tự nhiên, giúp tăng hàm lượng dinh dưỡng, mang lại hương vị thơm ngon đặc trưng.
- Tạo dựng thương hiệu uy tín: Việc áp dụng phương pháp trồng hữu cơ tạo dựng niềm tin cho người tiêu dùng, giúp sản phẩm của bạn có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.
Chuẩn bị trồng khoai lang hữu cơ
Để có được một vụ mùa khoai lang hữu cơ bội thu và chất lượng cao, việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi trồng là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những bước thiết yếu trong giai đoạn chuẩn bị:
Lựa chọn giống khoai lang thích hợp:
- Kháng bệnh: Ưu tiên chọn giống có khả năng chống chịu tốt với các loại sâu bệnh hại phổ biến trong khu vực trồng.
- Năng suất cao: Lựa chọn giống có năng suất cao, phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng địa phương.
- Phù hợp với mục đích sử dụng: Lựa chọn giống có màu sắc, hương vị và đặc điểm phù hợp với nhu cầu thị trường hoặc sở thích cá nhân.
Một số giống khoai lang hữu cơ phổ biến:
- Miền Bắc: Khoai lang Nhật, Khoai lang Bến Tre, Khoai lang Trung Quốc.
- Miền Trung: Khoai lang Nhật, Khoai lang Úc, Khoai lang Bến Tre.
- Miền Nam: Khoai lang Nhật, Khoai lang Đài Loan, Khoai lang Trung Quốc.
Chuẩn bị đất trồng:
- Sử dụng phân hữu cơ hoai mục: Bón lót bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh để cung cấp dinh dưỡng cho đất, cải thiện độ tơi xốp và cấu trúc đất.
- Đảm bảo độ tơi xốp, thoát nước tốt: Cày bừa đất kỹ, tạo luống cao khoảng 20-30 cm, rộng 80-100 cm, rãnh thoát nước rộng 30-40 cm.
- Tránh sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu: Việc sử dụng các loại hóa chất này có thể ảnh hưởng đến chất lượng đất và gây hại cho môi trường.
Thiết kế hệ ruộng khoai:
- Thiết kế luống khoảng cách hợp lý
- Thiết kế hệ thống tưới, có thể sử dụng tưới béc xoay hoặc tưới nhỏ giọt
Kỹ thuật trồng và chăm sóc khoai lang hữu cơ
Trồng khoai lang:
Chọn thời điểm thích hợp:
- Miền Bắc: Nên trồng khoai lang vào vụ Đông Xuân (từ tháng 11 đến tháng 2) hoặc vụ Hè Thu (từ tháng 4 đến tháng 6).
- Miền Trung: Có thể trồng khoai lang quanh năm, tuy nhiên vụ chính là vụ Hè Thu (từ tháng 3 đến tháng 8).
- Miền Nam: Nên trồng khoai lang vào vụ Đông Xuân (từ tháng 10 đến tháng 3) hoặc vụ Hè Thu (từ tháng 4 đến tháng 9).
Mật độ hợp lý:
- Khoai lang Nhật: Mật độ 10.000-12.000 cây/ha, khoảng cách trồng 30-40 cm x 80-100 cm.
- Khoai lang Bến Tre: Mật độ 8.000-10.000 cây/ha, khoảng cách trồng 40-50 cm x 80-100 cm.
- Khoai lang Trung Quốc: Mật độ 12.000-15.000 cây/ha, khoảng cách trồng 30-40 cm x 80-100 cm.
Kỹ thuật trồng đúng cách:
- Đào hố sâu khoảng 15-20 cm, rộng 20-30 cm, đặt theo mật độ và khoảng cách đã định.
- Đặt dây khoai lang đã xử lý mầm vào hố, nghiêng khoảng 45 độ, lấp đất kín gốc, ấn chặt xung quanh gốc.
- Lấp đất phủ kín toàn bộ dây khoai lang, vun cao phần gốc để giữ ẩm và tạo điều kiện cho rễ phát triển.
- Tưới nước nhẹ nhàng ngay sau khi trồng để cung cấp độ ẩm cho cây.
Tưới nước:
- Cung cấp đủ nước cho cây, nhất là giai đoạn ra hoa, kết củ.
- Tưới nước vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới vào buổi trưa nắng nóng.
- Lượng nước tưới cần điều chỉnh theo điều kiện thời tiết, độ ẩm của đất và giai đoạn phát triển của cây.
- Tránh tưới nước quá nhiều vào giai đoạn cây ra củ, có thể dẫn đến thối củ.
Bón phân:
- Sử dụng phân hữu cơ hoai mục như phân chuồng, phân compost, phân bò hoai mục,…
- Bón lót trước khi trồng và bón thúc định kỳ theo từng giai đoạn phát triển của cây.
- Liều lượng bón phân cần điều chỉnh theo từng loại phân bón, độ phì nhiêu của đất và giai đoạn phát triển của cây.
- Nên tham khảo ý kiến của các nhà vườn hoặc cán bộ khuyến nông để có liều lượng và thời điểm bón phân phù hợp.
Làm cỏ, vun xới:
- Làm cỏ thường xuyên để loại bỏ cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với cây khoai lang.
- Vun xới đất nhẹ nhàng để tạo độ thông thoáng cho đất, giúp rễ cây phát triển tốt.
- Làm cỏ và vun xới cần tiến hành cẩn thận, tránh làm ảnh hưởng đến bộ rễ của cây.
Phòng trừ sâu bệnh:
Sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học an toàn như:
- Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học có nguồn gốc từ thiên nhiên. Kiểm soát sùng, hà dưới đất.
- Nuôi ong, kiến, bọ rùa,… để tiêu diệt sâu bệnh hại. Chú ý sâu hại lá, hại dây, chết dây.
- Áp dụng các biện pháp canh tác hợp lý để hạn chế sự phát triển của sâu bệnh.
- Theo dõi thường xuyên tình hình sức khỏe của cây để phát hiện sớm và kịp thời có biện pháp phòng trừ.
- Tránh sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học vì có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và môi trường.
Lưu ý:
- Cần theo dõi và chăm sóc cây khoai lang thường xuyên để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao và chất lượng tốt.
- Áp dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh kịp thời để hạn chế thiệt hại do sâu bệnh gây ra.
- Thu hoạch khoai lang khi củ đã trưởng thành, vỏ sần sùi, có màu sắc đặc trưng của từng giống.
Thu hoạch và bảo quản khoai lang hữu cơ
Thu hoạch:
Thời điểm thu hoạch:
- Khoai lang Nhật: 90-120 ngày sau khi trồng.
- Khoai lang Bến Tre: 80-100 ngày sau khi trồng.
- Khoai lang Trung Quốc: 100-130 ngày sau khi trồng.
Dấu hiệu thu hoạch:
- Củ khoai lang đạt độ lớn tối đa, vỏ sần sùi, có màu sắc đặc trưng của từng giống.
- Dây lá khoai lang bắt đầu vàng úa, héo khô.
Cách thu hoạch:
- Sử dụng dụng cụ đào củ cẩn thận, tránh làm trầy xước hoặc dập nát củ.
- Cắt bỏ dây lá, để lại một đoạn ngắn khoảng 5 cm.
- Phơi héo củ khoai lang dưới ánh nắng nhẹ trong 1-2 ngày trước khi bảo quản.
Bảo quản:
Điều kiện bảo quản:
- Nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Nhiệt độ thích hợp: 10-15°C.
- Độ ẩm thích hợp: 80-85%.
Cách bảo quản:
- Xếp củ khoai lang thành từng lớp, không xếp chồng quá dày.
- Che phủ bằng rơm rạ, lá cây hoặc vải để giữ ẩm cho củ.
- Kiểm tra thường xuyên và loại bỏ những củ bị hư hỏng.
Lưu ý:
- Không nên rửa khoai lang trước khi bảo quản vì có thể làm tăng nguy cơ thối rữa.
- Củ khoai lang bị dập nát hoặc trầy xước nên sử dụng ngay hoặc chế biến thành các món ăn khác.
- Khoai lang hữu cơ có thể bảo quản được trong thời gian 1-2 tháng nếu được bảo quản đúng cách.
Với kỹ thuật thu hoạch và bảo quản đúng cách, bạn sẽ giữ được chất lượng tốt nhất cho khoai lang hữu cơ của mình.
Có thể khẳng định, trồng khoai lang theo phương pháp hữu cơ là một xu hướng tất yếu trong nền nông nghiệp hiện đại. Phương pháp này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho người nông dân mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sống. Việc áp dụng rộng rãi mô hình canh tác hữu cơ sẽ góp phần tạo dựng một nền nông nghiệp bền vững, hướng đến sự phát triển lâu dài và hài hòa.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
