Tăng miễn dịch – kháng bệnh là một hướng đi bền vững, giúp cây trồng tự bảo vệ trước áp lực nấm khuẩn, thời tiết bất lợi và giảm phụ thuộc vào thuốc hóa học. Nhóm chất kích thích sinh học trong mục này hoạt động bằng cách tăng đề kháng tự nhiên – cải thiện cấu trúc mô – và tạo môi trường bất lợi cho mầm bệnh phát triển.

1️⃣ Chitosan và hợp chất kháng sinh sinh học

Vai trò: Tăng cường hàng rào bảo vệ tự nhiên – ức chế nấm và vi khuẩn – kích hoạt cơ chế kháng bệnh nội sinh.

🔴 Thành phần tiêu biểu & chức năng cụ thể:

Chitosan: Tạo lớp màng sinh học trên bề mặt rễ và lá – ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập, đồng thời kích hoạt hệ miễn dịch cây (tăng tổng hợp phytoalexin, lignin…).

Chiết xuất tỏi, quế, gừng, neem: Chứa allicin, eugenol, azadirachtin – là các hợp chất kháng sinh tự nhiên mạnh – ức chế vi khuẩn và nấm vùng rễ – mô non.

Saponin – Flavonoid tự nhiên: Chống oxy hóa – bảo vệ mô thực vật khỏi stress oxy hóa và tổn thương tế bào, từ đó tăng khả năng chịu bệnh của cây.

2️⃣ Vi sinh vật đối kháng – cải tạo hệ sinh thái vùng rễ

Vai trò: Cạnh tranh – ức chế mầm bệnh trong đất – bảo vệ bộ rễ và cổ rễ.

🔵 Vi sinh phổ biến & chức năng cụ thể:

Trichoderma spp.: Đối kháng với nhiều loài nấm bệnh gây thối rễ (Fusarium, Pythium, Phytophthora…). Tiết enzyme phá vách tế bào nấm – đồng thời kích hoạt rễ ra lông hút mới.

Bacillus subtilis – Bacillus amyloliquefaciens: Tiết kháng sinh sinh học – phá vỡ màng tế bào của vi khuẩn hại – đồng thời tạo enzyme cải tạo chất hữu cơ, hỗ trợ rễ phát triển.

Pseudomonas fluorescens: Tạo ra siderophore và hydrogen cyanide – ngăn chặn nấm bệnh tấn công mô rễ – đồng thời kích thích cây tạo phytohormone tự nhiên để tăng sức đề kháng.

3️⃣ Oligosaccharide – salicylic acid – chất cảm ứng kháng sinh lý

Vai trò: Kích hoạt enzyme kháng bệnh trong cây – tăng sản sinh lignin, phytoalexin, PR-protein.

🟡 Thành phần nổi bật & chức năng cụ thể:

Oligosaccharide từ rong biển: Tác động lên mô cây như một “tín hiệu nguy hiểm” – kích cảm ứng sinh học nhẹ nhưng bền, giúp cây tăng cường phòng vệ một cách chủ động – hiệu quả kéo dài.

Salicylic acid sinh học: Tín hiệu trung tâm trong cơ chế kháng bệnh thực vật – kích hoạt sản xuất PR-protein – tăng khả năng kháng nấm, kháng virus.

Betaine: Ổn định cấu trúc màng tế bào – giảm tổn thương do mầm bệnh xâm nhập, đồng thời tăng khả năng thích nghi với stress sinh lý như nóng – lạnh – thiếu dinh dưỡng.

4️⃣ Vi lượng sinh học giúp tăng cường cấu trúc mô – bảo vệ tế bào
Vai trò: Hỗ trợ hình thành thành tế bào vững chắc – tăng khả năng chống xâm nhập.

🟢 Thành phần tiêu biểu & chức năng cụ thể:

Silic sinh học (SiO₂ sinh học): Gắn vào thành tế bào – làm mô cây cứng, chắc, hạn chế vết xâm nhập từ nấm và vi khuẩn – đồng thời giảm hiện tượng đổ ngã ở cây thân yếu.

Canxi – Bo – Zn chelate: Ổn định màng tế bào – tăng độ bền mô lá, mô trái và cuống, giảm nứt trái – rụng trái non – thối cuống.

Cu – Mn: Hoạt hóa enzyme kháng bệnh nội sinh – tham gia hệ thống phòng vệ cấp tế bào, chống lại sự phá hủy từ các gốc tự do do nấm – virus gây ra.