Rụng trái non là một vấn đề nan giải mà nhiều nhà nông nghiệp phải đối mặt, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Nguyên nhân của hiện tượng này rất đa dạng, từ các yếu tố môi trường, sâu bệnh đến các bất thường về sinh lý của cây trồng. Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu vai trò của hormone thực vật, đặc biệt là auxin, trong việc điều hòa sự rụng lá và quả. Với khả năng ức chế sự hình thành ethylene – một hormone gây rụng, auxin được kỳ vọng sẽ là một công cụ hữu hiệu để ngăn ngừa rụng trái non ở nhiều loại cây trồng. Vậy, cơ chế tác động của auxin trong việc chống rụng trái non là gì và làm thế nào để ứng dụng nó một cách hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp? Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu những câu hỏi trên.
Cơ chế hoạt động của Auxin trong việc chống rụng trái non
- Ức chế ethylene: Đây là một trong những cơ chế chính của Auxin. Ethylene là một hormone gây rụng lá và chín quả. Khi Auxin ức chế ethylene, quá trình chín và rụng quả sẽ bị chậm lại, giúp trái được giữ trên cây lâu hơn.
- Tăng cường vận chuyển chất dinh dưỡng: Auxin giúp điều hướng chất dinh dưỡng đến quả, cung cấp năng lượng cần thiết cho quá trình phát triển và chín của quả.
- Kích thích sự phát triển của lớp tế bào bảo vệ cuống quả: Lớp tế bào này đóng vai trò như một “keo dính” giữ quả chắc chắn trên cành. Khi lớp tế bào này phát triển tốt, khả năng rụng quả sẽ giảm đi đáng kể.
Để hiểu rõ hơn về cơ chế này, chúng ta có thể đi sâu vào một số điểm sau:
- Tương tác với các hormone khác: Auxin không hoạt động một mình mà tương tác với nhiều hormone khác trong cây như ABA (axit abscisic), cytokinin, gibberellin. Sự cân bằng giữa các hormone này sẽ quyết định quá trình sinh trưởng và phát triển của cây, bao gồm cả quá trình rụng quả.
- Ảnh hưởng đến sự phân chia và lớn lên của tế bào: Ngoài việc tăng cường vận chuyển chất dinh dưỡng, Auxin còn kích thích sự phân chia và lớn lên của tế bào ở cuống quả, giúp tăng cường độ bám chắc của quả.
- Vai trò của Auxin trong quá trình hình thành tầng rời: Tầng rời là một lớp tế bào đặc biệt hình thành ở cuống quả khi quả chín hoặc khi cây gặp điều kiện bất lợi. Auxin giúp ức chế sự hình thành tầng rời, ngăn chặn quả rụng.
Ứng dụng Auxin trong nông nghiệp trong chống rụng trái non
Phun trực tiếp lên quả:
Ưu điểm:
- Tác động trực tiếp và nhanh chóng đến quả.
- Giúp tăng cường lớp tế bào bảo vệ cuống quả, giảm thiểu sự hình thành tầng rời.
Nhược điểm:
- Có thể gây ra hiện tượng cháy lá hoặc quả nếu nồng độ quá cao.
- Chi phí cao hơn so với phương pháp tưới gốc.
Lưu ý:
- Thời điểm phun: Nên phun khi quả vừa đậu, trước khi quả bắt đầu phát triển mạnh.
- Nồng độ: Tuân thủ đúng liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất để tránh gây hại cho cây.
- Loại Auxin: Có nhiều loại Auxin khác nhau (NAA, 2,4-D,…) với hiệu quả và cách sử dụng khác nhau. Nên chọn loại phù hợp với từng loại cây trồng.
Tưới gốc:
Ưu điểm:
- Tác động lâu dài, giúp cây hấp thụ Auxin đều đặn.
- Chi phí thấp hơn so với phun trực tiếp.
Nhược điểm:
- Tác dụng chậm hơn so với phun trực tiếp.
- Có thể bị rửa trôi bởi mưa.
Lưu ý:
- Thời điểm tưới: Nên tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để tránh ánh nắng mặt trời làm giảm hiệu quả của Auxin.
- Tần suất tưới: Tưới định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Kết hợp với các chất điều hòa sinh trưởng khác:
Ưu điểm:
- Tăng cường hiệu quả chống rụng trái và kích thích quả phát triển đồng đều.
- Giúp khắc phục những hạn chế của từng loại chất điều hòa sinh trưởng khi sử dụng riêng lẻ.
Nhược điểm:
- Cần có kiến thức chuyên môn để pha chế và sử dụng các hỗn hợp chất điều hòa sinh trưởng.
Lưu ý:
- Tỉ lệ pha trộn: Tuân thủ đúng tỉ lệ khuyến cáo để tránh gây hại cho cây.
- Thời điểm sử dụng: Sử dụng đúng giai đoạn sinh trưởng của cây để đạt hiệu quả cao nhất.
Tóm lại, auxin đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự liên kết giữa quả và cành, ngăn ngừa sự rụng trái và ức chế sự tổng hợp ethylene – hormone gây rụng. Việc ứng dụng auxin trong nông nghiệp đã mang lại những hiệu quả đáng kể trong việc giảm thiểu tình trạng rụng trái non, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, cần nghiên cứu kỹ lưỡng về liều lượng, thời điểm sử dụng và các loại cây trồng phù hợp. Bên cạnh đó, việc kết hợp auxin với các biện pháp kỹ thuật khác như bón phân cân đối, tưới tiêu hợp lý và phòng trừ sâu bệnh cũng rất quan trọng. Với những tiềm năng to lớn, auxin hứa hẹn sẽ là một công cụ hữu ích trong việc xây dựng một nền nông nghiệp bền vững và hiệu quả.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
