Cây sầu riêng là một loại cây có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á và được biết đến với quả có vị ngọt, mùi hương đặc trưng và thường được coi là “vua của các loại trái cây”. Việc trồng cây sầu riêng có thể được coi là có mức độ khó tương đối, nhưng với sự chăm sóc và kiên nhẫn, bạn có thể trồng thành công cây sầu riêng. Dưới đây là một số yếu tố để xem xét:
Lựa chọn vị trí và đất để trồng sầu riêng
Cây sầu riêng thích nhiệt đới và cận nhiệt đới, và nó có thể được trồng trong nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, đất phù hợp để trồng cây sầu riêng nên đáp ứng các yêu cầu cơ bản sau đây:
- Độ thoát nước tốt: Đất trồng cây sầu riêng nên có khả năng thoát nước tốt để tránh ngập úng và tình trạng ẩm ướt quá mức. Điều này giúp tránh tình trạng thối rễ và bệnh nấm gây hại cho cây.
- Độ pH từ 5,5 đến 7,5: Đất trồng cây sầu riêng nên có độ pH từ 5,5 đến 7,5 để đảm bảo hấp thụ dinh dưỡng tối ưu. Độ pH quá cao hoặc quá thấp có thể làm giảm sự hấp thụ dinh dưỡng của cây và ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của nó.
- Đất giàu dinh dưỡng: Cây sầu riêng cần đất giàu dinh dưỡng để phát triển mạnh mẽ và đạt năng suất cao. Đất nên có nhiều chất hữu cơ và khoáng chất, cung cấp các yếu tố dinh dưỡng như nitơ, phospho, kali và các nguyên tố vi lượng.
- Đất có cấu trúc tốt: Đất trồng cây sầu riêng nên có cấu trúc tốt, tức là đất có khả năng tạo môi trường lý tưởng cho hệ rễ của cây phát triển. Đất nên có cấu trúc hỗn hợp với hạt đất có kích thước vừa phải, không quá nặng hoặc quá nhẹ.
- Đất có khả năng giữ ẩm: Mặc dù cây sầu riêng cần đất thoát nước tốt, nhưng đất cũng nên có khả năng giữ ẩm đủ để đáp ứng nhu cầu nước của cây. Điều này đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đầu tiên của sự phát triển của cây.
Chuẩn bị hố trồng cây sầu riêng
Lựa chọn vị trí và đo kích thước hố: Chọn vị trí trồng cây sầu riêng trên đất có ánh nắng mặt trời đầy đủ và không bị che chắn quá nhiều. Đo kích thước hố trồng, thông thường có kích thước khoảng 50x50x50cm.
Khoảng cách giữa các hố trồng cây sầu riêng phụ thuộc vào loại cây sầu riêng, điều kiện địa phương và mục đích trồng cây. Tuy nhiên, thông thường, khoảng cách giữa các hố trồng cây sầu riêng nên từ 5 đến 7 mét. Khoảng cách này cho phép cây sầu riêng phát triển đủ không gian để phát triển hệ rễ và cành, và đồng thời tạo ra không gian đủ để thực hiện các hoạt động chăm sóc, thu hoạch và đi lại xung quanh khu vực trồng cây. Tuy nhiên, trong trường hợp cây sầu riêng được trồng như một hàng rào hoặc hệ thống cây ủy thác (cordon system), khoảng cách giữa các hố trồng có thể rút ngắn lại từ 3 đến 4 mét.
Tiến hành trồng cây
- Đặt cây sầu riêng vào hố: Đặt cây sầu riêng vào hố trồng sao cho gốc của cây nằm trên một mặt phẳng ngang. Hãy đảm bảo rằng gốc của cây nằm ở vị trí trung tâm của hố và không bị gập gấp.
- Đổ đất vào hố: Đổ từ từ đất đã trộn với phân hữu cơ vào hố xung quanh cây. Sử dụng tay hoặc công cụ nhẹ nhàng để đẩy đất vào xung quanh rễ cây, tạo môi trường gắn kết tốt cho cây. Đảm bảo rằng đất được đổ đều và không có khoảng trống.
- Nhồi đất nhẹ nhàng: Sau khi đổ đất vào hố, nhồi đất nhẹ nhàng để loại bỏ không khí và tạo môi trường ổn định cho rễ cây. Sử dụng bàn tay hoặc công cụ nhẹ để nhồi đất xung quanh cây một cách cẩn thận. Điều này giúp loại bỏ các khoảng trống và đảm bảo rằng rễ cây tiếp xúc tốt với đất. Chắc chắn rằng mặt phẳng ngang của cây cùng một chiều với mặt phẳng ngang của mặt đất xung quanh.
Lưu ý rằng khi trồng cây sầu riêng, việc đặt cây vào hố và đổ đất xung quanh cây phải được thực hiện cẩn thận và nhẹ nhàng để tránh làm hại đến hệ thống rễ và cành của cây.
Tưới nước cho cây sầu riêng
- Tần suất tưới nước: Tưới cây sầu riêng đều đặn và đảm bảo độ ẩm của đất được duy trì. Tần suất tưới nước phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, môi trường địa phương và đặc điểm đất. Trong giai đoạn đầu, khi cây vẫn đang thiết lập hệ thống rễ, tưới nước thường xuyên hơn để đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không ngập úng. Sau khi cây đã phát triển và trở nên khỏe mạnh, có thể giảm tần suất tưới nước, tùy thuộc vào mức độ ẩm của đất và nhu cầu nước của cây.
- Phương pháp tưới nước: Sử dụng phương pháp tưới nước từ trên xuống (ví dụ: tưới bằng tay, ứng dụng hệ thống tưới tự động hoặc hệ thống tưới dọc hàng cây). Tránh tưới nước trực tiếp lên thân và lá của cây để tránh gây mục nát và các bệnh nấm. Tưới nước dọc theo khu vực gốc cây, cho nước thẩm thấu sâu vào đất để đảm bảo hệ thống rễ được cung cấp đủ nước.
- Lượng nước: Cung cấp đủ lượng nước cho cây sầu riêng để đảm bảo đất ẩm đến độ sâu của hệ thống rễ. Khi tưới nước, hãy đảm bảo đất xung quanh gốc cây được ẩm đều, nhưng tránh tưới quá nhiều nước để tránh ngập úng đất. Sau đó, cần theo dõi mức độ ẩm của đất: Kiểm tra độ ẩm của đất thường xuyên bằng cách sờ thử hoặc sử dụng một công cụ đo độ ẩm đất. Nếu đất ở vùng gốc cây cảm thấy khô, đó là dấu hiệu cần tưới nước.
Chăm sóc cây sầu riêng
- Bón phân: Cung cấp dinh dưỡng cho cây sầu riêng bằng cách bón phân định kỳ. Sử dụng phân hữu cơ và phân NPK để cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết. Bón phân vào mùa xuân và mùa thu, tuân theo hướng dẫn về liều lượng và tần suất bón phân từ nhà sản xuất hoặc chuyên gia trồng trọt địa phương.
- Tạo hàng rào hoặc khung tạo hình: Cây sầu riêng có thể trở nên lớn và rậm rạp. Tạo hàng rào hoặc khung tạo hình để hướng dẫn cây và giúp hệ thống cành phát triển đều đặn. Cắt tỉa cành cây thường xuyên để loại bỏ những cành yếu, hư hỏng hoặc quá mật độ.
- Kiểm soát cỏ và côn trùng: Giữ khu vực xung quanh cây sầu riêng sạch sẽ bằng cách cắt cỏ thường xuyên và loại bỏ cỏ dại. Kiểm soát sâu bệnh và côn trùng bằng cách sử dụng phương pháp sinh học hoặc hóa học, tuân thủ các hướng dẫn và chỉ định của nhà sản xuất hoặc chuyên gia.
- Bảo vệ cây khỏi thời tiết xấu: Bảo vệ cây sầu riêng khỏi thời tiết xấu như gió mạnh, bão, rét hoặc nhiệt độ cao. Cung cấp bóng mát hoặc che chắn bằng cách sử dụng màn che, lưới che hoặc cải tạo môi trường xung quanh cây.
- Kiểm tra và điều trị bệnh tật: Theo dõi cây sầu riêng để phát hiện sớm các triệu chứng của bệnh tật như bệnh nấm, vi khuẩn hoặc nhiễm trùng. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bệnh tật, hãy thực hiện các biện pháp kiểm soát và điều trị thích hợp, bao gồm việc sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm hoặc phương pháp sinh học.
Thu hoạch quả sầu riêng
Thu hoạch quả sầu riêng đòi hỏi sự chú ý và kiên nhẫn để đảm bảo chất lượng và độ ngọt của quả. Dưới đây là cách thu hoạch quả sầu riêng:
Kiểm tra độ chín
- Quả sầu riêng cần được thu hoạch khi chín đến mức đủ.
- Kiểm tra màu sắc của quả: Màu của quả sầu riêng chín sẽ chuyển từ xanh đến màu vàng, cam hoặc nâu tùy thuộc vào giống và loại cây.
- Kiểm tra mềm mại: Quả sầu riêng chín sẽ trở nên mềm mại khi nhẹ nhàng bóp vào.
- Mùi hương: Mùi hương thơm ngọt từ quả là dấu hiệu quả sầu riêng đã chín.
Cách thu hoạch
- Sử dụng dao hoặc kéo cắt để cắt quả sầu riêng khỏi cây. Hãy cắt từ phần gần cuống của quả để tránh gây tổn thương cho cây và quả.
- Đặt quả vào giỏ hoặc thùng chứa để bảo vệ chúng khỏi va chạm và hư hỏng trong quá trình thu hoạch.
Xử lý sau thu hoạch
- Vệ sinh quả: Lau nhẹ nhàng quả sầu riêng để loại bỏ bụi và bất kỳ tạp chất nào trên bề mặt quả.
- Bảo quản quả: Nếu không sử dụng ngay sau khi thu hoạch, bạn có thể bảo quản quả sầu riêng ở nhiệt độ phòng trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, quả sầu riêng tươi ngon nhất và ngọt nhất khi ăn ngay sau thu hoạch.
Tóm lại, trồng cây sầu riêng có thể đòi hỏi kiến thức và kỹ năng cơ bản về trồng cây. Tuy nhiên, với sự nỗ lực và tìm hiểu thêm về yêu cầu cụ thể của cây sầu riêng, bạn có thể trở thành người trồng cây sầu riêng thành công.
Hi vọng rằng bài viết này có thể giúp bà con nông dân hiểu hơn về cách trồng cây sầu riêng.
⏩⏩ Mời quý cô bác, anh chị tham gia nhóm tại Facebook để trao đổi, chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp: https://fb.com/6441565519262518/
