Trong tự nhiên, mỗi giai đoạn sinh trưởng của cây trồng từ nảy mầm, ra rễ, vươn chồi cho đến ra hoa, kết trái đều chịu sự chi phối của một hệ thống hormone tinh vi. Trong đó, Auxin được xem là nhóm hormone đầu tiên được phát hiện và giữ vai trò trung tâm trong việc điều khiển hướng phát triển của thực vật.
Category Archives: ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG
Điểm đặc biệt của Auxin nằm ở chỗ hiệu quả sinh học của nó không phụ thuộc vào số lượng tuyệt đối, mà dựa trên sự phân bố không đồng đều trong các mô, tạo nên hiện tượng vận chuyển phân cực. Chính đặc tính này giúp cây có khả năng phản ứng linh hoạt trước ánh sáng, trọng lực và những thay đổi của môi trường.
Hiện tượng cây uốn cong về phía có ánh sáng được gọi là phản ứng hướng sáng (phototropism). Đây là một trong những biểu hiện sinh lý tinh tế nhất của thực vật, thể hiện rõ sự điều hòa giữa yếu tố môi trường và hoạt động nội sinh của cây. Trung tâm của cơ chế này chính là hormone sinh trưởng Auxin, hợp chất giữ vai trò điều phối sự giãn dài tế bào và cân bằng hướng phát triển của thân, lá và rễ.
Hiểu rõ mối tương tác giữa Auxin và Cytokinin không chỉ giúp lý giải cách cây duy trì cấu trúc hình thái tự nhiên, mà còn là nền tảng cho công nghệ nhân giống mô, kỹ thuật kích rễ – kích chồi và phục hồi cây sau stress. Đây là một trong những nguyên lý cốt lõi của sinh lý học thực vật hiện đại, được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp công nghệ cao.
Biostimulant (chất kích thích sinh học) nổi lên như một giải pháp chiến lược mới. Khác với phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật truyền thống, biostimulant hoạt động bằng cách kích hoạt các cơ chế sinh lý tự nhiên bên trong cây, giúp cây trồng hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn, tăng khả năng chống chịu stress và phát triển bền vững mà không làm tổn hại đến môi trường.
Brassinolide mang đến hướng tiếp cận bền vững hơn. Hoạt chất này không tạo ra phản ứng tăng trưởng “bộc phát”, mà điều chỉnh toàn diện các chu trình sinh học bên trong cây. Từ đó, giúp cây phục hồi sau stress, tăng hiệu suất quang hợp và nâng cao khả năng đậu trái trong giai đoạn chuyển pha sinh lý.
Đã làm đúng mọi bước: Siết nước, dừng đạm, cắt đọt – phun dưỡng lân – amino – Bo đều đặn nhưng kết quả là cây không đọt, không lá non và mầm hoa… đã có – nhưng vẫn đứng yên. “Mầm ra rồi, sao mãi không bung?” Có nhà vườn bắt đầu sốt ruột, nghĩ đến giải pháp “mạnh tay hơn” – và GA3 trở thành cái tên được nhắc đến trong giai đoạn này. Nhưng GA3 có thực sự là cứu cánh cho mầm hoa ‘lì’? Hay nếu dùng sai lúc, sẽ khiến cây lệch hẳn sinh lý, ra đọt thay vì hoa?
Bạn đã cắt nước, ngưng phân, canh đúng chu kỳ, làm theo mọi hướng dẫn… Nhưng khi ra vườn kiểm tra, có cây mầm hoa ra rõ – có cây lại chưa thấy gì, thậm chí có cây còn bung đọt nhẹ. Ra mầm hoa không đều – đồng nghĩa với xử lý ra hoa sẽ không hiệu quả, vì cây chưa “sẵn sàng cùng lúc” → xử lý sớm thì cây yếu chưa kịp theo → xử lý trễ thì cây khỏe đã qua giai đoạn tốt. Vậy bí quyết là gì? Không phải phun nhiều hơn, cũng không phải chờ lâu hơn. Mà là: “điều hòa nội sinh” – giúp tất cả các cây cùng bước vào giai đoạn ra hoa một cách tự nhiên và đồng đều nhất có thể.
Sau khi cây đậu trái, nhiều nhà vườn bắt đầu sử dụng auxin để hỗ trợ giữ trái non – một giải pháp được xem là “cứu cánh” trong giai đoạn cây dễ rụng. Tuy nhiên, auxin không phải là thần dược, và cũng không phải lúc nào dùng cũng đúng. Có người dùng auxin ngay khi hoa vừa rụng → cây rụng trái đồng loạt. Có người pha auxin liều cao – trái bị dị dạng, cây mất đọt, lệch sinh lý. Có người pha auxin chung với Canxi – Bo – thuốc trừ sâu → phản ứng ngược, mất cả lứa trái. Vậy auxin là gì? Khi nào nên dùng? Dùng bao nhiêu là đủ? Và làm sao để không gây rối nội sinh?
Trong giai đoạn cây chuẩn bị ra hoa, việc sử dụng phân bón lá chứa lân cao (như MAP, MKP hay các dòng lân lỏng) là điều quen thuộc với nhiều nhà vườn. Tuy nhiên, không ít người thắc mắc: “Tại sao đã dùng lân cao rồi mà cây vẫn ra hoa kém?” “Có cần kết hợp thêm Bo, Kẽm hay điều hòa sinh trưởng không?” “Lỡ trộn sai thuốc – phân kết tủa, cháy lá… thì phải làm sao?”
Thực tế, lân chỉ là một phần trong hệ thống dinh dưỡng – sinh lý phức tạp của cây trồng. Để phát huy tối đa hiệu quả, lân cần được phối hợp đúng cách với các vi lượng và, khi cần thiết, là chất điều hòa sinh trưởng (PGRs). Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ: Lân nên phối với gì để tăng hiệu quả phân hóa mầm hoa? Những kết hợp nào nguy hiểm cần tránh? Gợi ý lịch sử dụng phù hợp từng giai đoạn sinh lý cây trồng











