Khoai lang, với tên khoa học là Ipomoea batatas, là một loại cây trồng thuộc họ Bìm bìm, có nguồn gốc từ Trung và Nam Mỹ. Ngày nay, khoai lang đã được trồng phổ biến trên toàn thế giới bởi giá trị dinh dưỡng cao, dễ trồng và thích nghi tốt với nhiều điều kiện khí hậu. Nhận thức được tầm quan trọng của cây trồng này, bài viết dưới đây xin trình bày chi tiết kỹ thuật trồng khoai lang nhằm giúp bà con nông dân nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Chuẩn bị trồng khoai lang cần lưu ý gì
Thời vụ:
- Miền Bắc: Nên trồng khoai lang vào vụ Đông Xuân (từ tháng 11 đến tháng 2) hoặc vụ Hè Thu (từ tháng 4 đến tháng 6).
- Miền Trung: Có thể trồng khoai lang quanh năm, tuy nhiên vụ chính là vụ Hè Thu (từ tháng 3 đến tháng 8).
- Miền Nam: Nên trồng khoai lang vào vụ Đông Xuân (từ tháng 10 đến tháng 3) hoặc vụ Hè Thu (từ tháng 4 đến tháng 9).
Lý do lựa chọn thời vụ phù hợp:
- Đảm bảo điều kiện khí hậu thuận lợi cho sự phát triển của cây khoai lang.
- Tránh các giai đoạn có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng khoai.
- Tận dụng nguồn nước tự nhiên dồi dào vào mùa mưa để tiết kiệm chi phí tưới tiêu.
Chọn giống:
Giống khoai lang phổ biến:
- Miền Bắc: Khoai lang Nhật, khoai lang Bến Tre, khoai lang Trung Quốc.
- Miền Trung: Khoai lang Nhật, khoai lang Úc, khoai lang Bến Tre.
- Miền Nam: Khoai lang Nhật, khoai lang Đài Loan, khoai lang Trung Quốc.
Tiêu chí chọn giống tốt:
- Phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng khu vực trồng.
- Có năng suất cao, chất lượng tốt, khả năng chống chịu bệnh hại tốt.
- Nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo sạch bệnh.
Chuẩn bị đất trồng khoai lang:
Yêu cầu về đất trồng:
- Đất tơi xốp, thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng.
- Độ pH thích hợp từ 6,0 đến 7,0.
Các bước làm đất:
- Dọn sạch cỏ, cành cây, rác bẩn trên mặt đất.
- Cày bừa đất kỹ, tạo độ tơi xốp.
- Bón lót bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh.
- Lên luống cao khoảng 20-30 cm, rộng 80-100 cm, rãnh thoát nước rộng 30-40 cm.
Chuẩn bị giống:
Cách chọn củ khoai lang để làm giống:
- Chọn củ to vừa phải, không quá to hay quá nhỏ, không bị thối, nứt nẻ.
- Ưu tiên củ có nhiều mắt mầm khỏe mạnh, phân bố đều.
- Nên chọn củ giống từ những cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh.
Các bước xử lý giống trước khi trồng:
- Ủ mầm: Ngâm củ giống trong nước ấm (khoảng 25-30°C) từ 12-24 tiếng, sau đó vớt ra để ráo nước, ủ trong cát ẩm hoặc tro trấu từ 5-7 ngày cho đến khi nứt mầm.
- Cắt dây: Cắt dây khoai lang đã ủ mầm thành từng đoạn dài khoảng 20-30 cm, mỗi đoạn có 2-3 mắt mầm.
Lưu ý:
- Nên xử lý giống trước khi trồng để tăng tỷ lệ nảy mầm và phát triển của cây khoai lang.
- Có thể sử dụng thêm các loại thuốc kích thích sinh trưởng để tăng cường sức sống cho cây con.
Kỹ thuật trồng khoai lang
Mật độ và khoảng cách trồng:
Mật độ và khoảng cách trồng phù hợp:
- Khoai lang Nhật: Mật độ 10.000-12.000 cây/ha, khoảng cách trồng 30-40 cm x 80-100 cm.
- Khoai lang Bến Tre: Mật độ 8.000-10.000 cây/ha, khoảng cách trồng 40-50 cm x 80-100 cm.
- Khoai lang Trung Quốc: Mật độ 12.000-15.000 cây/ha, khoảng cách trồng 30-40 cm x 80-100 cm.
Lý do cần đảm bảo mật độ và khoảng cách trồng hợp lý:
- Đảm bảo đủ không gian cho cây khoai lang phát triển, tránh tình trạng cạnh tranh ánh sáng, dinh dưỡng.
- Giúp cây khoai lang có đủ điều kiện để ra củ to, năng suất cao.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc, thu hoạch.
Cách trồng:
Các bước thực hiện:
- Đào hố: Đào hố sâu khoảng 15-20 cm, rộng 20-30 cm, đặt theo mật độ và khoảng cách đã định.
- Đặt giống: Đặt dây khoai lang đã xử lý mầm vào hố, nghiêng khoảng 45 độ, lấp đất kín gốc, ấn chặt xung quanh gốc.
- Lấp đất: Lấp đất phủ kín toàn bộ dây khoai lang, vun cao phần gốc để giữ ẩm và tạo điều kiện cho rễ phát triển.
- Tưới nước: Tưới nước nhẹ nhàng ngay sau khi trồng để cung cấp độ ẩm cho cây.
Chăm sóc cây khoai lang
Tưới nước:
- Giai đoạn sau khi trồng: Tưới nước thường xuyên để giữ ẩm cho đất, giúp cây bén rễ và phát triển. Nên tưới 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều mát.
- Giai đoạn cây ra lá: Giảm dần lượng nước tưới, chỉ tưới khi đất bắt đầu se mặt. Tưới nước tập trung vào gốc, tránh tưới trực tiếp lên lá.
- Giai đoạn cây ra củ: Tăng cường lượng nước tưới, đặc biệt là vào giai đoạn củ phát triển (khoảng 30-45 ngày sau khi trồng). Nên tưới 1-2 lần/ngày, đảm bảo độ ẩm cho đất.
Lưu ý:
- Lượng nước tưới cần điều chỉnh theo điều kiện thời tiết, độ ẩm của đất và giai đoạn phát triển của cây.
- Tránh tưới nước quá nhiều vào giai đoạn cây ra củ, có thể dẫn đến thối củ.
- Nên tưới nước vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
Bón phân:
Loại phân bón:
- Bón lót: Sử dụng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh để bón lót trước khi trồng.
- Bón thúc:
- Giai đoạn cây ra lá: Sử dụng phân NPK có tỷ lệ N cao (2:1:1) để thúc cho cây phát triển lá, thân.
- Giai đoạn cây ra củ: Sử dụng phân NPK có tỷ lệ K cao (1:1:2) để thúc cho cây phát triển củ.
Cách bón phân:
- Bón lót: Bón phân lót vào hố trước khi trồng, trộn đều với đất.
- Bón thúc: Bón thúc theo từng giai đoạn phát triển của cây, có thể bón rải đều hoặc bón theo hốc.
Liều lượng và thời điểm bón:
- Liều lượng bón phân cần điều chỉnh theo từng loại phân bón, độ phì nhiêu của đất và giai đoạn phát triển của cây.
- Nên tham khảo ý kiến của các nhà vườn hoặc cán bộ khuyến nông để có liều lượng và thời điểm bón phân phù hợp.
Các bạn có thể xem thêm: Chi tiết về cách chọn và sử dụng phân bón hiệu quả
Làm cỏ, vun xới:
Cách làm:
- Làm cỏ thường xuyên để loại bỏ cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với cây khoai lang.
- Vun xới đất nhẹ nhàng để tạo độ thông thoáng cho đất, giúp rễ cây phát triển tốt.
Tác dụng:
- Loại bỏ cỏ dại, hạn chế sự phát triển của sâu bệnh.
- Giữ ẩm cho đất, tạo điều kiện cho rễ cây phát triển.
- Tăng cường oxy cho đất, giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Phòng trừ sâu bệnh:
Sâu bệnh hại phổ biến:
- Sâu ăn lá: Sâu xanh, sâu ăn lá khoai lang.
- Bệnh héo rũ: Do nấm Verticillium dahliae gây ra.
- Bệnh thối rễ: Do nấm Rhizoctonia solani gây ra.
Biện pháp phòng trừ:
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật: Nên sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và môi trường.
Các bạn có thể xem thêm: Nhận diện một số loại sâu bệnh ở khoai lang và cách phòng trừ
Biện pháp thủ công:
- Thu gom và tiêu hủy các lá, cành bị sâu bệnh.
- Tạo điều kiện thông thoáng cho vườn khoai lang.
- Sử dụng các chế phẩm sinh học để phòng trừ sâu bệnh.
Lưu ý:
- Nên áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, kết hợp sử dụng thuốc bảo vệ thực vật với các biện pháp thủ công và sinh học để bảo vệ cây khoai lang hiệu quả và an toàn.
- Tuân thủ các nguyên tắc bảo vệ thực vật, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý để tránh gây hại cho sức khỏe con người và môi trường.
Trên đây là những hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật trồng khoai lang. Áp dụng đúng kỹ thuật kết hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng tại địa phương, tin rằng quý vị sẽ có được một vụ mùa khoai lang bội thu, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Bài viết xin được đóng góp một phần kiến thức nhỏ bé, hy vọng sẽ hữu ích cho quý độc giả.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
