Lưu trữ danh mục: TIN TỨC

Sự bật chồi và phát triển thân lá là một trong những giai đoạn quan trọng nhất trong chu kỳ sinh trưởng của cây trồng. Đây là lúc cây chuyển từ trạng thái “xây nền” bằng rễ sang giai đoạn “xây thân thể”, nơi diễn ra quá trình vươn cành, bung đọt, phát triển tán lá và tạo nên hình thái đặc trưng của từng loài cây. Chính ở giai đoạn này, cây tích lũy năng lượng thông qua quang hợp và chuẩn bị tiền đề cho các giai đoạn sinh sản sau như ra hoa, đậu trái.

Ra hoa là một bước ngoặt quan trọng trong chu kỳ sống của cây trồng, đánh dấu sự chuyển đổi từ giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng sang giai đoạn sinh sản. Đây là thời điểm mà cây dồn toàn bộ năng lượng tích lũy được để hình thành cơ quan sinh sản – khởi đầu cho quá trình tạo quả và hạt. Sự ra hoa không phải là một hiện tượng ngẫu nhiên, mà là kết quả của một chuỗi tín hiệu sinh học tinh vi, được điều khiển bởi hormone, dinh dưỡng, ánh sáng và các yếu tố môi trường.

Sau khi hoa nở, cây trồng bước vào một giai đoạn sinh lý tinh tế và có tính quyết định nhất: thụ phấn, thụ tinh và hình thành quả. Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ quá trình sinh sản tiềm năng sang kết quả thực tế – nơi toàn bộ nỗ lực của giai đoạn ra hoa được cụ thể hóa thành năng suất. Mỗi bước trong chuỗi này, từ việc hạt phấn bám lên đầu nhụy cho đến khi hợp tử hình thành và quả bắt đầu lớn lên, đều được điều khiển bởi hệ thống tín hiệu sinh học chính xác đến mức kỳ diệu.

Khi quá trình thụ tinh hoàn tất, cây bước sang một giai đoạn sinh lý hoàn toàn mới, đó là giai đoạn phát triển và tích lũy dinh dưỡng trong quả. Đây là thời kỳ mà toàn bộ năng lượng, khoáng chất và hợp chất hữu cơ do cây tổng hợp được dồn về trái, biến nó trở thành trung tâm trao đổi và tiêu thụ dinh dưỡng mạnh nhất.

Sau khi hoàn thành quá trình nuôi quả và thu hoạch, cây trồng bước vào giai đoạn mà sinh lý học gọi là “suy giảm hoạt lực”. Lúc này, nguồn dinh dưỡng dự trữ trong rễ và thân gần như cạn kiệt, hormone bị rối loạn, các mô thực vật suy yếu và quá trình trao đổi chất giảm mạnh. Đây chính là thời kỳ lão hóa tự nhiên của cây – giai đoạn mà nếu không được chăm sóc đúng cách, cây rất dễ suy kiệt, ra đọt mới chậm và giảm năng suất cho vụ sau.

Trong suốt vòng đời sinh trưởng, cây trồng luôn phải đối mặt với những yếu tố bất lợi từ môi trường như nắng nóng kéo dài, khô hạn, mặn hóa đất, ngộ độc phèn hoặc dư lượng hóa chất. Những tác động này, dù xảy ra trong thời gian ngắn hay kéo dài, đều làm thay đổi hoạt động sinh lý bên trong cây. Khi áp lực vượt quá ngưỡng chịu đựng, cây rơi vào trạng thái stress, biểu hiện bằng việc héo rũ, cháy lá, ngừng phát triển hoặc rụng quả hàng loạt.Trong suốt vòng đời sinh trưởng, cây trồng luôn phải đối mặt với những yếu tố bất lợi từ môi trường như nắng nóng kéo dài, khô hạn, mặn hóa đất, ngộ độc phèn hoặc dư lượng hóa chất. Những tác động này, dù xảy ra trong thời gian ngắn hay kéo dài, đều làm thay đổi hoạt động sinh lý bên trong cây. Khi áp lực vượt quá ngưỡng chịu đựng, cây rơi vào trạng thái stress, biểu hiện bằng việc héo rũ, cháy lá, ngừng phát triển hoặc rụng quả hàng loạt.

Đối với các loại cây họ đậu, khả năng tự hấp thu đạm trong không khí là một lợi thế sinh học đặc biệt, nhưng quá trình này chỉ diễn ra khi cây được cộng sinh với vi khuẩn Rhizobium. Vi khuẩn này giúp hình thành các nốt sần trên rễ, nơi diễn ra quá trình cố định đạm tự nhiên, cung cấp nguồn dinh dưỡng ổn định cho cây trong suốt vụ trồng.

Khi quan sát bộ rễ của những cây họ đậu như đậu phộng, đậu nành hay đậu xanh, người ta thường bắt gặp những “hạt nhỏ” mọc dọc theo rễ. Nhiều người từng nghĩ đó là dấu hiệu bệnh hại, nhưng thực ra, đó chính là nốt sần (root nodules) – kết quả của mối quan hệ cộng sinh đặc biệt giữa cây trồng và vi khuẩn Rhizobium. Bên trong mỗi nốt sần, hàng tỷ vi khuẩn đang âm thầm làm một công việc phi thường: chuyển hóa khí nitơ (N₂) trong không khí thành dạng đạm hữu dụng (NH₄⁺) để cây hấp thu. Nhờ đó, cây trồng không cần phụ thuộc hoàn toàn vào phân đạm vô cơ mà vẫn duy trì được sự sinh trưởng khỏe mạnh.

Trong lòng đất, nơi hàng tỷ vi sinh vật cùng tồn tại, rễ cây và vi khuẩn Rhizobium đã tạo nên một mối quan hệ cộng sinh tinh vi đến mức gần như vô hình. Khi quan sát nốt sần trên rễ cây họ đậu, người ta thường chỉ thấy kết quả cuối cùng – những hạt nhỏ chứa đầy vi khuẩn cố định đạm. Nhưng ít ai biết rằng, đằng sau quá trình ấy là một chuỗi giao tiếp hóa học phức tạp, nơi cây và vi khuẩn “nhận biết nhau” thông qua những tín hiệu sinh học chính xác đến từng phân tử.

Rhizobium là một trong những vi khuẩn có lợi quan trọng nhất đối với cây họ đậu. Nhờ khả năng hình thành nốt sần trên rễ và cố định đạm tự nhiên từ không khí, Rhizobium giúp cây trồng hấp thu dinh dưỡng hiệu quả, giảm chi phí phân bón và cải thiện độ phì của đất. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít trường hợp dù đã xử lý chế phẩm vi sinh nhưng cây vẫn không hình thành nốt sần hoặc nốt sần hoạt động rất yếu.