Sầu riêng bị rụng lá là tình trạng khi cây sầu riêng mất lá một cách không bình thường, có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc rụng lá có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe của cây, ảnh hưởng của môi trường, điều kiện thời tiết, hoặc do các yếu tố khác như sâu bệnh, thiếu nước, hoặc thiếu dưỡng chất. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng sầu riêng bị rụng lá, bao gồm:
Sầu riêng bị rụng lá do thiếu dinh dưỡng
Sầu riêng là loại cây ăn quả lâu năm, có nhu cầu dinh dưỡng cao. Khi cây sầu riêng bị thiếu dinh dưỡng, các lá già hoặc lá non sẽ có biểu hiện bị teo nhỏ, lá màu vàng nhạt hoặc màu nâu, đầu lá bị khô, lá biến dạng và rụng nhiều. Tùy loại chất mà cây bị thiếu, cây sẽ có biểu hiện riêng.
Các nguyên tố dinh dưỡng quan trọng nhất đối với cây sầu riêng bao gồm:
- Đạm (N): Là nguyên tố quan trọng nhất đối với cây trồng, tham gia vào quá trình tổng hợp protein, axit nucleic, các enzyme và chất diệp lục. Khi cây sầu riêng bị thiếu đạm, lá sẽ bị vàng nhạt, rụng sớm, cây chậm phát triển, còi cọc, ít ra hoa, đậu trái.
- Lân (P): Tham gia vào quá trình tổng hợp ATP, axit nucleic, phospholipid, cellulose và các chất khác. Khi cây sầu riêng bị thiếu lân, lá sẽ bị vàng nhạt, rụng sớm, cây sinh trưởng kém, cành lá thưa thớt, hoa quả ít, năng suất thấp.
- Kali (K): Tham gia vào quá trình quang hợp, hô hấp, vận chuyển đường và các chất dinh dưỡng trong cây. Khi cây sầu riêng bị thiếu kali, lá sẽ bị vàng úa, rụng sớm, cây sinh trưởng kém, cành lá thưa thớt, trái nhỏ, năng suất thấp.
- Canxi (Ca): Tham gia vào quá trình hình thành vách tế bào, giúp cây cứng cáp, chống đổ ngã. Khi cây sầu riêng bị thiếu canxi, lá sẽ bị vàng úa, rụng sớm, cành lá yếu ớt, trái dễ bị nứt.
- Magie (Mg): Tham gia vào quá trình tổng hợp protein, axit nucleic, chlorophyll, cellulose và các chất khác. Khi cây sầu riêng bị thiếu magie, lá sẽ bị vàng úa, rụng sớm, cây sinh trưởng kém, lá nhỏ, trái nhỏ, năng suất thấp.
Ngoài ra, cây sầu riêng cũng cần các nguyên tố vi lượng như sắt (Fe), kẽm (Zn), mangan (Mn), đồng (Cu), bo (B), molypden (Mo), clo (Cl) để phát triển bình thường.
Để phòng ngừa tình trạng rụng lá do thiếu dinh dưỡng ở cây sầu riêng, cần bón phân đầy đủ và cân đối cho cây theo từng giai đoạn sinh trưởng. Bón phân theo các đợt, mỗi đợt cách nhau 1-2 tháng. Nên bón phân hữu cơ kết hợp với phân vô cơ để tăng hiệu quả sử dụng phân.
Trong trường hợp cây sầu riêng đã bị rụng lá do thiếu dinh dưỡng, cần xác định nguyên tố dinh dưỡng nào mà cây bị thiếu để bổ sung kịp thời. Có thể sử dụng phân bón lá để bổ sung dinh dưỡng cho cây.
Nguyên nhân ngập úng
Sầu riêng là loại cây có khả năng chịu ngập úng rất kém. Chỉ cần bị ngập úng 1-2 ngày hoặc mưa kéo dài mà không thoát nước tốt sẽ làm thối rễ cây, lá, hoa bị khô và rụng làm cho cây chết hàng loạt.
Dưới đây là một số biểu hiện của cây sầu riêng bị rụng lá do ngập úng:
- Lá vàng úa, rụng sớm, đặc biệt là lá già.
- Lá bị thối, có mùi hôi.
- Rễ cây bị thối đen.
- Cây sinh trưởng chậm, còi cọc, ít ra hoa, đậu trái.
Để phòng ngừa tình trạng rụng lá do ngập úng ở cây sầu riêng, cần chú ý:
- Chọn đất trồng có khả năng thoát nước tốt.
- Trồng cây ở nơi cao ráo, tránh nơi trũng thấp, dễ bị ngập úng.
- Tạo hệ thống thoát nước tốt cho vườn sầu riêng, nhất là vào mùa mưa.
Trong trường hợp cây sầu riêng đã bị rụng lá do ngập úng, cần xử lý kịp thời như sau:
- Tiến hành thoát nước cho vườn sầu riêng càng sớm càng tốt.
- Bón phân hữu cơ, phân vi sinh để kích thích bộ rễ phát triển.
- Phun thuốc bảo vệ thực vật để phòng ngừa nấm bệnh.
Nếu cây sầu riêng bị ngập úng nặng, rễ cây bị thối nhiều thì khả năng phục hồi sẽ thấp.
Nguyên nhân nấm bệnh
Nấm bệnh là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây rụng lá ở cây sầu riêng. Nấm bệnh thường tấn công cây sầu riêng trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều.
Các loại nấm bệnh thường gây rụng lá ở cây sầu riêng bao gồm:
- Nấm Phytophthora: Là loại nấm gây bệnh phổ biến nhất trên cây sầu riêng, gây bệnh vàng lá thối rễ. Nấm bệnh thường xâm nhập vào cây qua các vết thương hở trên thân, rễ. Khi bị nấm bệnh tấn công, lá cây sẽ chuyển vàng, rụng sớm, rễ cây bị thối đen, cây sinh trưởng chậm, còi cọc.
- Nấm Fusarium: Nấm bệnh gây bệnh thối rễ, vàng lá. Nấm bệnh thường xâm nhập vào cây qua các vết thương hở trên thân, rễ. Khi bị nấm bệnh tấn công, lá cây sẽ chuyển vàng, rụng sớm, rễ cây bị thối đen, cây sinh trưởng chậm, còi cọc.
- Nấm Phomopsis: Nấm bệnh gây bệnh đốm lá. Nấm bệnh thường xâm nhập vào cây qua các vết thương hở trên lá. Khi bị nấm bệnh tấn công, lá cây sẽ xuất hiện các đốm nhỏ màu vàng, sau đó chuyển nâu, lá bị rụng sớm.
- Nấm Cercospora: Nấm bệnh gây bệnh đốm lá. Nấm bệnh thường xâm nhập vào cây qua các vết thương hở trên lá. Khi bị nấm bệnh tấn công, lá cây sẽ xuất hiện các đốm nhỏ màu nâu, có viền đen, lá bị rụng sớm.
Để phòng ngừa tình trạng rụng lá do nấm bệnh ở cây sầu riêng, cần chú ý:
- Chọn giống cây sầu riêng có khả năng kháng nấm bệnh tốt.
- Trồng cây ở nơi cao ráo, thoát nước tốt.
- Tỉa cành, tạo tán thông thoáng, hạn chế đọng nước trên lá, thân, cành.
- Vệ sinh vườn sạch sẽ, thu gom và tiêu hủy tàn dư cây trồng.
- Phun thuốc bảo vệ thực vật định kỳ để phòng ngừa nấm bệnh.
Trong trường hợp cây sầu riêng đã bị rụng lá do nấm bệnh, cần xử lý kịp thời như sau:
- Cắt bỏ các cành, lá bị bệnh, tiêu hủy.
- Phun thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Nếu cây sầu riêng bị nấm bệnh nặng, cần có biện pháp xử lý đặc trị, tránh để bệnh lây lan sang các cây khác.
Nguyên nhân do sâu bệnh
Sầu riêng rụng lá do sâu bệnh là một hiện tượng phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng của cây trồng. Các loại sâu bệnh gây rụng lá cho sầu riêng thường gặp là:
- Rầy xanh: Rầy xanh là loại côn trùng nhỏ, có màu xanh, thường xuất hiện trên lá non của cây sầu riêng. Rầy xanh chích hút nhựa cây, khiến lá bị vàng và rụng.
- Bọ xít: Bọ xít là loại côn trùng có kích thước nhỏ, có màu nâu đen, thường xuất hiện trên lá và trái của cây sầu riêng. Bọ xít chích hút nhựa cây, khiến lá bị vàng và rụng, trái bị sần sùi, kém phát triển.
- Sâu đục thân: Sâu đục thân là loại côn trùng có kích thước nhỏ, thường đục vào thân cây sầu riêng. Sâu đục thân sẽ làm thối thân cây, khiến cây bị suy yếu và rụng lá.
- Nấm bệnh: Một số loại nấm bệnh cũng có thể gây rụng lá cho sầu riêng, như bệnh cháy lá, bệnh thối rễ, bệnh thối thân,…
Biểu hiện của sầu riêng rụng lá do sâu bệnh thường là:
- Lá bị vàng, úa, rụng dần.
- Lá có những vết đốm nhỏ, sần sùi,…
- Trên lá có những vết đục của côn trùng.
- Thân cây có những vết thối,…
Để phòng trừ sầu riêng rụng lá do sâu bệnh, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Chọn giống cây sầu riêng có khả năng kháng sâu bệnh tốt.
- Trồng cây sầu riêng ở nơi có đất thoát nước tốt, tránh ngập úng.
- Thường xuyên thăm vườn, phát hiện sớm sâu bệnh để kịp thời xử lý.
- Sử dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh sinh học, an toàn cho môi trường.
Một số biện pháp phòng trừ sâu bệnh phổ biến cho sầu riêng là:
- Biện pháp thủ công: Sử dụng tay bắt côn trùng, nhổ bỏ cành, lá bị bệnh,…
- Biện pháp hóa học: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để phun xịt cho cây.
- Biện pháp sinh học: Sử dụng các loại thiên địch để tiêu diệt sâu bệnh.
Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cần lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, đảm bảo an toàn cho người và môi trường.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923