Trong nông nghiệp, đậu quả là quá trình hình thành quả từ hoa. Đối với cây thanh long, đậu quả là quá trình quan trọng quyết định năng suất và chất lượng của quả. Cây thanh long không đậu trái có thể do nhiều nguyên nhân. Tùy theo mỗi tình trạng sẽ có cách khắc phục khác nhau.
Thanh long không đậu trái do nhiệt độ không phù hợp
Nhiệt độ ảnh hưởng đến quá trình đậu trái của thanh long theo hai giai đoạn chính:
Giai đoạn phân hóa mầm hoa
Thanh long là cây có nguồn gốc nhiệt đới, nhiệt độ thích hợp cho giai đoạn phân hóa mầm hoa của thanh long là từ 20 đến 30 độ C. Nhiệt độ thấp hơn 15 độ C hoặc cao hơn 35 độ C sẽ làm giảm khả năng phân hóa mầm hoa, thậm chí có thể làm chết cây.
Giai đoạn thụ phấn và đậu quả
Nhiệt độ thích hợp cho giai đoạn thụ phấn và đậu quả của thanh long là từ 25 đến 35 độ C. Nhiệt độ thấp hơn 20 độ C hoặc cao hơn 40 độ C sẽ làm giảm khả năng thụ phấn và đậu quả, thậm chí có thể làm rụng hoa, rụng quả.
Ngoài ra, nhiệt độ cũng ảnh hưởng đến chất lượng quả thanh long. Khi nhiệt độ thấp, quả thanh long sẽ có màu sắc đẹp, vị ngọt đậm đà, hàm lượng dinh dưỡng cao. Khi nhiệt độ cao, quả thanh long sẽ có màu sắc nhạt, vị chua, hàm lượng dinh dưỡng thấp.
Vì vậy, để cây thanh long đậu trái nhiều, chất lượng quả tốt, cần chú ý duy trì nhiệt độ thích hợp cho cây, đặc biệt là trong giai đoạn phân hóa mầm hoa và thụ phấn. Một số biện pháp để điều chỉnh nhiệt độ cho cây thanh long bao gồm:
- Trồng cây thanh long ở những nơi có nhiệt độ phù hợp.
- Che chắn cây thanh long khỏi ánh nắng trực tiếp vào mùa hè.
- Tưới nước cho cây vào mùa hè để hạ nhiệt độ.
- Sử dụng hệ thống làm mát cho cây thanh long trong nhà kính hoặc nhà màng.
Ánh sáng
Ánh sáng ảnh hưởng đến quá trình đậu trái của thanh long theo hai yếu tố chính:
- Thời gian chiếu sáng: Thanh long là cây ngày dài, nghĩa là cây sẽ ra hoa khi thời gian chiếu sáng trong ngày dài hơn thời gian tối. Thời gian chiếu sáng thích hợp cho cây thanh long ra hoa là từ 12 đến 14 giờ. Thời gian chiếu sáng thấp hơn 12 giờ sẽ làm giảm khả năng ra hoa của cây.
- Cường độ ánh sáng: Thanh long cần ánh sáng đầy đủ để sinh trưởng và phát triển. Cường độ ánh sáng thích hợp cho cây thanh long là từ 1000 đến 1500 lux. Cường độ ánh sáng thấp sẽ làm giảm khả năng sinh trưởng và phát triển của cây, thậm chí có thể làm chết cây.
Ngoài ra, ánh sáng cũng ảnh hưởng đến chất lượng quả thanh long. Khi cây thanh long được trồng ở những nơi có ánh sáng đầy đủ, quả thanh long sẽ có màu sắc đẹp, vị ngọt đậm đà, hàm lượng dinh dưỡng cao. Khi cây thanh long được trồng ở những nơi thiếu ánh sáng, quả thanh long sẽ có màu sắc nhạt, vị chua, hàm lượng dinh dưỡng thấp. Để cây thanh long đậu trái nhiều, chất lượng quả tốt, cần chú ý cung cấp ánh sáng đầy đủ cho cây, đặc biệt là trong giai đoạn cây ra hoa.
Một số biện pháp để điều chỉnh ánh sáng cho cây thanh long bao gồm:
- Trồng cây thanh long ở những nơi có ánh sáng đầy đủ.
- Tỉa cành, tạo tán cho cây để cây có nhiều ánh sáng.
- Dùng lưới che chắn cây thanh long khỏi ánh nắng trực tiếp vào mùa hè.
- Sử dụng hệ thống chiếu sáng nhân tạo cho cây thanh long trong nhà kính hoặc nhà màng
Phân bón
Phân bón ảnh hưởng đến quá trình đậu trái của thanh long theo các cách sau:
- Cung cấp dinh dưỡng cho cây: Cây thanh long cần nhiều dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh, ra hoa và đậu quả. Phân bón cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng cần thiết cho cây, bao gồm đạm (N), lân (P), kali (K), canxi (Ca), magie (Mg), sắt (Fe), mangan (Mn), đồng (Cu), kẽm (Zn), boron (B), molypden (Mo).
- Tăng cường sức đề kháng của cây: Cây có sức đề kháng tốt sẽ ít bị sâu bệnh tấn công, từ đó tăng tỷ lệ đậu trái. Phân bón hữu cơ có tác dụng tăng cường sức đề kháng của cây.
- Tăng khả năng thụ phấn: Phân bón giúp cây phát triển khỏe mạnh, ra hoa nhiều, từ đó tăng khả năng thụ phấn.
- Tăng năng suất và chất lượng quả: Phân bón giúp quả thanh long to, chắc, ngọt và có màu sắc đẹp.
Cụ thể, phân bón đạm (N) giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt, ra nhiều lá, cành, chồi. Phân bón lân (P) giúp cây ra hoa nhiều, tăng khả năng thụ phấn. Phân bón kali (K) giúp quả thanh long to, chắc, ngọt và có màu sắc đẹp. Phân bón canxi (Ca) giúp quả thanh long chống nứt, thối nhũn. Phân bón magie (Mg) giúp cây ra hoa nhiều, tăng khả năng đậu trái.
Để phân bón phát huy tối đa hiệu quả, cần bón phân đúng cách, đúng thời điểm và đúng liều lượng. Nên bón phân hữu cơ kết hợp với phân vô cơ để cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây.
Dưới đây là một số lưu ý khi bón phân cho cây thanh long:
- Nên bón phân định kỳ, bón phân theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây.
- Bón phân vào lúc đất ẩm, tránh bón phân khi đất khô hạn.
- Bón phân cách gốc cây ít nhất 10 cm.
- Bón phân xong cần tưới nước cho cây.
Tuân thủ các nguyên tắc trên sẽ giúp cây thanh long phát triển khỏe mạnh, ra hoa đậu quả nhiều, cho năng suất cao và chất lượng tốt.
Thụ phấn
Quá trình thụ phấn là quá trình chuyển phấn hoa từ nhụy hoa của cây này sang nhụy hoa của cây khác. Quá trình này là cần thiết để hình thành quả. Ở cây thanh long, hoa tự thụ phấn, tức là phấn hoa từ nhụy hoa của một cây có thể thụ phấn cho nhụy hoa của cây đó. Tuy nhiên, tỷ lệ thụ phấn tự nhiên của thanh long khá thấp, chỉ khoảng 20%.
Để tăng tỷ lệ thụ phấn, cần thực hiện thụ phấn bổ sung. Thụ phấn bổ sung có thể được thực hiện bằng tay hoặc bằng các phương pháp khác như sử dụng côn trùng thụ phấn hoặc sử dụng máy thụ phấn. Thụ phấn bổ sung giúp tăng tỷ lệ đậu trái của thanh long. Tỷ lệ đậu trái của thanh long khi được thụ phấn bổ sung có thể đạt từ 70% đến 90%. Cụ thể, quá trình thụ phấn ảnh hưởng đến quá trình đậu trái của thanh long theo các cách sau:
- Tăng khả năng thụ tinh: Thụ phấn giúp hạt phấn tiếp xúc với nhụy hoa và tạo thành hợp tử. Hợp tử là tế bào gốc của quả.
- Tăng số lượng quả: Thụ phấn giúp tăng số lượng quả trên cây.
- Tăng kích thước quả: Thụ phấn giúp quả phát triển to hơn.
- Tăng chất lượng quả: Thụ phấn giúp quả ngọt hơn, có màu sắc đẹp hơn và ít bị sâu bệnh tấn công hơn.
Do đó, để tăng năng suất và chất lượng quả thanh long, cần chú trọng đến quá trình thụ phấn.
Sâu bệnh hại
Sâu bệnh hại ảnh hưởng đến quá trình đậu trái của thanh long theo các cách sau:
- Gây hại trực tiếp đến hoa và quả: Một số loại sâu bệnh hại thanh long có thể gây hại trực tiếp đến hoa và quả, làm giảm khả năng đậu trái. Ví dụ, bọ xít, bọ hung, thrips, rệp sáp, rầy mềm, nhện đỏ,… có thể chích hút hoa và quả, khiến hoa rụng và quả bị hỏng.
- Gây hại gián tiếp đến hoa và quả: Một số loại sâu bệnh hại thanh long có thể gây hại gián tiếp đến hoa và quả, làm giảm khả năng đậu trái. Ví dụ, sâu đục thân, sâu đục cành, sâu đục gốc,… có thể đục phá thân, cành, gốc cây, khiến cây suy yếu, giảm khả năng ra hoa đậu quả.
- Gây bệnh cho cây: Một số loại sâu bệnh hại thanh long có thể gây bệnh cho cây, khiến cây suy yếu, giảm khả năng ra hoa đậu quả. Ví dụ, bệnh thán thư, bệnh đốm đen, bệnh thối mềm,… có thể gây hại cho thân, lá, cành, hoa và quả thanh long.
Để phòng trừ sâu bệnh hại thanh long, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Biện pháp canh tác: Trồng thanh long ở những vùng đất có ít sâu bệnh, vệ sinh vườn sạch sẽ, thu gom và tiêu hủy tàn dư cây trồng.
- Biện pháp sinh học: Sử dụng thiên địch để tiêu diệt sâu bệnh hại thanh long.
- Biện pháp hóa học: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để phun trừ sâu bệnh hại thanh long. Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cần chú ý sử dụng đúng loại thuốc, đúng liều lượng và đúng thời điểm để đảm bảo an toàn cho cây trồng và người sử dụng.
Việc phòng trừ sâu bệnh hại thanh long là rất quan trọng để đảm bảo năng suất và chất lượng quả thanh long.
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
