Một số loại sâu gây bệnh ở cây cà phê

Trong quá trình canh tác, do yếu tố môi trường hay điều kiện canh tác không phù hợp có thể khiến cây cà phê gặp phải nhiều loại sâu gây bệnh. Điều này làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng cũng như năng suất của cây cà phê. Nội dung sau đây sẽ giới thiệu một số loại sâu bệnh thường gặp ở cây cà phê và cách điều trị

Sâu đục quả cà phê (Hypothenemus hampei)

Sâu đục quả cà phê (Hypothenemus hampei) là một loại sâu bọ nhỏ thuộc họ Curculionidae là loại sâu gây hại nghiêm trọng nhất đối với cây cà phê trên toàn thế giới. Sâu đục quả cà phê tấn công vào quả cà phê chưa chín, đặc biệt là quả cà phê màu xanh non. Chúng xâm nhập vào quả và ăn thực phẩm trong quả, gây tổn hại và làm mất chất lượng của quả cà phê. Khi quả bị nhiễm sâu đục, nó có thể bị nấm phát triển trong quả, gây ra tình trạng quả nấm.

Sâu đục quả cà phê là một sâu bọ nhỏ, có chiều dài khoảng 1,5 đến 2 mm. Chúng có màu nâu đen và có thể có các đường vằn trên cơ thể. Đặc điểm đặc trưng của sâu này là khả năng bay lượn và xâm nhập vào quả cà phê thông qua lỗ nhỏ trên quả.

Cách xử lý sâu đục quả cà phê

• Quản lý và tiêu diệt quả bị nhiễm sâu: Thu gom và tiêu hủy các quả cà phê bị nhiễm sâu đục để ngăn chặn sự lây lan của sâu đến các quả khác. Các quả nhiễm sâu đục cần được thu gom và hủy bỏ bằng cách đốt cháy hoặc chôn vùi sâu dưới mặt đất.
• Quản lý chất thải: Loại bỏ các quả cà phê rụng và các mảnh vụn quả cà phê gần cây cà phê để giảm nguồn thức ăn và nơi sinh sống của sâu đục quả.
• Kiểm soát sinh học: Sử dụng các phương pháp kiểm soát sinh học như sử dụng ký sinh trùng hoặc ký sinh bọ để tiêu diệt sâu đục quả cà phê. Một số loài như phân bón cánh cứng (Beauveria bassiana) và ký sinh bọ (Cephalonomia stephanoderis) có thể được sử dụng để kiểm soát sâu đục quả.
• Kiểm soát hóa học: Sử dụng thuốc trừ sâu chuyên dụng và tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất để tiêu diệt sâu đục quả. Tuy nhiên, cần tuân thủ quy định và hướng dẫn về an toàn và chăm sóc môi trường trong việc sử dụng các chất thuốc trừ sâu. Dưới đây là một số thuốc trừ sâu thông dụng được sử dụng để kiểm soát sâu đục quả cà phê:
  1. Thiocarbamates: Ví dụ như thuốc trừ sâu Carbaryl, Bendiocarb.
  2. Pyrethroids: Ví dụ như thuốc trừ sâu deltamethrin, cypermethrin, lambda-cyhalothrin.
  3. Organophosphates: Ví dụ như thuốc trừ sâu chlorpyrifos, diazinon.
  4. Neonicotinoids: Ví dụ như thuốc trừ sâu imidacloprid, thiamethoxam.
• Phòng tránh: Đảm bảo vệ sinh và quản lý cây cà phê một cách cẩn thận, bao gồm việc cắt tỉa cây, làm sạch môi trường xung quanh và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây cà phê khỏe mạnh, từ đó giảm nguy cơ sâu đục quả tấn công.

Sâu cuốn lá (Hyposidra talaca)

Sâu cuốn lá (Hyposidra talaca) là một loài sâu bướm thuộc họ Erebidae, phân họ Lymantriinae còn được gọi là sâu cuốn lá cà phê hoặc sâu cuốn lá mỏng. Loài sâu này là một trong những loài gây hại quan trọng đối với cây cà phê. Sâu cuốn lá thường cuộn lá cà phê và ăn lá cây. Chúng có màu sắc và hình dạng biến đổi, nhưng thường là màu xanh hoặc nâu và có cơ thể nhỏ gọn. Sâu cuốn lá thường ẩn nấp bên trong cuộn lá và ăn lá từ bên trong, làm cho lá mất khả năng quang hợp và dẫn đến suy yếu cây cà phê.

Để kiểm soát sâu cuốn lá, có thể thực hiện các biện pháp sau:

Kiểm tra và loại bỏ sâu: Kiểm tra thường xuyên cây cà phê để phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu cuốn lá. Nếu tìm thấy, hãy thu thập và tiêu hủy sâu bằng cách đặt vào một chậu nước xà phòng hoặc chôn sâu dưới mặt đất.

Kiểm soát hóa học: Nếu sâu cuốn lá gây hại nghiêm trọng và không thể kiểm soát bằng các biện pháp tự nhiên, có thể sử dụng thuốc trừ sâu chuyên dụng. Tuy nhiên, cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng và liều lượng đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và các quy định về an toàn và chăm sóc môi trường. Dưới đây là một số thuốc trừ sâu thông dụng được sử dụng để kiểm soát sâu cuốn lá:

• Bacillus thuringiensis (Bt): Bt là một vi khuẩn tự nhiên được sử dụng như một loại thuốc trừ sâu sinh học. Các loại Bt khác nhau có thể kiểm soát sâu cuốn lá hiệu quả.
• Pyrethroids: Pyrethroids là một nhóm thuốc trừ sâu được sử dụng rộng rãi. Các thành phần như deltamethrin, cypermethrin và lambda-cyhalothrin có thể được sử dụng để kiểm soát sâu cuốn lá.
• Spinosad: Spinosad là một chất côn trùng trực tiếp được tạo ra từ một loại vi khuẩn tự nhiên. Nó có tác động tiếp xúc và dạng ăn của sâu, làm hại và tiêu diệt chúng.
• Neonicotinoids: Một số loại neonicotinoids như imidacloprid và thiamethoxam có thể được sử dụng để kiểm soát sâu cuốn lá.

Bọ que (Stenophylla spp., Planococcus spp.)

Bọ que (Stenophylla spp., Planococcus spp.) là nhóm sâu thuộc họ cánh cứng (Coleoptera) và cánh màng (Hemiptera) mà trong trường hợp này chủ yếu là côn trùng có hút sức sống.

Cụ thể, Stenophylla spp. là một chi sâu cánh cứng trong họ Curculionidae (họ sâu cánh cứng). Chúng có kích thước nhỏ và thường tấn công lá cây cà phê, gặm nhấm và hút chất dinh dưỡng từ lá, gây hại và làm suy yếu cây cà phê. Planococcus spp. là một chi côn trùng hút sức sống thuộc họ Coccidae (họ cánh màng). Chúng thường được gọi là côn trùng vảy và có khả năng hút nước cây và chất dinh dưỡng từ mô cây. Planococcus spp. thường gây hại đặc biệt cho các bông hoa và quả cà phê, gây mất chất lượng của quả và suy yếu cây cà phê.

Để kiểm soát bọ que như Stenophylla spp. và Planococcus spp., các biện pháp kiểm soát côn trùng có thể được thực hiện, bao gồm:

Kiểm tra và thu thập sâu: Kiểm tra thường xuyên cây cà phê để phát hiện sớm sự xuất hiện của bọ que . Nếu tìm thấy, có thể thu thập và tiêu hủy bằng cách đặt vào chất lỏng xà phòng hoặc chôn sâu dưới mặt đất.

Kiểm soát sinh học: Sử dụng ký sinh trùng hoặc ký sinh bọ để kiểm soát bọ que. Có một số loài ký sinh trùng và ký sinh bọ có thể săn mồi và tiêu diệt sâu chích hút trên cây cà phê.

Sử dụng thuốc trừ sâu: Nếu tình hình trở nên nghiêm trọng và không thể kiểm soát bằng các biện pháp tự nhiên, có thể sử dụng thuốc trừ sâu chuyên dụng. Dưới đây là một số thuốc trừ sâu thông dụng được sử dụng để kiểm soát bọ que trên cây cà phê:

• Thiocarbamates: Ví dụ như Carbaryl, Bendiocarb.
• Pyrethroids: Ví dụ như Deltamethrin, Cypermethrin, Lambda-cyhalothrin.
• Organophosphates: Ví dụ như Chlorpyrifos, Diazinon.
• Neonicotinoids: Ví dụ như Imidacloprid, Thiamethoxam.
• Insect growth regulators (IGRs): Ví dụ như Methoprene, Pyriproxyfen. IGRs ảnh hưởng đến quá trình phát triển của côn trùng và giúp kiểm soát sự phát triển của chúng.

Sâu xanh (Spodoptera spp., Heliothis spp.)

Sâu xanh (Spodoptera spp., Heliothis spp.) là nhóm sâu bướm thuộc họ Erebidae và Noctuidae. Tên gọi “sâu xanh” thường được sử dụng để ám chỉ một số loài sâu trong các chi Spodoptera và Heliothis. Các loài sâu xanh như Spodoptera spp. và Heliothis spp. là những sâu gây hại phổ biến trong nhiều loại cây trồng, bao gồm cây cà phê. Chúng ăn lá, hoa và quả của cây, gây tổn hại và suy yếu cây trồng.

Sâu xanh có kích thước và màu sắc khác nhau tuỳ thuộc vào loài và giai đoạn phát triển. Chúng thường có màu xanh hoặc nâu và có thể có các đốm hoặc vết sẫm trên cơ thể. Khi trưởng thành, chúng trở thành bướm có sải cánh khoảng 2-4 cm.

Để kiểm soát sâu xanh trên cây cà phê, có thể thực hiện các biện pháp sau:

Kiểm tra và thu thập sâu: Kiểm tra thường xuyên cây cà phê để phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu xanh. Nếu tìm thấy, có thể thu thập và tiêu hủy bằng cách đặt vào chất lỏng xà phòng hoặc chôn sâu dưới mặt đất.

Kiểm soát sinh học: Sử dụng ký sinh trùng hoặc ký sinh bọ để kiểm soát sâu xanh. Có một số loài ký sinh trùng và ký sinh bọ có thể săn mồi và tiêu diệt sâu xanh trên cây cà phê.

Sử dụng thuốc trừ sâu: Nếu tình hình trở nên nghiêm trọng và không thể kiểm soát bằng các biện pháp tự nhiên, có thể sử dụng thuốc trừ sâu chuyên dụng. Dưới đây là một số thuốc trừ sâu thông dụng được sử dụng để kiểm soát sâu xanh:

• Bacillus thuringiensis (Bt): Bt là một loại vi khuẩn tự nhiên được sử dụng như một loại thuốc trừ sâu sinh học. Các loại Bt khác nhau có thể kiểm soát sâu xanh hiệu quả.
• Spinosad: Spinosad là một chất côn trùng trực tiếp được tạo ra từ một loại vi khuẩn tự nhiên. Nó có tác động tiếp xúc và dạng ăn của sâu, làm hại và tiêu diệt chúng.
• Pyrethroids: Ví dụ như Deltamethrin, Cypermethrin, Lambda-cyhalothrin. Pyrethroids có tác động tiếp xúc và dạng ăn trên sâu xanh.
• Neonicotinoids: Ví dụ như Imidacloprid, Thiamethoxam. Neonicotinoids có tác động tiếp xúc và dạng ăn trên sâu xanh.
• Carbamates: Ví dụ như Carbaryl. Carbamates có tác động tiếp xúc và dạng ăn trên sâu xanh.

Sâu bướm (Leucoptera coffeella)

(Leucoptera coffeella) là một loài sâu bướm thuộc họ Gracillariidae. Nó được biết đến là sâu mọt lá cà phê. Loài sâu này là một trong những sâu gây hại chính đối với cây cà phê.

Sâu bướm tấn công lá non của cây cà phê và ăn các mô lá, gây hại cho lá cây và làm suy yếu sức khỏe của cây. Sâu bướm có kích thước nhỏ và có màu trắng hoặc màu xám. Chúng cuộn lá và ăn các mô lá bên trong cuộn lá.

Để kiểm soát sâu bướm trên cây cà phê, có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Kiểm tra và thu thập sâu: Kiểm tra thường xuyên cây cà phê để phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu bướm. Nếu tìm thấy, hãy thu thập và tiêu hủy sâu bằng cách đặt vào một chậu nước xà phòng hoặc chôn sâu dưới mặt đất.
• Kiểm soát sinh học: Sử dụng ký sinh trùng hoặc ký sinh bọ để kiểm soát sâu bướm. Có một số loài ký sinh trùng và ký sinh bọ có thể săn mồi và tiêu diệt sâu bướm trên cây cà phê.
• Sử dụng thuốc trừ sâu: Nếu tình hình trở nên nghiêm trọng và không thể kiểm soát bằng các biện pháp tự nhiên, có thể sử dụng thuốc trừ sâu chuyên dụng. Dưới đây là một số thuốc trừ sâu thông dụng được sử dụng để kiểm soát sâu bướm:
  1. Pyrethroids: Ví dụ như Deltamethrin, Cypermethrin, Lambda-cyhalothrin. Pyrethroids có tác động tiếp xúc và dạng ăn trên sâu Leucoptera coffeella.
  2. Neonicotinoids: Ví dụ như Imidacloprid, Thiamethoxam. Neonicotinoids có tác động tiếp xúc và dạng ăn trên sâu Leucoptera coffeella.
  3. Spinosad: Spinosad là một chất côn trùng trực tiếp được tạo ra từ một loại vi khuẩn tự nhiên. Nó có tác động tiếp xúc và dạng ăn của sâu, làm hại và tiêu diệt chúng.
  4. Bacillus thuringiensis (Bt): Bt là một loại vi khuẩn tự nhiên được sử dụng như một loại thuốc trừ sâu sinh học. Một số loại Bt có thể kiểm soát sâu Leucoptera coffeella.

Quản lý và kiểm soát sâu bướm trên cây cà phê cần được thực hiện một cách toàn diện và kết hợp nhiều biện pháp bảo vệ cây cà phê khỏe mạnh, bao gồm duy trì môi trường xung quanh cây sạch sẽ và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây.

 

 

Hi vọng rằng bài viết này có thể giúp bà con nông dân hiểu hơn về các loại sâu ở cây cà phê.

⏩⏩ Mời quý cô bác, anh chị tham gia nhóm tại Facebook để trao đổi, chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp: https://fb.com/6441565519262518/