Trong số các hoạt chất trừ nấm hiện nay, Metrafenone là một trong những hoạt chất có cơ chế tác động đặc biệt và được đánh giá cao trong việc kiểm soát bệnh phấn trắng một cách ổn định, bền vững. Không chỉ tác động mạnh lên bào tử nấm, Metrafenone còn giúp làm rối loạn quá trình phát triển của sợi nấm, giúp hạn chế nguy cơ tái phát bệnh trên cây trồng.
1️⃣ Giới thiệu hoạt chất và nhóm hoạt chất
Metrafenone là hoạt chất thuộc nhóm Benzophenone, khác biệt hoàn toàn với các nhóm Triazole hay Strobilurin thường thấy. Đây là một trong số ít hoạt chất được thiết kế chuyên biệt để kiểm soát phấn trắng, với cơ chế tác động mới và không gây kháng chéo với các nhóm thuốc truyền thống.
Metrafenone có đặc tính bán lưu dẫn, phân bố lại tốt trên bề mặt lá, có thể xâm nhập vào lớp biểu bì giúp kiểm soát cả nấm bề mặt và nấm đã xâm nhập mô cây ở mức độ nhẹ.
2️⃣ Cơ chế tác động
Metrafenone hoạt động bằng cách gây rối loạn quá trình phân cực tế bào và hình thành sợi nấm, khiến nấm không thể phát triển hình thái bình thường.
Cơ chế này giúp:
- Ức chế khả năng bám dính, xâm nhập và sinh bào tử của nấm
- Làm rối loạn chức năng hướng sợi của nấm bệnh
- Ngăn cản sự phát triển của thể sợi và làm bệnh chậm lây lan
- Đặc điểm này khiến Metrafenone rất hiệu quả trong phòng ngừa và kiểm soát bệnh phấn trắng kéo dài.
3️⃣ Phòng và trị hiệu quả các bệnh do nấm nào?
Metrafenone được sử dụng chuyên biệt để trị bệnh phấn trắng, bao gồm:
- Phấn trắng trên cây ăn trái (xoài, táo, nho, sầu riêng)
- Phấn trắng trên rau màu (dưa leo, cà chua, đậu bắp)
- Phấn trắng trên hoa kiểng (hoa hồng, cúc, dạ yến thảo)
- Một số bệnh đốm bề mặt nhẹ – hỗ trợ khi phối hợp với thuốc khác
- Không phù hợp để trị các bệnh như sương mai, đốm lá do Cercospora, hay nấm rễ.
4️⃣ Cây trồng phù hợp
Metrafenone được sử dụng hiệu quả trên các cây trồng mẫn cảm với phấn trắng như:
- Nho, xoài, táo, sầu riêng
- Dưa leo, bầu bí, đậu bắp, cà chua
- Hoa hồng, hoa cúc, dạ yến thảo
- Một số cây công nghiệp có biểu hiện phấn trắng trên đọt và lá non (chè, điều)
5️⃣ Thời điểm sử dụng hiệu quả nhất
Metrafenone được khuyến cáo sử dụng ở giai đoạn sớm của bệnh phấn trắng, khi trên lá chỉ mới xuất hiện lớp phấn mỏng, hoặc thậm chí dùng định kỳ để phòng ngừa trong điều kiện thời tiết ẩm, nhiệt độ dao động mạnh – là điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển.
Vì có khả năng ức chế quá trình xâm nhập và phát triển ban đầu của sợi nấm, Metrafenone rất thích hợp để sử dụng:
- Trước và sau giai đoạn cây ra đọt non, lộc non
- Trên nho và rau màu: dùng từ khi cây 4–5 lá đến giai đoạn chuẩn bị ra hoa
- Với hoa kiểng: dùng định kỳ mỗi 10–14 ngày vào mùa mưa hoặc thời điểm vườn ẩm thấp
6️⃣ Lưu ý khi sử dụng
- Không nên sử dụng Metrafenone để trị bệnh đã nặng, vì hoạt chất không có khả năng tiêu diệt mô bệnh đã tổn thương sâu.
- Nên dùng sớm, đúng thời điểm, kết hợp xen kẽ với các hoạt chất lưu dẫn mạnh nếu bệnh có nguy cơ lan rộng.
- Không phun Metrafenone trong điều kiện mưa kéo dài hoặc trên lá ướt hoàn toàn – nên để lá khô trước khi phun.
- Không phối trộn với các thuốc có pH quá cao hoặc quá thấp, dễ làm giảm hiệu lực.
- Luân phiên đúng cách để duy trì hiệu quả lâu dài, tránh gây kháng thuốc.
7️⃣ Một số tên thương mại phổ biến tại Việt Nam
Metrafenone không phổ biến như các nhóm Triazole, nhưng vẫn có mặt tại Việt Nam thông qua một số sản phẩm nhập khẩu:
- Vivando 500SC – BASF (đặc trị phấn trắng, đăng ký trên nho và rau màu)
- Sản phẩm phối hợp có chứa Metrafenone: thường được nhập khẩu từ EU hoặc một số công ty nội địa phân phối thử nghiệm trong hoa và rau
Do đặc thù chuyên biệt, hoạt chất này ít phổ biến trên thị trường đại trà, nhưng rất hiệu quả trong các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nhà kính, hoặc canh tác GAP.
8️⃣ Gợi ý luân phiên để tránh kháng thuốc
Để đạt hiệu quả bền vững và ngăn chặn nguy cơ kháng thuốc, Metrafenone nên được luân phiên với các hoạt chất có cơ chế khác, chẳng hạn:
- Nhóm Strobilurin: Trifloxystrobin, Azoxystrobin
- Nhóm Triazole: Difenoconazole, Myclobutanil
- Nhóm tiếp xúc: Sulfur – hiệu quả cao với phấn trắng
- Sinh học: Bacillus subtilis, Trichoderma spp. – trong hệ thống canh tác bền vững
Không nên sử dụng Metrafenone liên tục quá 2 lần liên tiếp trong cùng một vụ.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
