Cây bắp, hay còn gọi là ngô, là một loại cây trồng quan trọng, mang lại nguồn lương thực, thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu công nghiệp dồi dào. Để có được vụ mùa bắp bội thu, việc chuẩn bị đất trồng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách thức chuẩn bị đất trồng bắp hiệu quả, giúp bà con nông dân tối ưu hóa năng suất và chất lượng cây trồng.
Chọn đất trồng bắp (ngô)
Loại đất thích hợp:
- Đất thịt pha cát: Loại đất này có cấu trúc tơi xốp, dễ thoát nước và cung cấp oxy cho rễ cây phát triển tốt. Bắp là cây ưa nước nhưng cũng không chịu được úng, do vậy khả năng thoát nước của đất đóng vai trò quan trọng.
- Giàu dinh dưỡng: Bắp cần nhiều dinh dưỡng cho sự phát triển, do vậy đất trồng cần có hàm lượng dinh dưỡng cao, đặc biệt là các yếu tố đa lượng như N, P, K.
Độ pH:
pH từ 5.5 đến 6.5: Đây là mức độ pH lý tưởng cho sự phát triển của cây bắp. Nếu đất quá chua, cần bón vôi để điều chỉnh độ pH. Ngược lại, nếu đất quá kiềm, cần bón thêm lưu huỳnh để giảm độ pH.
Tránh trồng bắp trên:
- Đất chua phèn: Đất chua phèn có hàm lượng ion H+ cao, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng của cây.
- Đất mặn: Hàm lượng muối cao trong đất mặn sẽ gây độc cho cây.
- Đất úng nước: Bắp không chịu được úng, do vậy cần tránh trồng trên đất có khả năng thoát nước kém.
- Đất quá cát hoặc quá sét: Đất quá cát sẽ thoát nước quá nhanh, khiến cây không đủ nước để phát triển. Ngược lại, đất quá sét sẽ giữ nước quá nhiều, dễ gây úng cho cây.
Xử lý đất
Xử lý đất là bước quan trọng trong việc chuẩn bị đất trồng bắp, giúp tiêu diệt mầm bệnh, côn trùng gây hại và tạo môi trường sống an toàn cho cây phát triển. Dưới đây là phân tích chi tiết về các biện pháp xử lý đất trồng bắp:
Khử trùng đất:
Mục đích: Tiêu diệt mầm bệnh và côn trùng gây hại trong đất, giúp cây bắp phát triển khỏe mạnh, hạn chế được các bệnh dịch.
Cách thức:
Khử trùng bằng vôi bột:
- Sử dụng 500-1000kg vôi bột/ha.
- Rải đều vôi bột trên mặt đất, sau đó cày bừa kỹ để vôi bột trộn đều vào đất.
- Tưới nước để giữ ẩm cho đất và tạo điều kiện cho vôi bột phát huy tác dụng.
- Nên khử trùng đất bằng vôi bột trước khi gieo trồng 15-20 ngày.
Khử trùng bằng các chế phẩm sinh học:
- Sử dụng các chế phẩm sinh học như Trichoderma, EM,… theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
- Có thể kết hợp khử trùng bằng vôi bột với các chế phẩm sinh học để tăng hiệu quả.
Phơi đất:
Mục đích:
- Làm cho đất tơi xốp, thoáng khí.
- Giảm độ ẩm trong đất, hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.
Cách thức:
- Cày bừa đất cho tơi xốp, sau đó phơi đất dưới ánh nắng mặt trời trong 2-3 ngày.
- Nên phơi đất vào mùa nắng nóng, khi trời hanh khô.
- Cần đảo xới đất thường xuyên trong quá trình phơi để đất được phơi đều.
Lưu ý:
Nên kết hợp xử lý đất với các biện pháp phòng trừ sâu bệnh khác để bảo vệ cây bắp một cách hiệu quả.
Cần theo dõi tình trạng đất để có biện pháp xử lý phù hợp.
Cày bừa và làm tơi xốp đất
Đây là bước quan trọng trong việc chuẩn bị đất trồng bắp, giúp tạo môi trường sống lý tưởng cho cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao. Dưới đây là phân tích chi tiết về các bước cày bừa và làm tơi xốp đất:
Cày sâu:
Mục đích cày sâu giúp:
- Đánh tan vón cục, làm cho đất tơi xốp, dễ thoát nước, dễ bón phân và gieo hạt.
- Thu gom và tiêu hủy tàn dư thực vật, mầm mống sâu bệnh.
- Tăng cường khả năng trao đổi khí và dưỡng chất trong đất.
- Khuyến khích sự phát triển của rễ cây.
Thời điểm: Cày sâu nên được thực hiện trước khi gieo trồng 15-20 ngày.
Độ sâu cày: Nên cày sâu 20-30cm. Cày quá sâu có thể làm ảnh hưởng đến tầng đất tơi xốp, nơi tập trung nhiều vi sinh vật có lợi cho cây.
Lưu ý: Cày sâu cần thực hiện khi đất đủ ẩm, không quá khô hoặc quá ướt. Nên sử dụng máy cày để tiết kiệm sức lao động và tăng hiệu quả công việc.
Bừa kỹ:
Mục đích: Bừa kỹ giúp:
- Làm cho đất tơi xốp hơn, tạo điều kiện cho hạt giống nảy mầm và phát triển tốt.
- San phẳng mặt đất, tạo thuận lợi cho việc gieo trồng và chăm sóc cây.
- Loại bỏ cỏ dại, tàn dư thực vật còn sót lại sau khi cày.
Cách bừa: Bừa có thể thực hiện bằng tay hoặc bằng máy. Bừa cần bừa kỹ cho đến khi đất tơi xốp, nhuyễn mịn.
Lưu ý: Bừa cần thực hiện khi đất đã se khô, không quá ướt. Bừa cần bừa đều, không để sót cục.
Làm tơi xốp đất:
Mục đích: Làm tơi xốp đất giúp:
- Tăng cường độ thông thoáng cho đất, giúp rễ cây dễ dàng hô hấp và hấp thu dinh dưỡng.
- Giữ ẩm cho đất, giúp cây sinh trưởng tốt trong điều kiện khô hạn.
- Hạn chế sự phát triển của cỏ dại.
Cách làm tơi xốp đất:
- Có thể sử dụng cuốc, cào hoặc máy bừa để làm tơi xốp đất.
- Nên làm tơi xốp đất sau khi bừa và trước khi gieo trồng.
Lưu ý: Cần làm tơi xốp đất đều, không để sót cục. Không nên làm tơi xốp đất quá mức, có thể làm ảnh hưởng đến cấu trúc của đất.
Lên luống hoặc làm rãnh theo hàng:
Mục đích: Lên luống hoặc làm rãnh theo hàng giúp:
- Thoát nước tốt, tránh úng cho cây, đặc biệt là trong mùa mưa.
- Dễ dàng gieo trồng và chăm sóc cây.
- Tiết kiệm nước tưới.
Cách lên luống hoặc làm rãnh:
Lên luống:
- Chiều rộng luống: 80-100cm.
- Chiều cao luống: 20-30cm.
- Rãnh luống: rộng 30-40cm.
Làm rãnh:
- Rộng: 30-40cm.
- Sâu: 10-15cm.
- Khoảng cách giữa hai hàng: 60-80cm.
Lưu ý: Cần lên luống hoặc làm rãnh theo hướng Đông – Tây để cây bắp nhận được ánh sáng đầy đủ. Cần đảm bảo độ dốc của luống phù hợp để tránh xói mòn do nước mưa.
Bón lót và bón thúc
Đây là những giai đoạn quan trọng trong việc cung cấp dinh dưỡng cho cây bắp phát triển. Bón lót cung cấp dinh dưỡng cho cây ngay từ giai đoạn đầu, giúp cây bén rễ, phát triển bộ lá và thân. Bón thúc cung cấp dinh dưỡng cho cây ở các giai đoạn quan trọng như đẻ nhánh, trổ cờ, kết hạt, giúp cây ra nhiều bông, hạt to, chắc và mẩy.
Dưới đây là phân tích chi tiết về bón lót và bón thúc cho cây bắp:
Bón lót:
Mục đích: Cung cấp dinh dưỡng cho cây ngay từ giai đoạn đầu, giúp cây bén rễ, phát triển bộ lá và thân.
Lượng phân bón:
- 10-15 tấn phân chuồng hoai mục/ha.
- 300kg phân lân super/ha.
- 100kg kali clorua/ha.
Cách bón:
- Bón lót cần được thực hiện trước khi gieo trồng 15-20 ngày.
- Phân chuồng hoai mục cần được bón rải đều trên mặt đất, sau đó cày bừa để trộn đều phân vào đất.
- Phân lân super và kali clorua cần được bón theo hàng, sau đó lấp đất.
Lưu ý:
- Nên sử dụng phân chuồng hoai mục đã được ủ kỹ để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
- Lượng phân bón có thể điều chỉnh tùy theo loại đất, giống bắp và điều kiện thời tiết.
Bón thúc:
Mục đích: Cung cấp dinh dưỡng cho cây ở các giai đoạn quan trọng như đẻ nhánh, trổ cờ, kết hạt, giúp cây ra nhiều bông, hạt to, chắc và mẩy.
Lượng phân bón:
- Bón thúc lần 1: Sau khi gieo 10-15 ngày, bón 50kg Urê và 50 kg NPK/ha.
- Bón thúc lần 2: Sau khi gieo 20-30 ngày, bón 100kg Urê và 50 kg NPK/ha.
- Bón thúc lần 3: Sau khi gieo 45-50 ngày, bón 100kg Urê/ha.
Cách bón:
- Bón thúc cần được bón theo hàng, sau đó lấp đất và tưới nước nhẹ.
Lưu ý:
- Nên bón thúc vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh bón vào lúc trời nắng nóng.
- Cần theo dõi tình trạng sinh trưởng của cây để điều chỉnh lượng phân bón cho phù hợp.
- Tránh bón phân quá liều, có thể gây hại cho cây.
Ngoài ra, cần lưu ý:
- Nên sử dụng phân bón chất lượng tốt, có nguồn gốc rõ ràng.
- Nên kết hợp bón phân hóa học với bón phân hữu cơ để tăng hiệu quả sử dụng phân bón và bảo vệ môi trường.
- Cần theo dõi tình trạng sinh trưởng của cây để có kế hoạch bón phân phù hợp.
Hệ thống tưới nước
Hệ thống tưới nước đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp đủ nước cho cây bắp phát triển, đặc biệt là trong giai đoạn cây con và giai đoạn hình thành bắp. Nước giúp cây hấp thu dinh dưỡng, tham gia vào quá trình quang hợp và vận chuyển các chất trong cơ thể cây. Việc cung cấp đủ nước cho cây sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho năng suất cao và chất lượng tốt. Dưới đây là phân tích chi tiết về hệ thống tưới nước cho cây bắp:
Lắp đặt hệ thống tưới nước tiết kiệm:
Mục đích: Tiết kiệm nước và tăng hiệu quả sử dụng nước tưới.
Lợi ích:
- Giảm lượng nước tưới cần thiết, giúp tiết kiệm chi phí.
- Nước tưới được cung cấp đều đặn, đảm bảo độ ẩm cho đất, giúp cây phát triển tốt.
- Hạn chế sự phát triển của cỏ dại.
Các hệ thống tưới nước tiết kiệm phổ biến:
- Tưới phun sương: Nước được phun thành dạng sương mịn, tưới đều lên mặt đất và tán lá cây.
- Tưới nhỏ giọt: Nước được dẫn theo từng giọt nhỏ đến gốc cây, giúp tiết kiệm nước và hạn chế sự bốc hơi.
Cách lắp đặt:
- Cần lựa chọn hệ thống tưới nước phù hợp với diện tích, địa hình và điều kiện kinh tế.
- Lắp đặt hệ thống theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Cần kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống tưới nước thường xuyên để đảm bảo hoạt động hiệu quả.
Cung cấp đủ nước cho cây:
Nhu cầu nước của cây bắp:
- Cây bắp cần nhiều nước, đặc biệt là trong giai đoạn cây con và giai đoạn hình thành bắp.
- Lượng nước tưới cần thiết cho cây bắp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn sinh trưởng, loại đất, điều kiện thời tiết,…
Cách tưới nước cho cây bắp:
- Tưới nước vào sáng sớm hoặc chiều mát.
- Tưới nước đều đặn, giữ cho đất đủ ẩm nhưng không bị úng.
- Tưới nước trực tiếp vào gốc cây, tránh tưới lên lá và hoa.
- Theo dõi độ ẩm của đất để điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp.
Trên đây là những hướng dẫn chi tiết về cách chuẩn bị đất trồng bắp cho vụ mùa bội thu. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp ích cho bà con nông dân trong việc canh tác và thu hoạch được vụ ngô năng suất cao. Chúc bà con thành công!
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
