Flubendiamide là hoạt chất trừ sâu thuộc nhóm Phthalic Acid Diamide (Diamide), được phát triển bởi Nihon Nohyaku và Bayer CropScience (Nhật – Đức).
Hoạt chất này hoạt động bằng cách tác động trực tiếp lên thụ thể RyR (Ryanodine receptor) trong cơ bắp côn trùng, khiến ion Canxi bị giải phóng liên tục, dẫn đến co cơ không kiểm soát – tê liệt – và chết nhanh.
Với tính chọn lọc cao, độc tính thấp và hiệu quả kéo dài, Flubendiamide hiện là một trong những hoạt chất quan trọng nhất trong quản lý sâu hại bộ cánh vảy (Lepidoptera) trên toàn cầu.
1️⃣ Giới thiệu hoạt chất và nhóm hóa học
Nhóm hóa học: Phthalic acid diamide (Diamide).
Công thức phân tử: C₂₃H₂₂F₇IN₂O₄S
Tính chất: Dạng tinh thể màu trắng ngà, tan ít trong nước, bền trong môi trường ánh sáng và pH trung tính.
Dạng tác động: Vị độc và tiếp xúc, có khả năng thấm sâu qua biểu bì lá (translaminar).
Đặc điểm nổi bật:
- Tác động chọn lọc – chỉ ảnh hưởng đến côn trùng bộ cánh vảy (sâu tơ, sâu xanh, sâu đục quả…).
- Hiệu lực cao ở liều thấp, thời gian bảo vệ dài đến 14–21 ngày.
- Không gây hại cho ong, thiên địch và cá – phù hợp IPM và canh tác an toàn.
- Không gây “knockdown” nhanh nhưng diệt sâu triệt để, ít tái phát.
💡 Flubendiamide là hoạt chất đầu tiên của nhóm Diamide được thương mại hóa, mở đường cho các hoạt chất kế nhiệm như Chlorantraniliprole và Cyantraniliprole.
2️⃣ Cơ chế tác động
Flubendiamide tác động lên cơ bắp côn trùng thay vì hệ thần kinh:
- Gắn vào thụ thể Ryanodine (RyR) trên màng tế bào cơ bắp.
- Kích thích giải phóng ion Canxi (Ca²⁺) ồ ạt ra khỏi kho dự trữ trong tế bào.
- Khi Canxi không được điều hòa, cơ bắp co cứng liên tục, sâu ngừng ăn, tê liệt và chết sau 1–3 ngày.
- Cơ chế này hoàn toàn khác với Pyrethroid hay Avermectin, giúp ngăn chặn kháng thuốc chéo.
💡 Hiệu quả rõ rệt ngay sau phun 3–6 giờ: sâu ngừng ăn hoàn toàn, bảo vệ tán lá và bông trái tức thì.
3️⃣ Phổ tác dụng – Các loài sâu hại bị tiêu diệt hiệu quả
Flubendiamide có phổ tác dụng rộng, đặc biệt hiệu quả với các loài sâu bộ cánh vảy (Lepidoptera):
- Sâu xanh da láng (Spodoptera litura) – trên cà chua, ớt, bắp, đậu.
- Sâu khoang (Helicoverpa armigera) – trên đậu, bông, rau màu.
- Sâu tơ (Plutella xylostella) – trên rau cải, bắp cải.
- Sâu đục quả, sâu đục thân non – trên xoài, cam, ớt, cà chua, sầu riêng.
- Sâu keo mùa thu (Spodoptera frugiperda) – trên bắp, mía.
- Sâu cuốn lá (Cnaphalocrocis medinalis) – trên lúa.
⚠️ Hiệu quả tối ưu khi phun sớm ở giai đoạn sâu non tuổi 1–3, trước khi sâu chui vào thân hoặc quả.
4️⃣ Cây trồng phù hợp
Flubendiamide được đăng ký và sử dụng trên nhiều loại cây trồng có giá trị cao:
- Rau màu: cà chua, ớt, bắp, cải, đậu, hành, dưa leo.
- Cây ăn trái: cam, quýt, xoài, sầu riêng, chôm chôm, thanh long.
- Cây lúa: sâu cuốn lá, sâu đục thân non.
- Cây công nghiệp: bông, cà phê, hồ tiêu, chè.
💡 Đặc biệt thích hợp cho nhà màng và canh tác hữu cơ chuyển tiếp, nhờ độ an toàn cao với thiên địch.
5️⃣ Thời điểm sử dụng hiệu quả nhất
- Khi sâu non vừa xuất hiện (tuổi nhỏ, 1–3).
- Trước giai đoạn cây ra hoa hoặc hình thành trái non.
- Sau mưa hoặc thời điểm sâu nở rộ đầu mùa.
- Phun định kỳ 10–14 ngày/lần để bảo vệ liên tục.
💡 Thời điểm phun lý tưởng: sáng sớm hoặc chiều mát, giúp hoạt chất bám đều và thấm sâu.
6️⃣ Lưu ý khi sử dụng
- Không pha chung với thuốc có tính kiềm cao hoặc gốc đồng.
- Không phun quá liều hoặc phun liên tục nhiều vụ – nên luân phiên với hoạt chất khác nhóm.
Có thể phối hợp với Abamectin, Emamectin benzoate để tăng hiệu lực diệt sâu và kéo dài thời gian bảo vệ.
Rất an toàn cho cây trồng, không gây cháy lá hay ảnh hưởng ra hoa – đậu trái.
⚠️ Flubendiamide không có tác dụng với trứng hoặc sâu trưởng thành, vì vậy cần phun đúng giai đoạn sâu non.
7️⃣ Một số sản phẩm thương mại phổ biến tại Việt Nam
- Belt 480SC – Bayer (Đức) – sản phẩm gốc chứa Flubendiamide 48%, hiệu quả cực cao trên sâu xanh và sâu đục quả.
- Flubendiamide 480SC – nội địa – tương đương Belt, giá thành cạnh tranh.
- Fendiamide 20WG – Trung Quốc – dùng cho lúa và rau màu.
- Belt Expert – Flubendiamide + Thiacloprid – công thức kép, diệt cả sâu nhai và sâu chích hút.
📌 Dạng phổ biến: SC (huyền phù), WG (hạt tan nhanh), OD (nhũ dầu treo).
8️⃣ Gợi ý luân phiên và phối hợp trong IPM
Để đạt hiệu quả cao và ngăn kháng thuốc:
- Luân phiên với: Indoxacarb, Spinosad, Lufenuron, Tebufenozide.
- Phối hợp với: Abamectin, Emamectin benzoate (hiệu ứng cộng hưởng diệt sâu non).
- Tránh phối hợp với: Chlorantraniliprole hoặc Cyantraniliprole – cùng nhóm Diamide, dễ gây kháng chéo.
💡 Trong chương trình IPM, Flubendiamide thường là thuốc “chủ lực giữa vụ”, dùng xen kẽ với thuốc sinh học đầu vụ và thuốc lưu dẫn nhẹ cuối vụ để duy trì cân bằng hệ sinh thái.
✅ Kết luận
Flubendiamide là hoạt chất Diamide thế hệ mới, tác động chọn lọc lên cơ bắp sâu hại, giúp ngừng ăn, tê liệt và chết nhanh mà vẫn an toàn cho thiên địch và môi trường.
Với hiệu lực kéo dài, cơ chế khác biệt và độ bền cao, đây là giải pháp hàng đầu trong kiểm soát sâu tơ, sâu khoang, sâu xanh và sâu đục quả, đặc biệt trong các mô hình IPM và canh tác bền vững.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
