Diflubenzuron là hoạt chất trừ sâu thuộc nhóm Benzoylurea, có cơ chế đặc trưng là ức chế quá trình sinh tổng hợp kitin – chất cấu tạo nên lớp vỏ ngoài của côn trùng.
Thay vì giết sâu ngay lập tức, Diflubenzuron ngăn sâu non lột xác, khiến chúng chết từ từ do không thể hình thành lớp vỏ mới.
Với hiệu quả chọn lọc, độ bền cao và an toàn cho thiên địch, đây là hoạt chất được sử dụng rộng rãi trong chương trình IPM cho nhiều loại cây trồng khác nhau.
1️⃣ Giới thiệu hoạt chất và nhóm hóa học
- Nhóm hóa học: Benzoylurea – chất điều hòa sinh trưởng côn trùng (Insect Growth Regulator – IGR).
- Công thức phân tử: C₁₄H₉ClF₂N₂O₂
- Tính chất: Dạng tinh thể rắn, màu trắng nhạt, ít tan trong nước nhưng tan tốt trong dung môi hữu cơ.
- Dạng tác động: Vị độc và tiếp xúc, không lưu dẫn toàn cây, nhưng có thể thấm nhẹ qua biểu bì lá.
Đặc điểm nổi bật:
- Hiệu quả cao với sâu non và trứng của nhiều loài sâu hại.
- Không ảnh hưởng đến thiên địch, ong và cá nếu dùng đúng liều lượng.
- Tác động kéo dài, duy trì hiệu quả 10–14 ngày.
💡 Diflubenzuron là hoạt chất đầu tiên trong nhóm Benzoylurea được phát minh và thương mại hóa, đặt nền móng cho thế hệ thuốc điều hòa sinh trưởng (IGR) hiện đại.
2️⃣ Cơ chế tác động
Diflubenzuron không tiêu diệt sâu ngay mà làm gián đoạn chu trình phát triển của côn trùng thông qua ức chế enzym tổng hợp kitin:
- Khi sâu ăn hoặc tiếp xúc với thuốc, Diflubenzuron ngăn cản sự hình thành lớp kitin – vật liệu tạo vỏ ngoài, ống thở và màng ruột.
- Khi sâu lột xác, vỏ mới không hình thành được, khiến cơ thể bị rách và sâu chết.
- Ở giai đoạn trứng, phôi không phát triển bình thường, khiến trứng không nở được.
- Hiệu quả kéo dài, giúp cắt đứt vòng đời sâu hại và kiểm soát mật độ sâu trong nhiều thế hệ.
💡 Cơ chế này không gây kháng chéo với các nhóm thuốc trừ sâu thần kinh – rất phù hợp để luân phiên trong IPM.
3️⃣ Phổ tác dụng – Các loài sâu hại bị tiêu diệt hiệu quả
Diflubenzuron có hiệu lực cao đối với nhiều loại sâu non, trứng và ấu trùng của côn trùng hại cây:
- Sâu tơ (Plutella xylostella) – trên cải bắp, cải ngọt.
- Sâu xanh, sâu khoang (Spodoptera spp.) – trên cà chua, ớt, đậu.
- Sâu vẽ bùa (Phyllocnistis citrella) – trên cam, quýt, chanh.
- Sâu cuốn lá, sâu đục thân – trên lúa.
- Sâu đục quả, sâu đục thân non (Helicoverpa spp.) – trên cây ăn trái và cây công nghiệp.
- Bọ cánh cứng và muỗi (ở dạng ấu trùng) – khi dùng trong quản lý sinh học nước.
⚠️ Diflubenzuron không diệt sâu trưởng thành, nên phải sử dụng sớm – ngay khi sâu mới nở hoặc trước giai đoạn nở rộ.
4️⃣ Cây trồng phù hợp
Diflubenzuron được đăng ký sử dụng rộng rãi trên nhiều nhóm cây trồng:
- Rau màu: cà chua, ớt, dưa leo, bắp, hành, cải.
- Cây ăn trái: cam, quýt, xoài, sầu riêng, chôm chôm.
- Cây lúa: phòng trừ sâu cuốn lá, sâu đục thân non.
- Cây công nghiệp: cà phê, chè, hồ tiêu, bông vải.
- Hoa kiểng: hoa hồng, hoa cúc, lan.
💡 Phù hợp cho canh tác nhà màng hoặc hữu cơ chuyển tiếp, nơi cần hạn chế thuốc có độc tính cao.
5️⃣ Thời điểm sử dụng hiệu quả nhất
- Khi phát hiện sâu non mới nở hoặc trứng sâu xuất hiện.
- Trước giai đoạn cây ra đọt non hoặc ra hoa, khi sâu phát triển mạnh.
- Sau mưa hoặc khi thời tiết ẩm, tạo điều kiện sâu non nở hàng loạt.
- Phun định kỳ 10–14 ngày/lần, hoặc kết hợp xen kẽ với hoạt chất khác trong mùa sâu cao điểm.
💡 Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, đảm bảo thuốc bám đều lên lá và cành non.
6️⃣ Lưu ý khi sử dụng
- Không diệt sâu trưởng thành, nên cần phối hợp với thuốc diệt nhanh (Abamectin, Spinosad…).
- Không pha chung với thuốc có tính kiềm hoặc gốc đồng.
- Không phun liên tục quá 2 vụ – nên luân phiên với hoạt chất khác nhóm (Diamide, Avermectin).
- An toàn cho người, vật nuôi và sinh vật thủy sinh nếu dùng đúng liều.
⚠️ Khi mật độ sâu cao, nên phối hợp Diflubenzuron với hoạt chất tác động thần kinh để vừa diệt nhanh vừa cắt vòng đời sâu hại.
7️⃣ Một số sản phẩm thương mại phổ biến tại Việt Nam
- Dimilin 25WP – Arysta LifeScience / UPL (Diflubenzuron 25%) – chuyên dùng cho sâu tơ, sâu xanh, sâu đục trái.
- Difluron 25WP – nội địa – hiệu quả cao, giá thành hợp lý.
- Diflox 25WP – Trung Quốc – dùng cho rau màu và cây ăn trái.
- Dimilin 2L – dạng huyền phù đậm đặc, dùng phun hoặc tưới.
- Dimilin Gold – phối hợp Diflubenzuron + Emamectin – tăng hiệu quả trên sâu tơ và sâu khoang.
📌 Dạng phổ biến: WP (bột thấm nước), SC (huyền phù), EC (nhũ dầu).
8️⃣ Gợi ý luân phiên và phối hợp trong IPM
Để tối ưu hiệu quả và ngăn kháng thuốc:
- Luân phiên với: Chlorantraniliprole, Cyantraniliprole, Indoxacarb, Spinosad.
- Phối hợp với: Abamectin hoặc Emamectin benzoate (diệt sâu non và trưởng thành cùng lúc).
- Tránh phối hợp với: Lufenuron, Novaluron – vì cùng nhóm Benzoylurea (ức chế kitin).
💡 Trong IPM, Diflubenzuron đóng vai trò “ngăn chu kỳ phát triển”, còn các hoạt chất thần kinh giúp diệt nhanh sâu hiện có – tạo hiệu quả kép trong quản lý sâu bền vững.
✅ Kết luận
Diflubenzuron là hoạt chất ức chế hình thành kitin đầu tiên được ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp, giúp phá vỡ vòng đời sâu hại, giảm mật độ lâu dài và bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên.
Nhờ hiệu quả chọn lọc cao, độc tính thấp và độ bền vượt trội, Diflubenzuron là mảnh ghép quan trọng trong chương trình IPM và canh tác an toàn, hướng đến nền nông nghiệp sạch – bền vững – hiệu quả.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
