Trong canh tác nông nghiệp, Nitơ (N) và Canxi (Ca) là hai dưỡng chất không thể thiếu, giúp cây trồng tăng trưởng khỏe mạnh, ra hoa, đậu quả tốt và nâng cao chất lượng nông sản. Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂) là loại phân bón cung cấp đồng thời hai dưỡng chất quan trọng này, giúp cây hấp thu nhanh, hạn chế nứt trái, thối rễ, thối đỉnh sinh trưởng, và cải thiện năng suất.
Vậy Canxi Nitrat có những đặc điểm gì? Cây trồng nào phù hợp? Cách sử dụng ra sao để đạt hiệu quả cao nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này!
1️⃣ Giới thiệu về Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂)
📌 Canxi Nitrat là gì?
Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂) là một loại phân bón vô cơ quan trọng, cung cấp đồng thời Nitơ (NO₃⁻) và Canxi (Ca) – hai dưỡng chất thiết yếu giúp cây trồng tăng trưởng mạnh, phát triển rễ vững chắc, thân lá khỏe, tăng khả năng đậu trái và cải thiện chất lượng nông sản.
📌 Thành phần chính:
- Nitơ (N) dạng Nitrat (NO₃⁻): 15-16%
- Dễ dàng hòa tan và hấp thu ngay lập tức, giúp cây phát triển nhanh chóng.
- Không bị bay hơi như NH₄⁺ (Amoni), không làm chua đất.
- Canxi (Ca): 18-19%
- Tăng cường phát triển rễ, thân, lá, giúp cây cứng cáp, hạn chế đổ ngã.
- Giảm hiện tượng nứt trái, thối rễ, thối đỉnh sinh trưởng (ở cà chua, dưa leo, ớt, dâu tây…).
- Hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng khác như Kali (K) và Magie (Mg).
💡 Điểm nổi bật của Canxi Nitrat:
- Cung cấp hai dưỡng chất quan trọng cùng lúc, giúp cây phát triển toàn diện.
- Thích hợp cho cây ăn trái, rau màu, cây công nghiệp dài ngày.
- Không gây tồn dư Amoni (NH₄⁺) trong đất, giúp hạn chế tình trạng đất chua.
📌 Tính chất vật lý & hóa học của Canxi Nitrat
Tính chất vật lý:
- Dạng tinh thể màu trắng hoặc hạt nhỏ có khả năng tan nhanh trong nước.
- Hấp thu ẩm nhanh, nếu bảo quản không tốt có thể dễ vón cục nhưng không ảnh hưởng đến chất lượng.
- Có thể sử dụng để bón gốc hoặc pha loãng phun qua lá.
Tính chất hóa học:
- Hòa tan hoàn toàn trong nước, giúp cây hấp thu ngay qua rễ và lá.
- Không bay hơi, giúp hạn chế thất thoát Nitơ so với Ure hoặc Amoni Sunphat.
- Không gây phản ứng hóa học tiêu cực với đất, thích hợp với nhiều loại cây trồng.
⚠ Lưu ý khi bảo quản:
- Tránh tiếp xúc với độ ẩm cao, vì Canxi Nitrat dễ hút ẩm, gây vón cục.
- Bảo quản trong bao bì kín, nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp.
📌 Nguồn gốc & quá trình sản xuất Canxi Nitrat
Quá trình sản xuất
Canxi Nitrat được sản xuất thông qua phản ứng giữa Axit Nitric (HNO₃) và Canxi Cacbonat (CaCO₃) hoặc Canxi Hydroxit (Ca(OH)₂):
- CaCO3 + 2HNO3 →Ca(NO3)2 + CO2 +H2O
- CaCO 3 +2HNO 3 →Ca(NO 3 )2 +CO2 +H 2 O
📌 Các quốc gia sản xuất chính
- Châu Âu (Na Uy, Tây Ban Nha, Hà Lan)
- Trung Quốc, Mỹ, Nga – Sản xuất quy mô lớn, chiếm tỷ trọng cao trong thị trường.
- Israel (Haifa) – Nhà sản xuất phân bón chất lượng cao
📌 Canxi Nitrat tại Việt Nam
- Chủ yếu nhập khẩu từ Na Uy, Trung Quốc, Israel, Tây Ban Nha.
- Chưa có nhà máy sản xuất Canxi Nitrat nội địa quy mô lớn.
- Ứng dụng phổ biến trong canh tác cây ăn trái, rau màu, cây công nghiệp dài ngày
2️⃣ Đánh giá ưu, nhược điểm của Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂)
Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂) là một trong những loại phân bón đặc biệt cung cấp đồng thời Nitơ (NO₃⁻) và Canxi (Ca), giúp cây phát triển khỏe mạnh, ra hoa, đậu quả tốt và hạn chế các bệnh do thiếu Canxi. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, loại phân này cũng có một số nhược điểm cần lưu ý khi sử dụng.
✅ Ưu điểm của Canxi Nitrat
Cung cấp hai dưỡng chất quan trọng cùng lúc (Nitơ và Canxi)
- NO₃⁻ giúp cây hấp thu Nitơ nhanh chóng, kích thích tăng trưởng mạnh.
- Canxi (Ca) giúp phát triển rễ, thân cứng cáp, hạn chế bệnh rễ, thối quả.
Hấp thu nhanh, không gây tồn dư Amoni trong đất
- NO₃⁻ không cần chuyển hóa, cây có thể sử dụng ngay.
- Không làm đất chua như NH₄⁺, phù hợp với nhiều loại đất khác nhau.
Giúp cải thiện chất lượng nông sản, hạn chế nứt trái, thối rễ
- Canxi giúp vỏ trái cây chắc hơn, giảm nứt trái (cam, quýt, xoài, dâu tây, cà chua).
- Hạn chế bệnh thối rễ, thối đỉnh sinh trưởng ở rau màu như xà lách, cải bắp.
Phù hợp với nhiều loại cây trồng, có thể bón gốc và phun qua lá
- Dễ dàng pha loãng để phun qua lá, giúp cây hấp thu nhanh hơn.
- Sử dụng linh hoạt cho cây ăn trái, rau màu, cây công nghiệp dài ngày.
Không bay hơi, giảm thất thoát dinh dưỡng
- Không giống như Ure (dễ bay hơi) hoặc NH₄⁺ (cần chuyển hóa trong đất), Canxi Nitrat giúp hạn chế thất thoát Nitơ và đảm bảo cây hấp thu hiệu quả.
❌ Nhược điểm của Canxi Nitrat
Dễ bị rửa trôi nếu không bón đúng cách
- NO₃⁻ rất linh động, dễ rửa trôi khi mưa lớn hoặc tưới quá nhiều nước.
Giải pháp:
- Chia nhỏ lượng phân bón thành nhiều lần để cây hấp thu tốt hơn.
- Không bón khi trời mưa lớn hoặc tưới nước quá nhiều sau khi bón.
Dễ hút ẩm, dễ vón cục nếu bảo quản không đúng cách
- Canxi Nitrat hút ẩm nhanh, có thể bị vón cục, gây khó khăn khi bón phân.
Giải pháp:
- Bảo quản nơi khô ráo, tránh tiếp xúc không khí ẩm.
- Dùng hết sau khi mở bao để tránh phân bị cứng.
Không phù hợp với đất mặn hoặc đất có độ pH cao
- Canxi có thể làm giảm khả năng hấp thu Kali (K) và Magie (Mg), gây mất cân bằng dinh dưỡng trên đất có pH cao.
Giải pháp:
- Chỉ sử dụng trên đất trung tính hoặc hơi chua (pH từ 5.5 – 7.0).
- Không lạm dụng Canxi Nitrat, đặc biệt trên đất giàu Canxi tự nhiên.
Giá thành cao hơn so với Ure hoặc Amoni Sunphat
- Canxi Nitrat có giá cao hơn so với các loại phân Đạm thông thường.
Giải pháp:
- Chỉ sử dụng trong giai đoạn cây cần Canxi cao (ra hoa, nuôi trái).
- Kết hợp với các loại phân rẻ hơn như Ure, NPK để tiết kiệm chi phí.
3️⃣ Loại cây trồng phù hợp (và không phù hợp) khi sử dụng Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂)
Canxi Nitrat là một trong những loại phân bón tốt nhất để bổ sung đồng thời Nitơ (NO₃⁻) và Canxi (Ca), giúp cây tăng trưởng nhanh, phát triển rễ khỏe mạnh, hạn chế bệnh thối rễ, nứt trái và cải thiện chất lượng nông sản. Tuy nhiên, không phải loại cây trồng nào cũng thích hợp với Canxi Nitrat.
Loại cây trồng phù hợp với Canxi Nitrat
📌 Cây ăn trái (sầu riêng, cam, quýt, xoài, bơ, nho, táo, lê)
- Canxi giúp tăng độ cứng vỏ quả, hạn chế nứt trái.
- Giảm tình trạng rụng hoa, rụng trái non, tăng tỷ lệ đậu quả.
- NO₃⁻ giúp cây hấp thu nhanh, ra hoa mạnh, trái to, chất lượng cao.
- Đặc biệt tốt cho cây có nguy cơ thiếu Canxi như sầu riêng, dâu tây, cam quýt.
📌 Rau màu (xà lách, cải xanh, bắp cải, dưa leo, cà chua, ớt, dâu tây)
- Tăng độ giòn, kéo dài thời gian bảo quản sau thu hoạch.
- Ngăn ngừa bệnh thối đỉnh sinh trưởng trên cà chua, ớt, dưa leo.
- Giúp rau xanh mướt, phát triển mạnh, tăng năng suất.
📌 Cây công nghiệp dài ngày (cà phê, hồ tiêu, cao su, bông)
- Tăng độ cứng cáp của thân, hạn chế đổ ngã.
- Giúp cây hấp thu tốt hơn Kali (K) và Magie (Mg), nâng cao năng suất.
- Phù hợp với giai đoạn phát triển cành lá, nuôi quả.
❌ Loại cây trồng không phù hợp với Canxi Nitrat
Cây trồng trên đất mặn hoặc đất có pH cao
- Canxi Nitrat có thể làm giảm khả năng hấp thu Kali (K) và Magie (Mg) nếu đất đã chứa nhiều Canxi.
- Không nên bón trên đất có pH > 7.5, vì dễ gây mất cân bằng dinh dưỡng.
Cây trồng không có nhu cầu Canxi cao
- Các cây họ đậu (đậu tương, lạc, đậu xanh) ít có nhu cầu Canxi, có thể bị ức chế sinh trưởng khi bón quá nhiều Canxi Nitrat.
- Cây trồng lấy củ (khoai lang, khoai tây, hành, tỏi) có thể bị ảnh hưởng do Canxi Nitrat thay đổi cấu trúc đất, làm chậm sự phát triển của củ.
Lúa nước và cây trồng chịu nước lâu dài
- NO₃⁻ trong Canxi Nitrat rất dễ bị rửa trôi trong điều kiện đất ngập nước.
- Không phù hợp với lúa nước, cây trồng thủy sinh hoặc đất trũng.
4️⃣ Cách sử dụng Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂) hiệu quả
Canxi Nitrat là một trong những loại phân bón tan nhanh, hấp thu hiệu quả, giúp cây trồng phát triển mạnh, hạn chế bệnh thối rễ, nứt trái. Tuy nhiên, do NO₃⁻ dễ rửa trôi, việc sử dụng đúng thời điểm, đúng phương pháp sẽ giúp tối ưu hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Liều lượng & phương pháp bón
📌 Bón gốc (Rải quanh gốc hoặc hòa tan tưới gốc)
- Lúa, ngô, rau màu: 10-15kg/sào (1000m²), chia làm 2-3 lần/vụ.
- Cây ăn trái, cây công nghiệp: 1-2kg/gốc cây (tùy vào độ tuổi cây).
Cách bón:
- Rải trực tiếp quanh gốc (cách gốc 10-15cm để tránh sốc rễ).
- Hòa tan với nước (1-2%) và tưới vào vùng rễ để cây hấp thu tốt hơn.
📌 Phun qua lá (Giúp cây hấp thu nhanh, khắc phục thiếu Canxi cấp tính)
- Pha loãng 1-2% (10-20g/lít nước).
- Phun ướt toàn bộ tán lá, tập trung vào mặt dưới lá và phần non của cây.
- Phun định kỳ 10-15 ngày/lần trong giai đoạn cây cần Canxi cao.
📌 Khi nào nên phun qua lá?
- Khi cây có dấu hiệu thiếu Canxi (cháy lá non, mép lá quăn, nứt trái).
- Trong giai đoạn cây đang ra hoa, nuôi trái (để tăng độ cứng vỏ, hạn chế rụng trái).
- Không phun vào buổi trưa nắng gắt, nên phun vào sáng sớm hoặc chiều mát.
Thời điểm bón thích hợp
Giai đoạn sinh trưởng mạnh (tăng trưởng thân lá)
- Bón đầu vụ giúp cây có đủ Canxi để phát triển thân, rễ khỏe mạnh
Trước khi ra hoa & nuôi trái
- Tăng khả năng đậu quả, hạn chế rụng hoa, rụng trái non.
- Tăng độ cứng vỏ trái, giảm nứt trái ở cam, quýt, sầu riêng, nho, cà chua.
Không nên bón vào cuối vụ thu hoạch
- Để tránh dư lượng Nitrat (NO₃⁻) trong nông sản, cần ngưng bón trước thu hoạch 2-3 tuần.
Kết hợp với các loại phân bón khác để tăng hiệu quả
Kết hợp với Kali (K) giúp cây cứng cáp, trái ngọt hơn. Tỷ lệ tham khảo:
- Trước khi ra hoa: 2 phần Canxi Nitrat + 1 phần Kali.
- Sau đậu quả: 1 phần Canxi Nitrat + 2 phần Kali để tăng chất lượng trái.
Bón cùng Lân (P) để kích thích ra rễ mạnh hơn
- Lân (P) giúp cây hấp thu tốt hơn Canxi, cải thiện khả năng ra hoa, đậu quả.
- Kết hợp với DAP hoặc Super Lân trong giai đoạn đầu vụ.
Không trộn Canxi Nitrat với phân chứa Sunphat (SO₄²⁻)
- Khi trộn với Amoni Sunphat (SA) hoặc Kali Sunphat (K₂SO₄), Canxi sẽ kết tủa thành CaSO₄, làm giảm hiệu quả hấp thu của cây.
- Giải pháp: Bón cách nhau 7-10 ngày nếu cần sử dụng đồng thời.
Biện pháp hạn chế thất thoát Canxi Nitrat khi sử dụng
Không bón khi trời mưa lớn hoặc tưới nước quá nhiều
- NO₃⁻ dễ rửa trôi, nên bón khi đất có độ ẩm vừa đủ, tránh thất thoát phân bón.
- Tưới nước nhẹ sau khi bón để giúp phân thẩm thấu vào đất, nhưng không tưới quá nhiều.
Chia nhỏ lượng phân bón để bón nhiều lần
- Không nên bón lượng lớn Canxi Nitrat cùng lúc, vì cây không hấp thu hết sẽ bị rửa trôi.
- Nên chia làm 2-3 lần bón trong một vụ để cây hấp thụ hiệu quả hơn.
Bón phân vào sáng sớm hoặc chiều mát
- Giúp cây hấp thu tốt hơn, tránh mất dinh dưỡng do nhiệt độ cao.
- Không bón vào buổi trưa nắng gắt để hạn chế bay hơi và thất thoát.
Kết hợp với phân hữu cơ để ổn định đất
- Hữu cơ giúp giữ NO₃⁻ trong đất lâu hơn, hạn chế rửa trôi.
- Bón vôi định kỳ để điều chỉnh pH đất, giúp cây hấp thu Canxi tốt hơn.
5️⃣ Một số thương hiệu Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂) phổ biến tại Việt Nam
Canxi Nitrat là một loại phân bón quan trọng trong nông nghiệp, giúp cây trồng phát triển mạnh mẽ, hạn chế nứt trái, thối rễ và nâng cao chất lượng nông sản. Hiện nay, trên thị trường Việt Nam có nhiều sản phẩm Canxi Nitrat từ các thương hiệu khác nhau. Dưới đây là một số sản phẩm phổ biến, được nhiều nhà vườn tin dùng.
📌 1. YaraLiva Tropicote (Yara – Na Uy)
- Chất lượng cao, tinh khiết, dễ hòa tan.
- Hạt màu trắng ngà, không vón cục, tan nhanh trong nước
- Cung cấp 15.5% Nitơ (NO₃⁻) và 19% Canxi (Ca).
- Không làm chua đất, phù hợp với nhiều loại cây trồng.
📌 2. Haifa Cal (Haifa – Israel)
- Sản phẩm chuyên dụng cho phun qua lá và tưới nhỏ giọt.
- Hòa tan nhanh, không gây cặn, thích hợp cho hệ thống tưới tự động.
- Chứa 15.5% NO₃⁻ và 19% Ca, giúp cây hấp thu tối đa.
📌 3. Canxi Nitrat Trung Quốc (Ca(NO₃)₂)
- Giá thành rẻ hơn so với hàng nhập khẩu từ châu Âu.
- Thường có dạng hạt màu trắng, dễ tan trong nước.
- Hàm lượng Nitơ (N) và Canxi (Ca) tương đương với các sản phẩm cao cấp.
💡 Lưu ý: Một số loại Canxi Nitrat Trung Quốc có thể chứa tạp chất hoặc độ tinh khiết thấp hơn, nên cần lựa chọn sản phẩm từ nhà cung cấp uy tín.
Canxi Nitrat (Ca(NO₃)₂) là một loại phân bón quan trọng, giúp cây trồng phát triển nhanh, cải thiện chất lượng nông sản và giảm thiểu các vấn đề do thiếu Canxi. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả tối ưu và tránh thất thoát dinh dưỡng.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
