Lưu trữ danh mục: RAU CỦ QUẢ

Trong sản xuất cà chua thương phẩm, việc đạt năng suất cao chỉ là một phần của thành công. Điều mà thị trường, nhà đóng gói và người tiêu dùng ngày nay quan tâm nhiều hơn chính là chất lượng trái sau thu hoạch – từ hình thức bên ngoài đến độ bền khi bảo quản và vận chuyển. Một trái cà chua lý tưởng không chỉ cần đỏ đều, không rạn vỏ mà còn phải bóng đẹp, chắc mô, ít hư thối và giữ được lâu sau khi hái.

Trong số các bệnh hại thường gặp trên cà chua, sương mai được xem là một trong những đối tượng nguy hiểm nhất, có khả năng gây thiệt hại nặng nề nếu không được kiểm soát kịp thời. Bệnh thường xuất hiện từ giai đoạn ra hoa cho đến khi nuôi trái, đặc biệt trong những thời kỳ thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều hoặc khi độ ẩm không khí vượt quá 80 phần trăm. Triệu chứng điển hình của bệnh là những đốm vàng nhạt trên lá, nhanh chóng chuyển sang nâu đen và lan rộng khiến lá khô héo. Trong điều kiện ẩm cao, mặt dưới lá còn xuất hiện lớp phấn trắng mỏng – dấu hiệu đặc trưng giúp nhận diện sớm. Khi bệnh phát triển mạnh, cây không chỉ mất khả năng quang hợp mà còn bị ảnh hưởng đến thân và quả, làm giảm đáng kể năng suất và chất lượng thương phẩm.

Trong sản xuất cà chua, đặc biệt trong điều kiện nhà màng, bệnh thối rễ và héo xanh luôn được xem là những đối tượng nguy hiểm bậc nhất. Chúng có thể gây chết cây hàng loạt, từ giai đoạn cây con mới bén rễ cho đến khi cây đã bước vào thời kỳ nuôi trái. Điều này không chỉ làm sụt giảm năng suất mà còn khiến nông dân tốn kém chi phí để khắc phục, thậm chí phải phá bỏ cả vụ trồng. Nguyên nhân gây bệnh khá đa dạng. Các loài nấm đất như Pythium spp., Fusarium spp. thường tấn công rễ, làm thối nhũn và cản trở khả năng hút dinh dưỡng. Trong khi đó, vi khuẩn Ralstonia solanacearum gây héo xanh lại xâm nhập vào hệ thống mạch dẫn, làm cây héo rũ đột ngột dù lá vẫn còn xanh. Đặc thù trong nhà màng, nếu hệ thống tưới không được kiểm soát hoặc giá thể bị ẩm ướt kéo dài, bệnh sẽ bùng phát mạnh và khó kiểm soát hơn ngoài đồng ruộng.

Trong quá trình canh tác cà chua, nhóm bệnh thán thư, đốm lá và cháy lá luôn là mối đe dọa thường trực, đặc biệt từ giai đoạn giữa vụ trở đi. Những bệnh này chủ yếu tấn công lá, làm xuất hiện các vết đốm tròn, cháy loang hoặc tổn thương lõm, khiến lá rụng hàng loạt nếu không được kiểm soát kịp thời. Khi cây mất nhiều lá, khả năng quang hợp suy giảm nghiêm trọng, kéo theo sự sụt giảm năng suất và chất lượng trái. Điểm đáng chú ý là nhóm bệnh này có tốc độ lây lan nhanh, đặc biệt trong điều kiện thời tiết mưa nhiều, ẩm độ cao hoặc khi canh tác mật độ dày. Nấm và vi khuẩn gây bệnh có thể phát tán qua nước tưới, gió, côn trùng cũng như tàn dư cây bệnh còn sót lại trên đồng ruộng, khiến việc phòng trị trở nên phức tạp hơn.

Trong canh tác cà chua, việc sử dụng phân bón lá là một trong những giải pháp quan trọng giúp bổ sung dinh dưỡng nhanh, kịp thời và hiệu quả trong các giai đoạn sinh trưởng nhạy cảm. Tuy nhiên, để phân bón lá phát huy tác dụng tối đa, yếu tố nước pha phân thường bị xem nhẹ, đặc biệt ở những vùng sản xuất sử dụng nước giếng khoan làm nguồn nước chính.

Phân bón lá từ lâu đã trở thành công cụ hữu hiệu giúp bổ sung nhanh dinh dưỡng cho cây trồng, đặc biệt là trong những giai đoạn nhạy cảm như ra hoa, nuôi trái hoặc hồi phục sau stress. Tuy nhiên, trên thực tế canh tác cà chua, không ít nhà vườn đã gặp phải hiện tượng lá bị cháy sau khi phun phân bón lá, khiến cây bị tổn thương và thậm chí ảnh hưởng đến năng suất cuối vụ.

Trong quá trình chăm sóc cà chua, nhiều nhà vườn thường đặt câu hỏi: có nên pha chung phân bón lá với thuốc trừ sâu để phun một lần cho tiện không? Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại ẩn chứa nhiều yếu tố kỹ thuật phức tạp. Việc kết hợp các sản phẩm nông nghiệp vào cùng một lần phun giúp tiết kiệm công lao động và chi phí, nhưng nếu không hiểu rõ bản chất của từng loại chế phẩm, cây trồng có thể phải đối mặt với nhiều rủi ro như cháy lá, rụng hoa, thậm chí giảm hiệu quả phòng trừ sâu bệnh.

Trong sản xuất cà chua, thu hoạch đúng thời điểm là bước cuối cùng nhưng có vai trò quyết định đến chất lượng và giá trị thương phẩm của sản phẩm. Một quả cà chua nếu được hái quá sớm sẽ thiếu hương vị, độ ngọt và màu sắc đặc trưng, trong khi thu hoạch quá muộn lại khiến quả dễ bị mềm nhũn, khó bảo quản và giảm khả năng vận chuyển xa. Vì vậy, việc xác định chính xác độ chín sinh lý và áp dụng kỹ thuật thu hoạch phù hợp là yếu tố then chốt để tối ưu hiệu quả canh tác.

Cà chua là một trong những loại rau màu quan trọng, được trồng rộng rãi cả trong nhà màng lẫn ngoài đồng ruộng. Với chu kỳ sinh trưởng dài và đặc điểm ra hoa, đậu trái liên tục, cây cà chua luôn nằm trong nhóm dễ bị sâu bệnh tấn công, đặc biệt là các loài côn trùng có khả năng sinh sản nhanh. Trong số đó, bọ trĩ là một dịch hại đáng lo ngại. Loài này thường xuất hiện từ giai đoạn cây con cho đến lúc cây ra hoa, tạo nên áp lực rất lớn đối với sự phát triển đồng đều và khả năng đậu trái của cà chua. Bọ trĩ không chỉ gây ra những biến dạng trên lá và hoa mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng thương phẩm và thậm chí còn là trung gian truyền bệnh virus nguy hiểm.

Trong quá trình canh tác cà chua, ruồi đục trái (họ Tephritidae) luôn được xem là một trong những dịch hại nguy hiểm nhất ở giai đoạn quả già và chuẩn bị thu hoạch. Loài côn trùng này gây hại bằng cách chích vào vỏ quả để đẻ trứng, sau đó ấu trùng nở ra và đục sâu vào bên trong làm thịt quả bị thối nhũn, tạo nên những vết hỏng khó phục hồi. Tác hại của ruồi đục trái không chỉ dừng lại ở việc làm giảm sản lượng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thương phẩm. Quả cà chua bị hại thường có vết sẹo, kém bóng, dễ hư hỏng trong quá trình vận chuyển và gần như không đạt yêu cầu đối với các thị trường xuất khẩu. Khi điều kiện thời tiết ẩm ướt hoặc mưa nhiều, mức độ gây hại càng nghiêm trọng, có thể làm thất thoát phần lớn sản lượng nếu không kiểm soát kịp thời.