Author Archives: Đức Nghĩa

Cà chua là một trong những loại rau màu quan trọng, được trồng rộng rãi cả trong nhà màng lẫn ngoài đồng ruộng. Với chu kỳ sinh trưởng dài và đặc điểm ra hoa, đậu trái liên tục, cây cà chua luôn nằm trong nhóm dễ bị sâu bệnh tấn công, đặc biệt là các loài côn trùng có khả năng sinh sản nhanh. Trong số đó, bọ trĩ là một dịch hại đáng lo ngại. Loài này thường xuất hiện từ giai đoạn cây con cho đến lúc cây ra hoa, tạo nên áp lực rất lớn đối với sự phát triển đồng đều và khả năng đậu trái của cà chua. Bọ trĩ không chỉ gây ra những biến dạng trên lá và hoa mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng thương phẩm và thậm chí còn là trung gian truyền bệnh virus nguy hiểm.

Trong quá trình canh tác cà chua, ruồi đục trái (họ Tephritidae) luôn được xem là một trong những dịch hại nguy hiểm nhất ở giai đoạn quả già và chuẩn bị thu hoạch. Loài côn trùng này gây hại bằng cách chích vào vỏ quả để đẻ trứng, sau đó ấu trùng nở ra và đục sâu vào bên trong làm thịt quả bị thối nhũn, tạo nên những vết hỏng khó phục hồi. Tác hại của ruồi đục trái không chỉ dừng lại ở việc làm giảm sản lượng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thương phẩm. Quả cà chua bị hại thường có vết sẹo, kém bóng, dễ hư hỏng trong quá trình vận chuyển và gần như không đạt yêu cầu đối với các thị trường xuất khẩu. Khi điều kiện thời tiết ẩm ướt hoặc mưa nhiều, mức độ gây hại càng nghiêm trọng, có thể làm thất thoát phần lớn sản lượng nếu không kiểm soát kịp thời.

Dinh dưỡng luôn đóng vai trò trung tâm trong việc quyết định năng suất và chất lượng của cây cà chua. Trong quá trình chăm sóc, người trồng thường quan tâm đến loại phân sử dụng, liều lượng, thời điểm bón, nhưng ít khi đặt câu hỏi: “Cây cà chua thực sự hấp thu dinh dưỡng bằng cách nào?” hoặc “Giữa hấp thu qua rễ và hấp thu qua lá, đâu là con đường hiệu quả hơn trong từng giai đoạn sinh trưởng?”

Trong sản xuất cà chua, giai đoạn đầu sau khi trồng đóng vai trò quyết định đến sự phát triển lâu dài của cây. Đây là thời điểm cây vừa trải qua quá trình chuyển từ bầu ươm sang môi trường mới, bộ rễ chưa ổn định và khả năng hấp thu dinh dưỡng còn hạn chế. Nếu không có biện pháp chăm sóc phù hợp, cây dễ bị chậm phục hồi, phát triển không đồng đều và giảm năng suất về sau. Việc phục hồi và tạo tán ban đầu không chỉ giúp cây nhanh bén rễ, phát triển bộ lá khỏe mà còn định hình khung tán hợp lý để đón ánh sáng, thông thoáng và thuận lợi cho quá trình ra hoa đậu trái sau này. Đặc biệt, kỹ thuật này còn góp phần giảm sâu bệnh, nâng cao hiệu quả sử dụng dinh dưỡng và hạn chế hiện tượng rụng trái sớm.

Trong sản xuất cà chua, việc tạo thân và nuôi tán chính không chỉ đơn thuần là một thao tác kỹ thuật, mà còn là bước quyết định đến hiệu quả quang hợp, khả năng phân bố dinh dưỡng và sự ổn định của toàn bộ cây trong suốt vụ mùa. Một bộ tán được định hình chuẩn ngay từ đầu sẽ giúp cây đón ánh sáng đồng đều, thông thoáng, giảm nguy cơ sâu bệnh và nâng cao chất lượng trái. Giai đoạn này thường bắt đầu khi cây bước vào thời kỳ sinh trưởng mạnh, bộ rễ đã phát triển vững và thân lá đủ khỏe để chịu tác động cơ học từ việc buộc giàn, tỉa chồi và định hướng thân. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật, cây không chỉ phát triển hài hòa giữa thân, lá và hoa, mà còn tạo điều kiện để trái lớn đồng đều, vỏ chắc và hạn chế hiện tượng rụng non.

Trong sản xuất cà chua, giai đoạn giữ trái là một trong những thời điểm nhạy cảm và có ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất cuối cùng. Dù cây ra hoa nhiều nhưng nếu tỷ lệ đậu trái thấp hoặc trái non bị rụng sớm thì năng suất sẽ giảm đáng kể, đồng thời chất lượng quả cũng khó đạt yêu cầu thương phẩm. Giữ trái hiệu quả không chỉ phụ thuộc vào quá trình thụ phấn mà còn liên quan đến việc quản lý dinh dưỡng, môi trường và sức khỏe tổng thể của cây. Khi các yếu tố này được điều chỉnh đồng bộ, cây sẽ duy trì được lượng trái ổn định, phát triển đồng đều và cho chất lượng cao hơn.

Việc cải tạo và xử lý đất trước khi trồng không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc nếu muốn canh tác cà chua hiệu quả, bền vững. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn từng bước cụ thể để giúp bạn đánh giá tình trạng đất, điều chỉnh kết cấu, xử lý mầm bệnh và bổ sung dinh dưỡng nền đúng cách, phù hợp với đặc điểm sinh lý của cây cà chua.

Lên luống đúng kỹ thuật giúp nâng cao mặt trồng, cải thiện khả năng thoát nước, tạo điều kiện cho rễ phát triển tốt và hạn chế các tác nhân gây bệnh dưới mặt đất. Trong khi đó, phủ bạt là giải pháp hỗ trợ kiểm soát cỏ dại, giữ ẩm đều, ổn định nhiệt độ đất và bảo vệ rễ khỏi tác động trực tiếp của nắng nóng hoặc mưa to.

Việc ươm cây con giúp nhà vườn kiểm soát nhiều yếu tố như chất lượng giống, độ đồng đều lứa tuổi cây, phòng tránh sâu bệnh sớm và chọn lọc cây khỏe. Không những thế, gieo ươm bài bản còn giúp tiết kiệm chi phí hạt giống, giảm hao hụt và chủ động hơn về thời điểm trồng chính vụ.