Ánh sáng là yếu tố quan trọng quyết định sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng, đặc biệt là hoa cúc. Việc điều chỉnh ánh sáng hợp lý không chỉ giúp hoa cúc phát triển khỏe mạnh mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và số lượng hoa. Vậy làm thế nào để điều chỉnh ánh sáng cho hoa cúc một cách hiệu quả? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi đó, mang đến những thông tin hữu ích để bạn có thể chăm sóc hoa cúc tốt hơn.
Hiểu rõ đặc tính của hoa cúc và mục đích điều chỉnh ánh sáng
Đặc tính của cây ngắn ngày
- Ánh sáng ảnh hưởng như thế nào: Khi ngày càng ngắn (như vào mùa thu), cây cúc nhận được tín hiệu để bắt đầu quá trình ra hoa.
- Vì sao điều chỉnh ánh sáng: Bằng cách điều chỉnh thời gian và cường độ ánh sáng, chúng ta có thể “lừa” cây, khiến chúng nghĩ rằng đã đến mùa ra hoa hoặc ngược lại, kéo dài thời gian sinh trưởng.
Mục đích của điều chỉnh ánh sáng
- Kích thích ra hoa sớm: Thường được áp dụng khi muốn có hoa vào một dịp lễ cụ thể hoặc muốn rút ngắn thời gian sinh trưởng.
- Làm chậm quá trình ra hoa: Để có những cây cúc phát triển tốt hơn, thân cao, lá nhiều trước khi ra hoa.
- Có những bông hoa to đẹp hơn: Bằng cách điều chỉnh ánh sáng kết hợp với các yếu tố khác như dinh dưỡng, cắt tỉa, chúng ta có thể tạo ra những bông hoa to, màu sắc tươi tắn.
Phương pháp điều chỉnh ánh sáng
Việc điều chỉnh ánh sáng là một kỹ thuật quan trọng trong trồng hoa cúc, giúp chúng ta kiểm soát được quá trình sinh trưởng và ra hoa của cây. Dưới đây là vai trò và các ứng dụng cụ thể của hai phương pháp chính: che tối và chiếu sáng bổ sung.
Che tối
Vai trò:
- Kích thích ra hoa: Khi che tối, cây cúc nhận được tín hiệu rằng ngày đã ngắn hơn, từ đó kích thích quá trình ra hoa.
- Đồng bộ hóa thời gian ra hoa: Giúp cho các cây cúc cùng một lô ra hoa đồng loạt, thuận tiện cho việc thu hoạch và tiêu thụ.
Ứng dụng:
- Ra hoa sớm: Che tối sớm hơn so với điều kiện tự nhiên để thúc đẩy cây ra hoa trước thời hạn. Có thể dùng lưới đen
- Điều chỉnh thời vụ: Bằng cách che tối, chúng ta có thể điều khiển cây ra hoa vào đúng dịp lễ tết hoặc các sự kiện đặc biệt.
Chiếu sáng bổ sung
Vai trò:
- Kìm hãm ra hoa: Bằng cách tăng thời gian chiếu sáng, chúng ta có thể kéo dài giai đoạn sinh trưởng của cây, giúp cây phát triển thân lá khỏe mạnh trước khi ra hoa.
- Tăng kích thước hoa: Khi kết hợp với các biện pháp kỹ thuật khác, chiếu sáng bổ sung có thể giúp cho hoa cúc có kích thước lớn hơn, màu sắc tươi tắn hơn.
Ứng dụng:
- Trồng hoa cúc quanh năm: Chiếu sáng bổ sung giúp chúng ta có thể trồng hoa cúc quanh năm, không phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên. Thắp sáng đèn ban đêm để kéo dài thời gian sinh trưởng của hoa cúc.
- Cải thiện chất lượng hoa: Hoa cúc trồng dưới ánh sáng bổ sung thường có chất lượng cao hơn, bền hơn so với hoa trồng tự nhiên.
Kết hợp cả hai phương pháp
Vai trò:
- Điều khiển linh hoạt: Bằng cách kết hợp cả che tối và chiếu sáng bổ sung, chúng ta có thể điều khiển quá trình sinh trưởng và ra hoa của cây một cách linh hoạt hơn.
- Đáp ứng nhu cầu thị trường: Chúng ta có thể sản xuất ra các sản phẩm hoa cúc đa dạng về kích thước, màu sắc và thời gian ra hoa để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Ví dụ về cách kết hợp:
Để có hoa cúc ra hoa sớm vào dịp Tết:
- Giai đoạn đầu: Chiếu sáng bổ sung để kìm hãm ra hoa.
- Giai đoạn sau: Che tối để kích thích ra hoa đúng dịp Tết.
Để có hoa cúc to, đẹp:
- Giai đoạn cây con: Chiếu sáng bổ sung để cây phát triển khỏe mạnh.
- Giai đoạn hình thành nụ: Giảm cường độ chiếu sáng hoặc che tối một phần để kích thích nụ phát triển to.
Loại đèn sử dụng
Việc sử dụng đèn chiếu sáng trong trồng hoa cúc ngày càng phổ biến, đặc biệt là đèn LED. Đèn chiếu sáng giúp chúng ta điều khiển được quá trình sinh trưởng và ra hoa của cây, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Tác dụng
- Điều khiển quang chu kỳ: Giúp cây nhận được lượng ánh sáng cần thiết để kích thích quá trình quang hợp, từ đó ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng, ra hoa và tạo quả.
- Tăng cường quá trình quang hợp: Ánh sáng cung cấp năng lượng cho cây thực hiện quá trình quang hợp, giúp cây tổng hợp chất hữu cơ nuôi cây.
- Điều chỉnh thời vụ: Bằng cách điều chỉnh thời gian chiếu sáng, chúng ta có thể điều khiển cây ra hoa vào đúng thời điểm mong muốn.
- Cải thiện chất lượng hoa: Hoa trồng dưới ánh sáng bổ sung thường có màu sắc tươi tắn, kích thước lớn và độ bền cao hơn.
Một số loại đèn sử dụng
- Đèn LED có Hiệu quả cao, tiết kiệm điện năng, tuổi thọ cao, quang phổ ánh sáng đa dạng, có thể điều chỉnh được, ít tỏa nhiệt, được sử dụng rộng rãi trong trồng hoa cúc, đặc biệt là các nhà vườn quy mô lớn. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cao.
* Đèn Led Bulb A60/9W
* Đèn Led HC A60/9W 3000K
* Đèn Led HC A60/6W.
- Đèn huỳnh quang có chi phí thấp hơn đèn LED, tuổi thọ trung bình. Hiệu quả chiếu sáng kém hơn đèn LED, khó điều chỉnh quang phổ, chứa thủy ngân. Thường được sử dụng trong các vườn ươm hoặc các nhà vườn quy mô nhỏ. Ví dụ đèn Compact 20W 2700K
Thời gian chiếu sáng
Thời gian chiếu sáng là một yếu tố vô cùng quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển của cây hoa cúc, đặc biệt là quá trình ra hoa. Việc điều chỉnh thời gian chiếu sáng hợp lý sẽ giúp chúng ta kiểm soát được quá trình sinh trưởng của cây, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Vai trò:
- Ảnh hưởng đến quá trình quang hợp: Ánh sáng là nguồn năng lượng chính cho quá trình quang hợp, quá trình mà cây xanh tổng hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ. Thời gian chiếu sáng đủ sẽ giúp cây quang hợp hiệu quả, tạo ra nhiều chất dinh dưỡng nuôi cây.
- Thường ở vườn ươm cây giống phải chiếu đèn liên tục còn ở vườn trồng phải chiếu đèn mỗi đêm từ 4 đến 6 tiếng kể từ ngày trồng cho đến khi kết thúc khoảng 40 đến 60 ngày tùy giống. Sau khi ngắt chiếu sáng, lúc này cây đã sinh trưởng đủ chiều cao và thân lá, cây sẽ hình thành nụ và cho hoa.
- Điều khiển quá trình ra hoa: Hoa cúc là cây ngày ngắn, tức là chúng sẽ ra hoa khi thời gian chiếu sáng trong ngày ngắn hơn một ngưỡng nhất định. Bằng cách điều chỉnh thời gian chiếu sáng, chúng ta có thể kích thích hoặc ức chế quá trình ra hoa.
- Ảnh hưởng đến chất lượng hoa: Thời gian chiếu sáng cũng ảnh hưởng đến kích thước, màu sắc và độ bền của hoa.
Thời điểm chiếu sáng
Chiếu sáng vào buổi tối tới sáng trong khoảng thời gian từ khi trồng tới khi muốn ngắt điện để cây phân hóa sang giai đoạn làm bông.
Cường độ ánh sáng
Cường độ ánh sáng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây hoa cúc. Ánh sáng không chỉ cung cấp năng lượng cho quá trình quang hợp mà còn ảnh hưởng đến hình thái, sinh lý và chất lượng hoa.
Cường độ ánh sáng phù hợp là yếu tố quyết định đến sự phát triển khỏe mạnh của cây hoa cúc. Nếu cường độ ánh sáng quá yếu, cây sẽ sinh trưởng chậm, lá nhỏ, thân yếu và hoa nhỏ, màu nhạt. Ngược lại, nếu cường độ ánh sáng quá mạnh, lá cây có thể bị cháy, cây bị stress và giảm khả năng quang hợp.
Một cường độ ánh sáng phù hợp sẽ giúp:
- Tăng cường quá trình quang hợp: Đảm bảo cây tổng hợp đủ chất hữu cơ để nuôi cây.
- Kích thích sự phát triển của thân, lá: Giúp cây có bộ khung vững chắc.
- Tạo ra những bông hoa đẹp: Hoa sẽ có màu sắc tươi tắn, kích thước lớn và độ bền cao.
Để đảm bảo cây nhận được lượng ánh sáng phù hợp, người trồng cần sử dụng thiết bị đo ánh sáng chuyên dụng. Thiết bị này giúp đo cường độ ánh sáng (thường tính bằng đơn vị lux hoặc foot-candle) tại vị trí trồng cây.
– Mật độ bố trí đèn: 7 ÷ 9 m2/đèn
– Cường độ ánh sáng trung bình: > 0.8µmol/m2/s
– Độ đồng đều ánh sáng: 0.76
– Thời gian thắp: 6 ÷ 8 h/đêm
Quang phổ ánh sáng
Quang phổ ánh sáng, hay còn gọi là phổ ánh sáng, là thành phần cấu tạo nên ánh sáng nhìn thấy được, bao gồm nhiều màu sắc khác nhau. Mỗi màu sắc tương ứng với một bước sóng ánh sáng khác nhau, và mỗi bước sóng này lại có tác động khác nhau đến sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng, trong đó có hoa cúc.
Vai trò của các thành phần quang phổ
Ánh sáng đỏ và xanh dương:
- Ánh sáng đỏ: Kích thích quá trình quang hợp, giúp cây tổng hợp chất hữu cơ, thúc đẩy sự phát triển của rễ, thân và lá. Ánh sáng đỏ cũng ảnh hưởng đến quá trình ra hoa của nhiều loài cây, bao gồm cả hoa cúc.
- Ánh sáng xanh dương: Ảnh hưởng đến sự phát triển của lá, kích thích cây tạo ra nhiều lá hơn, lá dày và khỏe mạnh hơn. Ánh sáng xanh dương cũng giúp cây định hướng ánh sáng, giúp cây phát triển thẳng đứng.
Ánh sáng đỏ xa:
- Ảnh hưởng đến quá trình ra hoa: Ánh sáng đỏ xa có vai trò quan trọng trong việc điều khiển quá trình ra hoa của cây. Ở nhiều loài cây, bao gồm cả hoa cúc, ánh sáng đỏ xa sẽ kích thích quá trình hình thành nụ hoa.
Điều chỉnh ánh sáng cho hoa cúc là một kỹ thuật trồng trọt đòi hỏi sự tỉ mỉ và chính xác. Bằng cách áp dụng những kiến thức đã được chia sẻ trong bài viết, bạn có thể tạo ra một môi trường ánh sáng tối ưu, giúp hoa cúc phát triển tốt nhất, cho ra những bông hoa đẹp và bền. Hãy luôn quan sát và điều chỉnh cường độ, thời gian chiếu sáng phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của cây để đạt được kết quả như mong muốn.
Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
