Cây gừng, mặc dù không quá kén đất, nhưng để đạt được năng suất và chất lượng cao, việc chuẩn bị đất trồng là một công đoạn không thể bỏ qua. Đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng sẽ giúp cây gừng phát triển bộ rễ khỏe mạnh, hấp thu tốt các chất dinh dưỡng, từ đó cho củ to và nhiều tinh dầu. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết về kỹ thuật làm đất trồng gừng, giúp bạn có được vụ mùa bội thu.
Chọn đất trồng gừng phù hợp
Chọn đất trồng là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định đến năng suất và chất lượng củ gừng. Gừng là loại cây ưa ẩm, nhưng lại không chịu được ngập úng. Vì vậy, việc lựa chọn loại đất phù hợp là vô cùng cần thiết.
Các yếu tố quan trọng khi chọn đất trồng gừng:
- Độ tơi xốp: Gừng cần đất tơi xốp, giàu mùn để rễ phát triển tốt. Đất cứng, chặt sẽ hạn chế sự phát triển của rễ, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng của cây.
- Độ ẩm: Gừng ưa ẩm nhưng không chịu úng. Đất trồng cần giữ được độ ẩm nhất định để cung cấp đủ nước cho cây, nhưng đồng thời phải thoát nước tốt để tránh tình trạng ngập úng làm thối củ.
- Độ pH: Gừng thích hợp với đất có độ pH từ 5,5 – 6,5. Đất quá chua hoặc quá kiềm đều không tốt cho sự phát triển của cây.
- Độ phì nhiêu: Đất trồng gừng cần giàu chất hữu cơ, các loại phân bón để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây.
Các loại đất phù hợp để trồng gừng:
- Đất thịt: Đây là loại đất lý tưởng để trồng gừng. Đất thịt tơi xốp, giàu mùn, giữ ẩm tốt và thoát nước tốt.
- Đất phù sa: Đất phù sa cũng là một lựa chọn tốt. Đất phù sa giàu dinh dưỡng, tơi xốp, tuy nhiên cần chú ý cải tạo để đất thoát nước tốt hơn.
- Đất pha cát: Đất pha cát thoát nước tốt nhưng cần bổ sung thêm chất hữu cơ để tăng độ phì nhiêu.
Các yếu tố cần lưu ý khi chọn đất trồng gừng:
- Vị trí: Nên chọn đất trồng ở nơi cao ráo, thoát nước tốt, tránh những nơi trũng thấp, dễ ngập úng.
- Lịch sử canh tác: Tránh trồng gừng trên những đất đã từng trồng các loại cây họ gừng khác vì dễ nhiễm các loại bệnh hại.
- Cấu trúc đất: Nên chọn đất có cấu trúc hạt nhỏ, tơi xốp để rễ gừng dễ dàng phát triển.
Làm sạch đất
Công đoạn làm sạch đất là một trong những bước quan trọng nhất trong quá trình chuẩn bị đất trồng gừng. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển của cây gừng, cũng như năng suất và chất lượng củ gừng thu hoạch.
Tại sao phải làm sạch đất?
- Loại bỏ cỏ dại: Cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng, nước và ánh sáng với cây gừng, làm giảm sự phát triển của cây.
- Diệt trừ sâu bệnh: Nhiều loại sâu bệnh hại cây gừng thường trú ngụ trong đất hoặc trên các tàn dư thực vật. Làm sạch đất giúp giảm thiểu nguồn lây nhiễm.
- Tạo độ tơi xốp: Việc làm sạch đất giúp đất tơi xốp hơn, tăng khả năng thoát nước và cung cấp không khí cho rễ cây phát triển.
- Cải thiện cấu trúc đất: Làm sạch đất giúp loại bỏ các vật cản, tạo điều kiện cho rễ cây phát triển thuận lợi.
Các bước thực hiện làm sạch đất
Thu gom và loại bỏ tàn dư thực vật:
- Thu gom và đốt bỏ các tàn dư thực vật như rơm rạ, gốc rễ cây cũ.
- Loại bỏ các loại cỏ dại, đặc biệt là các loại cỏ dại có rễ sâu.
Cày bừa đất:
- Cày sâu ít nhất 20cm để lật đất, phá vỡ kết cấu đất cứng.
- Bừa kỹ để đất tơi xốp, loại bỏ các cục đất lớn.
Phơi đất:
- Phơi đất dưới ánh nắng mặt trời trong khoảng 7-10 ngày để diệt trừ sâu bệnh, nấm bệnh và các loại mầm bệnh khác.
Bón vôi (nếu cần):
- Nếu đất quá chua, cần bón vôi để cải thiện độ pH của đất, tạo điều kiện thuận lợi cho cây gừng sinh trưởng.
Một số lưu ý khi làm sạch đất
- Thời điểm làm sạch đất: Nên làm sạch đất trước khi trồng gừng khoảng 1-2 tuần để đất có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi.
- Sử dụng dụng cụ: Nên sử dụng các dụng cụ làm đất phù hợp như cuốc, xẻng, máy cày để tiết kiệm thời gian và công sức.
- Kết hợp với các biện pháp khác: Có thể kết hợp làm sạch đất với việc bón phân hữu cơ để cải thiện độ phì nhiêu của đất.
Bón lót
Bón lót là một trong những công đoạn quan trọng nhất trong quá trình chuẩn bị đất trồng gừng. Đây là giai đoạn cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây gừng, giúp cây phát triển khỏe mạnh ngay từ khi mới bắt đầu sinh trưởng.
Tại sao bón lót lại quan trọng?
- Cung cấp dinh dưỡng ban đầu: Giúp cây gừng có đủ chất dinh dưỡng để nảy mầm, bén rễ và phát triển bộ lá.
- Cải thiện chất lượng đất: Các loại phân bón lót giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng độ tơi xốp, khả năng giữ nước và dinh dưỡng của đất.
- Tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển: Vi sinh vật có lợi trong đất sẽ giúp phân hủy chất hữu cơ, cung cấp thêm dinh dưỡng cho cây và cải thiện độ phì nhiêu của đất.
Các loại phân bón lót thường dùng
- Phân hữu cơ: Phân chuồng, phân xanh, compost… Cung cấp chất hữu cơ, cải thiện độ tơi xốp của đất, tăng khả năng giữ nước và dinh dưỡng.
- Phân hóa học: NPK, DAP… Cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng cần thiết cho cây như đạm (N), lân (P), kali (K).
- Phân vi sinh: Chế phẩm sinh học có chứa các loại vi sinh vật có lợi giúp phân giải chất hữu cơ, cố định đạm, kích thích sinh trưởng…
Cách bón lót
- Thời điểm bón: Bón lót trước khi trồng gừng khoảng 7-10 ngày để phân có thời gian phân hủy và hòa tan vào đất.
- Lượng bón: Tùy thuộc vào loại đất, giống gừng và chất lượng phân bón mà có lượng bón khác nhau. Thông thường, người ta bón lót khoảng 10-15 tấn phân chuồng hoai mục/ha.
Cách bón:
Bón vãi: Rải đều phân bón lên mặt luống, sau đó cày hoặc bừa để trộn đều phân vào đất.
Bón cục: Bón phân thành từng cục nhỏ rải đều trên mặt luống.
Bón hố: Tạo các hố nhỏ trên luống, bón phân vào hố rồi lấp đất lại.
Lưu ý khi bón lót
- Phân phải được ủ hoai mục: Phân chưa ủ kỹ sẽ gây hại cho cây trồng.
- Trộn đều phân với đất: Giúp phân phân tán đều trong đất, cây dễ hấp thụ.
- Không bón phân quá gần cây giống: Có thể gây cháy rễ cây.
- Tưới nước đầy đủ sau khi bón: Giúp phân tan đều và cây dễ hấp thụ.
Lên luống
Lên luống là một công đoạn quan trọng trong quá trình chuẩn bị đất trồng gừng, giúp cải thiện điều kiện sinh trưởng cho cây, tăng khả năng thoát nước và làm tăng hiệu quả sử dụng đất. Dưới đây là phân tích chi tiết về công đoạn này:
Tại sao phải lên luống?
- Cải thiện thoát nước: Luống giúp thoát nước tốt hơn, ngăn ngừa tình trạng úng ngập, đặc biệt trong mùa mưa. Gừng là cây rất nhạy cảm với úng, nếu bị úng sẽ dễ bị thối củ.
- Tăng cường sục khí: Luống giúp đất tơi xốp hơn, tăng cường khả năng cung cấp oxi cho rễ cây, giúp rễ phát triển tốt.
- Dễ chăm sóc: Luống giúp việc chăm sóc cây trồng trở nên dễ dàng hơn, như tưới tiêu, bón phân, làm cỏ, bắt sâu bệnh.
- Tăng hiệu quả sử dụng đất: Luống giúp tận dụng tối đa diện tích đất trồng, tăng năng suất cây trồng.
Các bước lên luống cho đất trồng gừng:
- Cày bừa kỹ: Đất cần được cày bừa kỹ lưỡng, loại bỏ cỏ dại, làm đất tơi xốp. Độ sâu cày bừa thường từ 20-30cm.
- Phân phối phân bón: Trước khi lên luống, nên bón lót phân hữu cơ hoai mục, phân lân để cung cấp dinh dưỡng cho cây.
Lên luống:
- Chiều cao luống: Thường từ 10-20cm, tùy thuộc vào điều kiện đất đai và giống gừng.
- Chiều rộng luống: Khoảng 1-1.2m, đủ cho 2 hàng gừng.
- Rãnh thoát nước: Đào rãnh thoát nước xung quanh luống để đảm bảo thoát nước tốt.
- San phẳng mặt luống: Sau khi lên luống, cần san phẳng mặt luống để tạo điều kiện thuận lợi cho việc trồng và chăm sóc cây.
Lưu ý khi lên luống:
- Thời điểm lên luống: Nên lên luống trước khi trồng gừng khoảng 1-2 tuần để đất lắng xuống.
- Chất lượng đất: Đất trồng gừng cần phải tơi xốp, giàu hữu cơ, thoát nước tốt.
- Mật độ trồng: Khoảng cách giữa các cây gừng và giữa các hàng gừng cần phù hợp để cây phát triển tốt.
Một số lưu ý về thời vụ, cách chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh
Lưu ý về thời vụ trồng gừng
Thời vụ thích hợp: Gừng là cây trồng ưa khí hậu nóng ẩm, vì vậy thời vụ trồng gừng tốt nhất là vào mùa xuân (tháng 2-4) hoặc mùa thu (tháng 8-9).
Ưu điểm của từng vụ:
- Vụ xuân: Gừng sinh trưởng và phát triển tốt, củ to, năng suất cao.
- Vụ thu: Gừng có thời gian sinh trưởng ngắn hơn, phù hợp với những vùng có mùa đông lạnh.
Lưu ý: Nên chọn giống gừng sạch bệnh, khỏe mạnh để trồng.
Cách chăm sóc gừng
Tưới nước:
- Gừng cần nhiều nước, đặc biệt là giai đoạn cây con và hình thành củ.
- Tưới nước đều đặn, giữ cho đất luôn ẩm nhưng không bị úng.
- Nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát.
Bón phân:
Bón lót: Trước khi trồng, bón phân hữu cơ hoai mục như phân chuồng, phân compost để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây.
Bón thúc:
- Giai đoạn cây con: Bón phân đạm để cây phát triển lá.
- Giai đoạn hình thành củ: Bón phân kali để củ to, chắc.
Lưu ý: Nên bón phân cân đối, không bón quá nhiều phân đạm sẽ làm cây sinh trưởng mạnh về lá mà củ nhỏ.
Làm cỏ, vun xới:
- Thường xuyên làm cỏ để loại bỏ cỏ dại, tạo điều kiện cho gừng phát triển.
- Vun xới gốc để giữ ẩm cho đất, tăng khả năng thoát nước.
Phủ gốc:
- Phủ gốc bằng rơm rạ, lá cây để giữ ẩm, hạn chế cỏ dại và tăng độ tơi xốp cho đất.
- Phòng trừ sâu bệnh hại
Sâu hại:
- Rệp sáp: Dùng thuốc trừ sâu sinh học hoặc thuốc hóa học chuyên dụng để phòng trừ.
- Sâu ăn lá: Vặt bỏ lá bị sâu ăn, phun thuốc trừ sâu sinh học.
Bệnh hại:
- Bệnh thối củ: Trồng giống sạch bệnh, tiêu độc đất trước khi trồng.
- Bệnh đốm lá: Phun thuốc trừ nấm định kỳ.
Như vậy, việc làm đất là một trong những khâu quan trọng nhất trong quá trình trồng gừng. Một nền đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng sẽ giúp cây gừng phát triển khỏe mạnh, cho củ to, đều và thơm ngon. Để đạt được hiệu quả cao nhất, người trồng nên kết hợp các kiến thức đã học với kinh nghiệm thực tế, đồng thời thường xuyên theo dõi và chăm sóc cây gừng. Trong những bài viết tiếp theo, chúng tôi sẽ chia sẻ chi tiết hơn về các giai đoạn trồng và chăm sóc cây gừng. Mời bạn đọc cùng theo dõi và đừng ngần ngại đặt câu hỏi nếu có bất kỳ thắc mắc nào
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
- Phone/Zalo: 0976 109 504
