Với khả năng xâm nhập và phá hủy hệ thống rễ, tuyến trùng gây ra những tổn hại đáng kể đến quá trình sinh lý của cây, biểu hiện rõ rệt qua các triệu chứng như vàng lá, héo úa, giảm năng suất và suy thoái chất lượng trái. Điều này không chỉ gây thiệt hại kinh tế cho người trồng mà còn đe dọa đến sự bền vững của ngành sầu riêng. Nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của vấn đề, bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết về các biện pháp phòng trừ và xử lý tuyến trùng, nhằm hỗ trợ người trồng sầu riêng bảo vệ vườn cây một cách hiệu quả.
Nhận diện tuyến trùng ở sầu riêng
Tuyến trùng là một trong những loại sâu bệnh hại nguy hiểm, gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng của cây sầu riêng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của tuyến trùng là vô cùng quan trọng để có biện pháp phòng trừ kịp thời, hạn chế thiệt hại. Dấu hiệu nhận biết tuyến trùng ở sầu riêng:
- Triệu chứng trên lá: Lá vàng úa, rụng sớm, đặc biệt là lá già, lá có các đốm vàng, nâu hoặc đen, bị biến dạng, méo mó.
- Triệu chứng trên rễ: Rễ bị sưng phồng, tạo thành các nốt u, bị thối, có màu nâu đen. Hệ thống rễ kém phát triển, rễ phụ ít.
- Triệu chứng trên cây: Cây còi cọc, sinh trưởng kém, ra hoa ít, quả nhỏ, chất lượng kém, cây dễ bị đổ ngã.
Điều trị tuyến trùng ở sầu riêng
Sử dụng thuốc trừ tuyến trùng
Nguyên lý: Thuốc trừ tuyến trùng tác động trực tiếp lên tuyến trùng, tiêu diệt chúng hoặc ức chế sự phát triển.
Ưu điểm:
- Hiệu quả nhanh, giúp kiểm soát bệnh nhanh chóng.
- Nhiều loại thuốc với các cơ chế tác động khác nhau, giúp hạn chế tình trạng kháng thuốc.
Nhược điểm:
- Có thể gây hại cho các sinh vật có ích trong đất.
- Để lại dư lượng thuốc trong đất và quả nếu không sử dụng đúng liều lượng và thời gian cách ly.
Các loại thuốc thường dùng:
- Thuốc gốc sinh học: An toàn cho môi trường, ít gây hại cho các sinh vật có ích.
- Thuốc hóa học: Hiệu quả cao nhưng cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn sử dụng. Sử dụng các gốc như Metalaxyl, fosetyl aluminium, phosphonate, abamectin, emamectin,
Cách sử dụng:
- Pha thuốc: Tuân thủ đúng liều lượng và nồng độ thuốc theo hướng dẫn trên bao bì.
- Tưới: Tưới thuốc vào gốc cây, đảm bảo thuốc thấm đều vào đất.
- Thời điểm: Tưới thuốc khi cây bị nhiễm bệnh hoặc phòng trừ định kỳ.
Lưu ý:
- Sử dụng luân phiên các loại thuốc để tránh tình trạng kháng thuốc.
- Không phun thuốc khi trời nắng gắt hoặc mưa to.
- Tuân thủ thời gian cách ly trước khi thu hoạch.
Sử dụng các chế phẩm sinh học
Nguyên lý: Các chế phẩm sinh học chứa các vi sinh vật có lợi, chúng cạnh tranh thức ăn, tạo ra các chất kháng sinh ức chế sự phát triển của tuyến trùng.
Ưu điểm:
- An toàn cho môi trường, không gây ô nhiễm.
- Cải thiện chất lượng đất.
- Tăng cường sức đề kháng cho cây.
Nhược điểm:
- Hiệu quả chậm hơn so với thuốc hóa học.
- Cần sử dụng thường xuyên và kết hợp với các biện pháp khác.
Các loại chế phẩm sinh học thường dùng:
- Trichoderma: Kí sinh trên tuyến trùng, tiêu diệt chúng.
- Bacillus subtilis: Cạnh tranh thức ăn với tuyến trùng, sản sinh kháng sinh.
- Nấm đối kháng: Kìm hãm sự phát triển của tuyến trùng.
Cách sử dụng:
- Pha chế: Pha chế theo hướng dẫn trên bao bì.
- Tưới: Tưới vào gốc cây hoặc trộn vào đất trước khi trồng.
- Thời điểm: Có thể sử dụng cả trước và sau khi cây bị nhiễm bệnh.
Các biện pháp phòng trừ tuyến trùng ở sầu riêng
Phòng trừ trước khi trồng:
- Chọn giống: Lựa chọn giống sầu riêng kháng bệnh, khỏe mạnh.
Xử lý đất:
- Phơi đất: Phơi đất dưới ánh nắng mặt trời trước khi trồng để tiêu diệt một phần tuyến trùng. Kiểm soát pH đất không để cho pH quá thấp <4, duy trì pH ổn định trong khoảng 5.5-6.3
- Xử lý hóa học: Sử dụng các loại thuốc trừ tuyến trùng để xử lý đất trước khi trồng.
- Sử dụng chế phẩm sinh học: Áp dụng các chế phẩm sinh học như Trichoderma, Bacillus subtilis để cải thiện chất lượng đất và ức chế sự phát triển của tuyến trùng.
Phòng trừ trong quá trình trồng:
- Tưới tiêu hợp lý: Tránh tưới quá nhiều hoặc quá ít, tạo điều kiện ẩm độ thích hợp cho cây phát triển nhưng không quá ẩm ướt, tạo điều kiện cho tuyến trùng phát triển.
- Bón phân cân đối: Bón phân đầy đủ các loại dinh dưỡng cần thiết cho cây, đặc biệt là các loại phân hữu cơ để tăng cường sức đề kháng cho cây.
- Vệ sinh đồng ruộng: Thường xuyên làm sạch cỏ dại, thu gom và tiêu hủy các phần cây bị bệnh để hạn chế nguồn bệnh.
- Luân canh cây trồng: Luân canh cây trồng với các loại cây không phải ký chủ của tuyến trùng.
Các lưu ý khi phòng trừ tuyến trùng:
- Kết hợp nhiều biện pháp: Để đạt hiệu quả cao, cần kết hợp nhiều biện pháp phòng trừ.
- Tuân thủ hướng dẫn sử dụng: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng và tuân thủ đúng liều lượng, thời gian cách ly.
- Bảo vệ môi trường: Hạn chế sử dụng thuốc hóa học, ưu tiên sử dụng các chế phẩm sinh học.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu không chắc chắn về tình hình bệnh hại, nên tham khảo ý kiến của các nhà khoa học hoặc cán bộ kỹ thuật.
Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về những tác hại của tuyến trùng đối với cây sầu riêng và các biện pháp phòng trừ hiệu quả. Việc phòng trừ tuyến trùng không chỉ giúp cây sầu riêng sinh trưởng khỏe mạnh mà còn góp phần nâng cao chất lượng trái, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng. Tuy nhiên, để thành công, người trồng cần phải tuân thủ nghiêm túc các biện pháp kỹ thuật, thường xuyên kiểm tra vườn cây và có những điều chỉnh phù hợp.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923
- Phone/Zalo: 0976 109 504