Cành vượt ở cây sầu riêng: Ảnh hưởng đến cây và cách điều chỉnh phù hợp

Cành vượt
19
Th11

Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, cây sầu riêng thường xuất hiện hiện tượng phát sinh các cành vượt – những nhánh cây mọc thẳng đứng, cạnh tranh dinh dưỡng với thân chính. Hiện tượng này không chỉ làm ảnh hưởng đến sự phát triển cân đối của cây mà còn tác động tiêu cực đến năng suất và chất lượng trái. Do đó, việc nắm vững kiến thức về cành vượt và có những biện pháp quản lý phù hợp là vô cùng quan trọng đối với người trồng sầu riêng

Vì sao cành vượt thường không hoặc ra ít quả?

Cành vượt thường không mang quả hoặc mang rất ít quả là do một số nguyên nhân sau:

  • Sự tập trung dinh dưỡng: Cây có cơ chế phân bổ dinh dưỡng ưu tiên cho những cành có khả năng sinh sản cao, tức là những cành có hoa và quả. Cành vượt thường mọc mạnh, phát triển nhanh nhưng lại không có khả năng ra hoa kết trái nên cây sẽ ưu tiên cung cấp dinh dưỡng cho các cành khác.
  • Hormone sinh trưởng: Hormone sinh trưởng ở cây có vai trò quan trọng trong việc quyết định vị trí ra hoa và kết trái. Cành vượt thường chứa nhiều hormone kích thích sinh trưởng thân, lá hơn là hormone kích thích ra hoa. Điều này khiến cành vượt tập trung vào việc phát triển chiều dài thay vì ra hoa.
  • Góc mọc: Cành vượt thường mọc thẳng đứng, góc mọc với thân chính lớn. Trong khi đó, những cành có khả năng ra hoa thường mọc ngang hoặc hơi xiên, góc mọc nhỏ hơn. Điều này cũng ảnh hưởng đến sự phân bố dinh dưỡng và khả năng ra hoa của cành.

Cách phân biệt cành vượt và cành quả?

Để có thể chăm sóc cây sầu riêng một cách hiệu quả, việc phân biệt cành vượt và cành quả là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số đặc điểm giúp bạn dễ dàng nhận biết hai loại cành này:

Cành Vượt

  • Hướng mọc: Thường mọc thẳng đứng, vuông góc với thân chính.
  • Tốc độ sinh trưởng: Rất nhanh, vươn dài mạnh mẽ.
  • Vị trí mọc: Thường mọc ở các vị trí không thuận lợi để ra hoa, như ngọn cây, các nhánh chính.
  • Đặc điểm khác: Ít phân nhánh, lá thưa, ít mang hoa quả.

Cành Quả

  • Hướng mọc: Thường mọc ngang hoặc hơi xiên, tạo góc với thân chính.
  • Tốc độ sinh trưởng: Chậm hơn cành vượt, phân nhánh nhiều hơn.
  • Vị trí mọc: Thường mọc ở các vị trí có nhiều mắt ngủ, dễ ra hoa.
  • Đặc điểm khác: Dày lá, nhiều mắt ngủ, có khả năng ra hoa và đậu quả.



Khi nào là thời điểm thích hợp để cắt tỉa cành vượt?

Thời điểm thích hợp để cắt tỉa cành vượt ở cây sầu riêng thường rơi vào mùa khô. Lý do là vì:

  • Giảm thiểu tổn thương: Vào mùa khô, cây ít bị mất nước hơn khi bị cắt tỉa. Vết cắt sẽ nhanh chóng liền sẹo, giảm nguy cơ nhiễm bệnh.
  • Tập trung dinh dưỡng: Sau khi cắt tỉa, cây sẽ tập trung dinh dưỡng vào việc phục hồi và phát triển các cành còn lại, đặc biệt là các cành mang quả.
  • Tránh sâu bệnh: Mùa khô thường ít mưa, độ ẩm thấp nên ít tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển.

Tuy nhiên, việc cắt tỉa có thể thực hiện quanh năm, nhưng cần lưu ý một số điều:

  • Tránh cắt tỉa khi cây đang ra hoa hoặc đậu quả: Điều này có thể làm giảm năng suất.
  • Không cắt tỉa quá nhiều trong một lần: Cắt tỉa quá nhiều sẽ làm giảm diện tích lá, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của cây.
  • Cắt tỉa đúng kỹ thuật: Cắt tỉa sát gốc cành, dùng dụng cụ sắc bén để vết cắt nhanh liền sẹo.

Nên cắt tỉa cành vượt như thế nào

Cắt tỉa cành vượt là một kỹ thuật quan trọng trong việc chăm sóc cây sầu riêng. Việc làm này giúp cây tập trung dinh dưỡng vào việc ra hoa và đậu quả, đồng thời tạo tán cây đẹp và thông thoáng, giúp cây chống chịu sâu bệnh tốt hơn.

Dưới đây là một số hướng dẫn chi tiết về cách cắt tỉa cành vượt:

Thời điểm cắt tỉa:

Mùa khô: Đây là thời điểm lý tưởng để cắt tỉa vì cây ít bị mất nước, vết thương nhanh liền sẹo và giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

Dụng cụ cắt tỉa:

  • Kéo cắt tỉa: Nên chọn loại kéo sắc bén, chuyên dụng để tạo vết cắt ngọt, tránh làm tổn thương cây.
  • Bấm tỉa: Dùng để cắt tỉa những cành nhỏ.
  • Găng tay: Bảo vệ tay khi làm việc.

Cách Cắt Tỉa:

  • Cắt sát gốc: Cắt tỉa sát gốc cành vượt để tránh để lại vết thương lớn.
  • Cắt theo hướng nghiêng: Cắt theo hướng nghiêng để nước mưa không đọng lại trên vết cắt, giảm nguy cơ nhiễm bệnh.
  • Sử dụng thuốc kích thích liền sẹo: Sau khi cắt tỉa, nên bôi thuốc kích thích liền sẹo vào vết cắt để bảo vệ cây.

Việc quyết định cắt tỉa bao nhiêu cành vượt phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng cụ thể của cây sầu riêng. Không có một con số cụ thể nào áp dụng cho tất cả các trường hợp. Tuy nhiên, có một số nguyên tắc chung bạn có thể tham khảo:

Cắt bỏ những cành vượt không cần thiết:

  • Cành vượt mọc thẳng đứng: Những cành này thường không mang quả và cạnh tranh dinh dưỡng với các cành khác.
  • Cành vượt mọc quá dày: Làm cho tán cây rậm rạp, cản trở ánh sáng, giảm khả năng quang hợp.
  • Cành vượt bị sâu bệnh: Những cành này có thể lây lan bệnh cho các cành khác.
  • Cành vượt mọc quá gần nhau: Cành vượt mọc quá gần nhau sẽ cạnh tranh dinh dưỡng và không gian phát triển.

Giữ lại một số cành vượt:

  • Cành vượt khỏe mạnh: Nếu cành vượt khỏe mạnh, có tiềm năng phát triển thành cành quả, bạn có thể giữ lại một số cành.
  • Cành vượt tạo dáng cho cây: Một số cành vượt có thể được giữ lại để tạo hình cho cây.

Mục tiêu của việc cắt tỉa:

  • Tạo tán cây thông thoáng: Giúp cây quang hợp tốt hơn, tăng khả năng kháng bệnh.
  • Tập trung dinh dưỡng vào cành quả: Giúp quả to hơn, chất lượng tốt hơn.
  • Dễ dàng chăm sóc: Giúp việc thu hoạch, phun thuốc trở nên dễ dàng hơn.

Tóm lại, cành vượt là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của cây sầu riêng. Việc hiểu rõ đặc điểm và tác hại của cành vượt, đồng thời áp dụng các biện pháp kỹ thuật phù hợp sẽ giúp người trồng sầu riêng khắc phục hiệu quả vấn đề này, góp phần nâng cao giá trị kinh tế của vườn cây. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, người trồng cần kết hợp với các biện pháp kỹ thuật khác như bón phân, tưới nước, phòng trừ sâu bệnh và lựa chọn giống cây phù hợp.

 

⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:

Đức Nghĩa