Trong quá trình sinh trưởng, khoai lang thường gặp phải nhiều loại sâu bệnh gây hại, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng củ. Việc nắm bắt các loại sâu bệnh ở khoai lang thường gặp và cách xử lý hiệu quả là điều cần thiết để bảo vệ mùa màng và tối ưu hóa lợi nhuận cho người trồng.
Sâu đục củ
- Đặc điểm: Là loại sâu có màu hồng, dài khoảng 1-2 cm, thường gây hại vào giai đoạn cây khoai lang bắt đầu hình thành củ.
- Triệu chứng: Trên củ khoai lang xuất hiện các lỗ nhỏ li ti, bên trong có đường đục ngoằn ngoèo do sâu gây hại.
- Tác hại: Sâu đục củ làm giảm năng suất và chất lượng khoai lang, khiến củ bị sần sùi, teo tóp và mất giá trị thương phẩm.
Sâu ăn lá
- Đặc điểm: Gồm nhiều loại sâu khác nhau như sâu xanh, sâu khoang, sâu ăn lá,… thường gây hại vào ban đêm.
- Triệu chứng: Lá khoai lang bị gặm nhấm, tạo thành những lỗ thủng hoặc mép lá bị xơ xác.
- Tác hại: Sâu ăn lá làm ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của cây, khiến cây sinh trưởng kém, còi cọc và giảm năng suất.
Bệnh chết dây khoai lang:
- Fusarium solani gây ra, dẫn đến sự suy giảm sinh trưởng và giảm năng suất.
- Triệu chứng: các triệu chứng bao gồm héo rũ, vàng lá và suy giảm tổng thể của cây, rễ nâu thối rữa.
- Tác hại: Bệnh thối nhũn làm cho củ khoai lang không thể sử dụng được, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người trồng.
Bệnh sẹo đen:
- Đặc điểm: Gây hại do nấm Ceratostomella Fimbriata thường phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm.
- Triệu chứng: Trên lá khoai lang xuất hiện các đốm màu nâu hoặc đen, sau đó lan rộng ra toàn bộ lá và khiến lá rụng sớm. Củ khoai lang bị teo tóp và không phát triển được, xuất hiện vết thối đén trên củ khoai.
- Tác hại: Bệnh mốc đen làm giảm năng suất và chất lượng khoai lang.
Tuyến trùng:
- Đặc điểm: Gồm nhiều loại tuyến trùng khác nhau như Meloidogyne spp., Heterodera spp.,… ký sinh trên rễ cây khoai lang.
- Triệu chứng: Lá khoai lang bị vàng úa, còi cọc, sinh trưởng kém. Trên rễ cây xuất hiện các nốt sần do tuyến trùng gây hại.
- Tác hại: Tuyến trùng làm giảm khả năng hút nước và dinh dưỡng của cây, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng khoai lang.
Bệnh đốm lá:
- Đặc điểm: Gây hại do nấm Alternaria solani, thường phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm.
- Triệu chứng: Trên lá khoai lang xuất hiện các đốm màu nâu hoặc đen, có tâm màu vàng, sau đó lan rộng ra toàn bộ lá và khiến lá rụng sớm.
- Tác hại: Bệnh đốm lá làm giảm diện tích lá quang hợp, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng khoai lang.
Bệnh héo rũ:
- Đặc điểm: Gây hại do vi khuẩn Ralstonia solanacearum, thường lây lan qua đất, nước hoặc do côn trùng chích hút.
- Triệu chứng: Cây khoai lang bị héo rũ đột ngột, bắt đầu từ lá già và lan dần lên các lá non. Thân cây bị mềm nhũn và có màu nâu sẫm.
- Tác hại: Bệnh héo rũ lây lan nhanh và có thể gây chết cả ruộng khoai lang.
Bệnh thối rễ:
- Đặc điểm: Gây hại do nấm Fusarium oxysporum, thường phát triển mạnh trong điều kiện đất đai ẩm ướt.
- Triệu chứng: Rễ cây khoai lang bị thối nhũn, có màu nâu hoặc đen. Cây khoai lang sinh trưởng kém, còi cọc và lá bị vàng úa.
- Tác hại: Bệnh thối rễ làm giảm khả năng hút nước và dinh dưỡng của cây, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng khoai lang.
Biện pháp phòng trừ sâu bệnh cho khoai lang hiệu quả
Để bảo vệ vườn khoai lang khỏi các loại sâu bệnh và đạt được năng suất cao, cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, bao gồm:
Biện pháp phòng ngừa:
- Chọn giống khoai lang sạch bệnh: Nên chọn mua giống từ các cơ sở uy tín, đảm bảo sạch bệnh và có khả năng chống chịu tốt với các loại sâu bệnh hại phổ biến.
- Trồng đúng thời vụ: Nên trồng khoai lang vào thời điểm thích hợp để cây sinh trưởng và phát triển tốt nhất, tránh giai đoạn dễ bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh.
- Làm đất kỹ: Cần cày bừa đất kỹ, dọn sạch tàn dư thực vật và bón lót đầy đủ để tạo môi trường thuận lợi cho cây phát triển và hạn chế mầm bệnh phát sinh.
- Bón phân cân đối: Bón phân theo đúng liều lượng và thời điểm khuyến cáo để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây, giúp cây tăng cường sức đề kháng chống lại sâu bệnh.
- Tưới nước hợp lý: Tưới nước đầy đủ cho cây, nhưng tránh để úng nước, vì điều kiện ẩm ướt sẽ tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển.
- Vệ sinh đồng ruộng: Thường xuyên dọn dẹp cỏ dại, thu gom và tiêu hủy tàn dư thực vật, củ khoai lang bị bệnh để hạn chế nguồn lây lan của dịch hại.
Biện pháp kiểm soát sinh học:
- Sử dụng các chế phẩm sinh học: Sử dụng các chế phẩm sinh học có chứa vi sinh vật có lợi như nấm Trichoderma, vi khuẩn Bacillus thuringiensis (Bt) để tiêu diệt sâu bệnh hại.
- Nuôi thả các loài thiên địch: Nuôi thả các loài thiên địch như ong bắp cày, bọ rùa, kiến,… để tiêu diệt sâu hại một cách tự nhiên.
Biện pháp hóa học:
- Sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật: Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật cần thiết, tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng và các biện pháp an toàn lao động.
- Nên sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc sinh học, ít độc hại cho môi trường và con người.
- Phòng bệnh khuẩn, nấm với Fossetyl Aluminium, thuốc gốc đồng, gốc kháng sinh,
Propiconazole, Tebuconazole, Azoxystrobin, Difenoconazole, Mancozed, Metalaxyl…
-
Phòng sâu hại với Emamectin, Abamectin, Matrin…
Trên đây là thông tin về các loại sâu bệnh thường gặp ở khoai lang và cách xử lý hiệu quả. Bà con nông dân cần thường xuyên thăm đồng, quan sát và theo dõi tình hình sinh trưởng của cây để phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh. Áp dụng kịp thời các biện pháp phòng trừ phù hợp sẽ giúp bảo vệ mùa màng khoai lang, nâng cao năng suất và chất lượng, góp phần mang lại lợi nhuận cao cho người trồng.
Ngoài ra, bà con nên chú ý sử dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, kết hợp hài hòa giữa các biện pháp phòng trừ sinh học, hóa học và thủ công để đảm bảo an toàn cho môi trường và sức khỏe con người.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923