Bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae là một trong những bệnh gây hại phổ biến có thể ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng khoai lang, gây thiệt hại kinh tế đáng kể cho người nông dân. Việc áp dụng các biện pháp phòng trừ hiệu quả, bao gồm sử dụng giống kháng bệnh, luân canh cây trồng, vệ sinh đồng ruộng, bón phân hợp lý và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý là rất quan trọng để bảo vệ cây khoai lang và nâng cao năng suất thu hoạch.
Biểu hiện của bệnh đốm lá ở khoai lang do nấm Cercospora ipomoeae
Biểu hiện bệnh trên lá
Vết bệnh:
- Ban đầu xuất hiện những đốm nhỏ màu nâu nhạt, đường kính 2-5 mm.
- Dần dần mở rộng thành các đốm tròn hoặc hình bầu dục, kích thước 5-10 mm, có màu nâu sẫm hoặc nâu đen.
- Các đốm bệnh có thể tập trung thành từng mảng lớn, làm cho lá bị vàng úa và rụng.
- Vết bệnh thường xuất hiện ở mặt dưới lá trước, sau đó lan sang mặt trên.
- Trên bề mặt vết bệnh có thể thấy những vòng tròn đồng tâm màu nâu sẫm.
- Ở giữa vết bệnh có thể xuất hiện lớp nấm màu xám đen, chứa bào tử nấm.
Lá bị ảnh hưởng:
- Lá bị bệnh thường có màu vàng úa, rụng sớm.
- Bề mặt lá có thể bị khô, giòn và dễ gãy.
- Cây khoai lang bị rụng lá nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng quang hợp và sinh trưởng.
Biểu hiện bệnh trên thân, củ và các bộ phận khác
Thân:
- Vết bệnh trên thân thường xuất hiện ở phần gốc thân, có màu nâu sẫm và có thể lan rộng lên các bộ phận khác của thân.
- Thân bị bệnh có thể bị yếu đi và dễ gãy.
Củ:
- Vết bệnh trên củ thường xuất hiện ở phần vỏ, có màu nâu sẫm và có thể ăn sâu vào phần thịt củ.
- Củ bị bệnh có thể bị thối rữa và không thể sử dụng được.
Nguyên nhân gây bệnh
Đặc điểm sinh học của nấm Cercospora ipomoeae:
- Nấm Cercospora ipomoeae là một loài nấm sợi cao, thuộc họ Dematiaceae.
- Nấm có dạng sợi phân nhánh, màu nâu xám, mọc thành từng đám trên mặt lá, thân và các bộ phận khác của cây khoai lang.
- Nấm sinh sản bằng bào tử hình thoi, có màu nâu nhạt, kích thước 5-10 x 2-3 µm.
- Bào tử nấm có thể tồn tại trong đất, tàn dư cây bệnh và trên hạt giống trong thời gian dài.
Điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển:
Điều kiện môi trường:
- Nhiệt độ: Nấm Cercospora ipomoeae phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ từ 25°C đến 30°C.
- Độ ẩm: Nấm phát triển mạnh trong điều kiện độ ẩm cao, đặc biệt là khi có mưa nhiều hoặc sương mù dày đặc.
- Ánh sáng: Nấm phát triển mạnh trong điều kiện ánh sáng yếu.
Yếu tố chăm sóc:
- Sử dụng giống nhiễm bệnh: Sử dụng giống khoai lang bị nhiễm nấm Cercospora ipomoeae là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến bệnh đốm lá.
- Bón phân mất cân đối: Bón phân thừa đạm, thiếu kali có thể tạo điều kiện cho nấm Cercospora ipomoeae phát triển mạnh.
- Tưới nước không hợp lý: Tưới nước quá nhiều hoặc tưới vào buổi tối có thể dẫn đến tình trạng ẩm ướt trong vườn, tạo điều kiện cho nấm phát triển.
- Mật độ trồng dày: Trồng khoai lang với mật độ quá dày có thể làm cho vườn cây thiếu thông thoáng, tạo điều kiện cho nấm phát triển.
- Vệ sinh đồng ruộng không tốt: Bỏ lại tàn dư cây bệnh trong vườn là nguồn lây nhiễm nấm cho các cây khoai lang khác.
Hậu quả của bệnh
Thiệt hại về năng suất và chất lượng khoai lang:
- Giảm năng suất: Bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae có thể gây giảm năng suất khoai lang từ 20-50%.
- Chất lượng củ kém: Củ khoai lang bị bệnh thường có chất lượng kém, không thể sử dụng được.
- Cây dễ chết: Cây bị bệnh nặng có thể bị chết do thiếu dinh dưỡng và nước.
Ảnh hưởng đến kinh tế và đời sống của người nông dân:
- Thiệt hại về kinh tế: Bệnh đốm lá gây ra thiệt hại lớn về kinh tế cho người nông dân do giảm năng suất và chất lượng khoai lang.
- Gây khó khăn trong sản xuất: Bệnh đốm lá khiến cho việc sản xuất khoai lang gặp nhiều khó khăn, do phải áp dụng các biện pháp phòng trừ tốn kém.
- Ảnh hưởng đến đời sống: Thiệt hại do bệnh đốm lá gây ra ảnh hưởng đến đời sống của người nông dân, đặc biệt là những hộ gia đình có thu nhập chính từ trồng khoai lang.
Ngoài ra, bệnh đốm lá còn có thể:
- Làm lây lan sang các cây khoai lang khác trong vườn.
- Gây ô nhiễm môi trường do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Biện pháp phòng trừ
Biện pháp phòng ngừa:
Sử dụng giống kháng bệnh:
- Sử dụng giống khoai lang kháng bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
- Nên chọn mua giống tại các cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng.
Chọn đất trồng phù hợp:
- Nên chọn đất trồng tơi xốp, thoát nước tốt, có độ pH từ 6,0 đến 6,5.
- Tránh trồng khoai lang ở những nơi đất trũng, úng nước.
Áp dụng biện pháp canh tác hợp lý:
- Trồng khoai lang với mật độ vừa phải, tạo điều kiện cho cây thông thoáng.
- Bón phân cân đối, đặc biệt là tăng cường bón kali cho cây.
- Tưới nước hợp lý, tránh tưới nước quá nhiều hoặc tưới vào buổi tối.
- Làm cỏ, vun xới thường xuyên để tạo độ thông thoáng cho đất và hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.
Vệ sinh đồng ruộng:
- Thu gom và tiêu hủy tàn dư cây bệnh sau khi thu hoạch.
- Vệ sinh đồng ruộng thường xuyên để loại bỏ mầm bệnh.
Biện pháp trị bệnh:
Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật:
- Có thể sử dụng một số loại thuốc bảo vệ thực vật như Benlate, Topsin M, Topsin CH để phòng trừ bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae.
- Cần sử dụng thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất, tuân thủ liều lượng và thời gian cách ly an toàn.
Sử dụng các chế phẩm sinh học:
- Có thể sử dụng các chế phẩm sinh học có chứa vi sinh vật đối kháng như Trichoderma spp., Bacillus subtilis để hạn chế sự phát triển của nấm Cercospora ipomoeae và tăng cường sức đề kháng cho cây.
- Nên sử dụng các chế phẩm sinh học được sản xuất từ cơ sở uy tín và có nguồn gốc rõ ràng.
Kết hợp biện pháp phòng ngừa và trị bệnh:
Để đạt hiệu quả cao nhất trong việc phòng trừ bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae, cần kết hợp các biện pháp phòng ngừa như sử dụng giống kháng bệnh, chọn đất trồng phù hợp, áp dụng biện pháp canh tác hợp lý và vệ sinh đồng ruộng với các biện pháp trị bệnh bằng thuốc bảo vệ thực vật hoặc sinh học.
Việc theo dõi và phát hiện sớm các triệu chứng bệnh là rất quan trọng để có biện pháp điều trị kịp thời, hiệu quả.
Bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae là một vấn đề nghiêm trọng đối với sản xuất khoai lang. Việc phòng trừ hiệu quả bệnh này là rất cần thiết để đảm bảo năng suất và chất lượng khoai lang. Có nhiều biện pháp phòng trừ bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae, bao gồm sử dụng giống kháng bệnh, luân canh cây trồng, áp dụng các biện pháp vệ sinh đồng ruộng, và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý.
Để đạt hiệu quả phòng trừ cao nhất, cần kết hợp nhiều biện pháp khác nhau. Nông dân nên thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện bệnh sớm và áp dụng các biện pháp phòng trừ kịp thời. Đồng thời, cần tuân thủ các nguyên tắc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và môi trường.
Với những nỗ lực nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật, hy vọng rằng trong tương lai, bệnh đốm lá do nấm Cercospora ipomoeae sẽ được kiểm soát hiệu quả, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng khoai lang.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:
- Youtube: Youtube.com/@Kythuattrongcayvn
- Facebook Page: Facebook.com/kythuattrongcay.vn/
- Facebook Group: Facebook.com/6441565519262518
- Tiktok: Tiktok.com/@kythuattrongcay.vn
- Shopee: https://shopee.vn/shop/87096923