5 giống cà phê cho năng suất cao nhất tại Việt Nam

Cà phê cho năng suất cao
07
Th12

Cà phê, một trong những cây trồng chủ lực của nền nông nghiệp Việt Nam, không chỉ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế mà còn góp phần nâng cao giá trị xuất khẩu của quốc gia. Việc chọn lựa giống cà phê phù hợp, đặc biệt là các giống có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ và đạt năng suất cao, là yếu tố then chốt giúp nâng cao hiệu quả sản xuất. Bài viết này sẽ giới thiệu 5 giống cà phê cho năng suất cao nhất tại Việt Nam, giúp nông dân và các nhà sản xuất có cái nhìn tổng quan về những lựa chọn giống tối ưu, từ đó đưa ra quyết định phù hợp cho mô hình canh tác của mình.

Cà phê Robusta (Cà phê vối)

Cà phê Robusta, hay còn gọi là cà phê vối, là một trong hai loài cà phê chính được trồng phổ biến trên thế giới, bên cạnh cà phê Arabica. Cà phê Robusta thuộc giống Coffea canephora, có nguồn gốc từ Trung và Tây Phi. So với cà phê Arabica, Robusta có đặc điểm nổi bật về hương vị mạnh mẽ và lượng cafein cao, thích hợp cho việc chế biến cà phê hòa tan hoặc các loại cà phê pha trộn.

Đặc điểm

  • Hình thái cây trồng: Cà phê Robusta thường có cây cao, tán rộng, lá lớn và cứng hơn so với Arabica. Cây phát triển nhanh và có khả năng chịu đựng tốt hơn với các điều kiện khắc nghiệt, như nhiệt độ cao và độ ẩm thấp.
  • Quả và hạt: Quả cà phê Robusta có hình dáng nhỏ hơn, hạt cà phê có màu xanh đậm hơn và kích thước nhỏ hơn so với Arabica. Sau khi rang, hạt Robusta tạo ra hương vị mạnh mẽ và đậm đà hơn.
  • Năng suất cao: Cà phê Robusta có khả năng sinh trưởng và cho năng suất cao hơn so với cà phê Arabica. Điều này là nhờ vào khả năng chịu đựng tốt với sâu bệnh và điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
  • Kháng bệnh tốt: Cà phê Robusta có sức đề kháng tốt hơn so với cà phê Arabica trước các loại bệnh hại như rỉ sắt hay sâu bệnh.

Năng suất

Năng suất cà phê Robusta có thể đạt từ 20-30 tấn/ha tùy vào điều kiện chăm sóc và kỹ thuật canh tác. Đây là mức năng suất khá cao so với cà phê Arabica, với năng suất trung bình chỉ khoảng 10-15 tấn/ha. Điều này khiến cà phê Robusta trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho các vùng đất có diện tích rộng lớn và khí hậu phù hợp.

Lợi ích

  • Chi phí sản xuất thấp: Cà phê Robusta dễ trồng, có khả năng chống chịu với sâu bệnh và điều kiện khí hậu khắc nghiệt, giúp giảm chi phí chăm sóc và bảo vệ cây trồng.
  • Sản lượng cao: Nhờ vào năng suất cao, cà phê Robusta mang lại lợi nhuận ổn định cho người trồng, đặc biệt là trong các khu vực có điều kiện khí hậu và đất đai phù hợp.
  • Hương vị đậm đà: Cà phê Robusta có hương vị mạnh mẽ và đắng đặc trưng, chứa nhiều cafein hơn Arabica. Điều này giúp tạo ra những loại cà phê có độ mạnh mẽ và thức uống đầy năng lượng.
  • Chế biến cà phê hòa tan: Với hương vị đậm đà và giá trị cafein cao, cà phê Robusta rất thích hợp để chế biến cà phê hòa tan hoặc các sản phẩm cà phê pha trộn, mang lại sự phong phú cho ngành cà phê thế giới.
  • Thị trường xuất khẩu lớn: Cà phê Robusta có thị trường xuất khẩu rộng lớn, đặc biệt là ở các nước châu Âu, châu Á và Mỹ, với nhu cầu cao trong các ngành công nghiệp cà phê.



Cà phê Catuai

Cà phê Catuai là một giống cà phê Arabica được lai tạo giữa giống cà phê Mundo Novo và cà phê Bourbon, được phát triển tại Brazil vào những năm 1940. Cà phê Catuai được biết đến với khả năng chống chịu bệnh tốt, năng suất cao và chất lượng hạt cà phê ổn định. Giống cà phê này hiện nay được trồng ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các vùng cà phê nổi tiếng của Brazil, Việt Nam và các quốc gia khác trong khu vực Nam Mỹ.

Đặc điểm

  • Hình thái cây trồng: Cà phê Catuai là giống cây nhỏ gọn với tán lá không quá rộng, giúp cây trồng có khả năng chịu gió mạnh và ít bị đổ ngã. Cây có khả năng phát triển tốt ở các vùng đất có độ cao vừa phải, với điều kiện khí hậu ấm áp.
  • Quả và hạt: Quả cà phê Catuai có kích thước vừa phải, vỏ quả dày và có màu xanh sáng khi còn non. Hạt cà phê Catuai thường có hình dạng đều, kích thước không quá lớn nhưng đều đặn và có chất lượng tốt khi rang.
  • Khả năng chống chịu: Một trong những ưu điểm nổi bật của Cà phê Catuai là khả năng chống chịu tốt với các bệnh hại như rỉ sắt và bệnh khô lá, làm giảm chi phí chăm sóc và tăng độ bền của cây trồng. Giống này cũng chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt hơn so với một số giống cà phê khác.
  • Chất lượng hạt: Cà phê Catuai có hương vị dịu nhẹ, ít chua và có độ ngọt tự nhiên. Hạt cà phê khi chế biến thường mang lại hương thơm thanh nhẹ và sự kết hợp giữa chua và ngọt, tạo cảm giác dễ chịu khi thưởng thức.

Năng suất

Cà phê Catuai có năng suất khá cao, có thể đạt 20-25 tấn/ha, tùy thuộc vào điều kiện khí hậu, chăm sóc và kỹ thuật canh tác. Mức năng suất này cao hơn một số giống cà phê Arabica khác như Bourbon hay Typica, nhưng vẫn thấp hơn so với các giống cà phê Robusta. Với khả năng chống chịu bệnh tốt và sự phát triển ổn định, cà phê Catuai là một lựa chọn hấp dẫn cho nông dân tại các khu vực có khí hậu ấm áp và đất đai thích hợp.

Lợi ích

  • Khả năng chống chịu bệnh tốt: Giống cà phê Catuai có khả năng chống chịu tốt với một số loại bệnh hại như rỉ sắt, khô lá, giúp giảm thiểu chi phí chăm sóc và đảm bảo năng suất ổn định qua các mùa vụ.
  • Năng suất cao: Nhờ vào năng suất cao và khả năng phát triển tốt trong điều kiện khí hậu đa dạng, cà phê Catuai mang lại lợi nhuận lớn cho người trồng cà phê. Mức năng suất này giúp người trồng có nguồn thu nhập ổn định.
  • Chất lượng cà phê tốt: Hương vị của cà phê Catuai khá dễ chịu với một sự kết hợp hoàn hảo giữa độ ngọt và độ chua nhẹ. Hạt cà phê có thể tạo ra một loại cà phê có chất lượng cao, phù hợp với các nhu cầu tiêu dùng khác nhau, từ cà phê pha phin đến các loại cà phê hòa tan.
  • Phù hợp với các khu vực sản xuất: Cà phê Catuai có thể phát triển tốt ở nhiều khu vực khác nhau, đặc biệt là ở các vùng có khí hậu nhiệt đới, độ cao từ 600-1.200m so với mực nước biển, giúp mở rộng diện tích trồng cà phê và tăng trưởng sản xuất.
  • Dễ chăm sóc và bảo vệ: Cà phê Catuai không đòi hỏi quá nhiều công sức chăm sóc so với một số giống khác, giúp giảm thiểu chi phí sản xuất cho nông dân và tăng tính bền vững trong canh tác.

Cà phê Thiện Trường

Cà phê Thiện Trường là một giống cà phê Arabica được phát triển và nhân giống tại Việt Nam, đặc biệt ở các khu vực Tây Nguyên, nơi có điều kiện khí hậu và đất đai phù hợp cho cây cà phê Arabica. Giống cà phê này được nghiên cứu và lai tạo nhằm cải thiện chất lượng cà phê Arabica truyền thống, đồng thời tăng năng suất và khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi như sâu bệnh, khí hậu khô hạn.

Đặc điểm

  • Hình thái cây trồng: Cây cà phê Thiện Trường có tán lá dày và phát triển tốt ở độ cao trung bình (từ 800 đến 1.400m so với mực nước biển). Cây thường có sức đề kháng khá tốt đối với một số bệnh hại phổ biến trong cà phê Arabica, như bệnh rỉ sắt và các loại nấm mốc.
  • Quả và hạt: Quả cà phê Thiện Trường có hình dáng nhỏ, màu sắc quả chín đỏ tươi, và hạt cà phê khá đều đặn. Sau khi chế biến, hạt cà phê Thiện Trường có đặc điểm là ít tạp chất và có tỷ lệ thu hồi cao, mang lại chất lượng cao trong các sản phẩm chế biến.
  • Khả năng chống chịu: Cà phê Thiện Trường có khả năng chống chịu tốt với điều kiện khí hậu khô hạn và những thay đổi về nhiệt độ. Giống cà phê này cũng có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, giúp giảm thiểu chi phí bảo vệ cây trồng.
  • Chất lượng hạt: Cà phê Thiện Trường có hương vị đặc trưng của Arabica, nhẹ nhàng với một chút vị chua thanh và hậu vị ngọt nhẹ. Hạt cà phê mang lại một thức uống cà phê nhẹ nhàng, mượt mà, thích hợp cho thị trường cà phê cao cấp.

Năng suất

Cà phê Thiện Trường có năng suất khá ổn định và có thể đạt từ 12-18 tấn/ha tùy vào điều kiện chăm sóc và kỹ thuật canh tác. Mặc dù năng suất thấp hơn một số giống cà phê Robusta, nhưng với chất lượng hạt tốt và khả năng chống chịu bệnh tốt, giống cà phê này vẫn mang lại lợi ích lớn cho người trồng, đặc biệt là ở những vùng đất cao, khí hậu ổn định.

Lợi ích

  • Khả năng chống chịu bệnh tốt: Cà phê Thiện Trường có khả năng chống lại nhiều loại bệnh hại trong cà phê Arabica, giúp người trồng giảm thiểu chi phí phòng trừ sâu bệnh, đồng thời tăng cường sức khỏe cây trồng.
  • Chất lượng cà phê cao: Cà phê Thiện Trường có hương vị dịu nhẹ, ít chua, và có hậu vị ngọt, rất phù hợp cho các thị trường cà phê cao cấp, đặc biệt là ở các khu vực yêu cầu chất lượng cà phê tinh tế và ít bị pha trộn.
  • Năng suất ổn định: Mặc dù không có năng suất quá cao so với các giống cà phê khác, nhưng cà phê Thiện Trường vẫn mang lại một mức năng suất ổn định, giúp nông dân có thể duy trì được nguồn thu nhập đều đặn.
  • Khả năng thích ứng cao: Giống cà phê này thích hợp với nhiều loại đất và có thể trồng được ở các vùng có điều kiện khí hậu khác nhau, từ các vùng cao nguyên Tây Nguyên đến các vùng có khí hậu tương tự, giúp mở rộng diện tích canh tác.
  • Giảm thiểu chi phí chăm sóc: Cà phê Thiện Trường có khả năng chịu khô hạn và các điều kiện môi trường khắc nghiệt, giúp giảm chi phí nước tưới và các biện pháp chăm sóc cây trồng so với một số giống cà phê khác.



Cà phê Bourbon

Cà phê Bourbon là một giống cà phê Arabica có nguồn gốc từ đảo Bourbon (nay là Réunion) ở Ấn Độ Dương. Đây là một trong những giống cà phê lâu đời và nổi tiếng nhất trên thế giới, được biết đến với chất lượng hạt tuyệt vời và hương vị đặc trưng. Cà phê Bourbon là giống cây chủ yếu được trồng ở các khu vực cao nguyên, nơi có điều kiện khí hậu mát mẻ và ổn định. Bourbon có thể sinh trưởng tốt ở độ cao từ 800m đến 2.000m so với mực nước biển.

Đặc điểm

  • Hình thái cây trồng: Cà phê Bourbon có hình dáng cây trung bình, với tán lá rộng và lá có màu xanh đậm. Cây thường có chiều cao vừa phải, với thân cây khỏe và có khả năng chịu đựng tốt với điều kiện khí hậu mát mẻ và ổn định. Cà phê Bourbon thường có cây trưởng thành khá nhanh và dễ thích nghi với các điều kiện trồng trọt khác nhau.
  • Quả và hạt: Quả cà phê Bourbon có màu đỏ tươi khi chín, và quả thường có kích thước vừa phải. Hạt cà phê Bourbon có kích thước trung bình, và khi chế biến, hạt cà phê Bourbon tạo ra một sản phẩm với hương vị tinh tế và độ đồng đều cao.
  • Khả năng chống chịu: Cà phê Bourbon không phải là giống cây quá bền vững trong môi trường khắc nghiệt, nhưng có khả năng chống chịu tốt với các bệnh hại như rỉ sắt và các loại nấm. Tuy nhiên, giống cà phê này đòi hỏi người trồng phải chú trọng chăm sóc và phòng trừ bệnh.
  • Chất lượng hạt: Cà phê Bourbon có hương vị đặc trưng, với độ chua nhẹ, sự cân bằng giữa ngọt và chua, tạo ra một thức uống cà phê mượt mà, dễ uống. Khi rang, hạt cà phê Bourbon mang lại hương thơm hấp dẫn, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng.

Năng suất

Năng suất của cà phê Bourbon thường dao động từ 12-18 tấn/ha, tùy vào điều kiện chăm sóc và phương pháp canh tác. Đây là mức năng suất vừa phải, không quá cao như cà phê Robusta, nhưng ổn định và chất lượng hạt cà phê rất tốt. Giống cà phê này yêu cầu phải có kỹ thuật chăm sóc hợp lý và điều kiện khí hậu tốt để đạt được năng suất cao nhất.

Lợi ích

  • Chất lượng cà phê cao: Cà phê Bourbon nổi bật với chất lượng hạt vượt trội, có hương vị đặc biệt và thường được coi là một trong những giống cà phê ngon nhất. Chất lượng này mang lại sự phổ biến lớn trên thị trường, đặc biệt là đối với những người tiêu dùng yêu thích cà phê Arabica cao cấp.
  • Hương vị phong phú: Hương vị của cà phê Bourbon rất tinh tế, cân bằng giữa vị ngọt và vị chua nhẹ, với hậu vị mượt mà. Đây là đặc điểm làm cho Bourbon trở thành lựa chọn phổ biến trong việc sản xuất cà phê chuyên nghiệp, phục vụ cho thị trường cà phê đặc sản.
  • Khả năng phát triển ở các vùng cao: Cà phê Bourbon thích hợp với các vùng đất cao, khí hậu mát mẻ và độ ẩm ổn định, vì vậy nó được trồng chủ yếu ở các khu vực cao nguyên như Tây Nguyên (Việt Nam), các vùng cao của Brazil, Colombia, Ethiopia.
  • Thị trường tiêu thụ cao: Với chất lượng hạt cà phê vượt trội, cà phê Bourbon có giá trị cao trên thị trường quốc tế, đặc biệt trong các phân khúc cà phê chất lượng cao, cà phê đặc sản. Điều này giúp người trồng cà phê Bourbon có thể bán với giá cao hơn và gia tăng thu nhập.
  • Sức bền và tính ổn định: Mặc dù có yêu cầu chăm sóc cao hơn một số giống cà phê khác, cà phê Bourbon có thể mang lại hiệu quả lâu dài với sản phẩm chất lượng ổn định qua các mùa vụ nếu được chăm sóc đúng cách.

Cà phê Moka

Cà phê Moka là một giống cà phê Arabica có nguồn gốc từ vùng Yemen, được biết đến với chất lượng hạt tuyệt vời và hương vị đặc trưng. Cà phê Moka là một trong những giống cà phê nổi tiếng và lâu đời nhất, có lịch sử phát triển gắn liền với thành phố cảng Moka (Yemen), nơi sản xuất và xuất khẩu cà phê ra thế giới từ hàng thế kỷ trước. Giống cà phê này được trồng chủ yếu ở các vùng cao, nơi có khí hậu mát mẻ và ổn định, thích hợp cho việc phát triển cà phê Arabica chất lượng cao.

Đặc điểm

  • Hình thái cây trồng: Cây cà phê Moka thường có kích thước nhỏ đến trung bình, với tán lá rộng và dày. Cây phát triển mạnh mẽ ở các khu vực có độ cao từ 1.000m đến 2.000m so với mực nước biển. Cây cần có sự chăm sóc tỉ mỉ và điều kiện khí hậu ổn định để đạt hiệu quả tốt nhất.
  • Quả và hạt: Quả cà phê Moka nhỏ, có màu đỏ đậm khi chín và có hình dáng đặc trưng. Hạt cà phê Moka có kích thước nhỏ, vỏ mỏng và chứa nhiều chất dầu, là yếu tố quan trọng giúp tạo nên hương vị đặc trưng của giống cà phê này.
  • Khả năng chống chịu: Cà phê Moka yêu cầu điều kiện chăm sóc cẩn thận và không chịu được những điều kiện khắc nghiệt như hạn hán hay sâu bệnh. Giống này khá nhạy cảm với các yếu tố môi trường, do đó, cần được trồng ở những khu vực có điều kiện khí hậu lý tưởng và độ cao thích hợp.
  • Chất lượng hạt: Cà phê Moka nổi bật với hương vị đặc trưng, kết hợp giữa độ chua nhẹ, hương trái cây và vị ngọt tự nhiên. Hạt cà phê Moka có đặc tính dầu cao, mang lại cho cà phê một lớp crema dày và hương thơm hấp dẫn khi pha chế.

Năng suất

Năng suất của cà phê Moka không quá cao so với một số giống cà phê khác, thường đạt 8-12 tấn/ha, phụ thuộc vào điều kiện chăm sóc, đất đai và khí hậu. Mặc dù năng suất không quá ấn tượng, nhưng cà phê Moka có giá trị cao nhờ vào chất lượng hạt và hương vị đặc biệt, điều này giúp bù đắp cho mức năng suất thấp.

Lợi ích

  • Chất lượng hương vị cao: Cà phê Moka là một trong những giống cà phê Arabica được yêu thích nhất nhờ vào hương vị đặc trưng, nhẹ nhàng, thanh thoát với độ chua vừa phải và sự kết hợp giữa ngọt và trái cây. Hương vị này làm cho cà phê Moka trở thành lựa chọn hàng đầu trong các loại cà phê đặc sản, đặc biệt trong các phân khúc thị trường cà phê cao cấp.
  • Chế biến cà phê đặc sản: Cà phê Moka được dùng nhiều trong các loại cà phê espresso và các sản phẩm cà phê pha chế đặc biệt nhờ vào hương vị phong phú và độ tinh khiết. Hạt cà phê Moka khi rang lên mang lại một lớp crema mượt mà, tạo ra một thức uống cà phê có hương thơm hấp dẫn và mùi vị dễ chịu.
  • Thị trường xuất khẩu: Cà phê Moka, đặc biệt là Moka Yemen, có giá trị cao trên thị trường quốc tế, thường được xuất khẩu sang các nước tiêu thụ cà phê lớn như Mỹ, Nhật Bản, và các quốc gia châu Âu. Giá trị thương mại của cà phê Moka giúp người trồng có thể đạt được lợi nhuận cao hơn so với các giống cà phê khác.
  • Chế độ chăm sóc và canh tác: Mặc dù yêu cầu chăm sóc kỹ lưỡng và điều kiện khí hậu đặc biệt, cà phê Moka mang lại lợi nhuận cao và giúp tăng giá trị cho nông dân nếu có điều kiện trồng cà phê tại các vùng đất cao, thích hợp với giống cây này.
  • Khả năng phát triển ở vùng cao: Giống cà phê này thích hợp trồng ở các vùng có độ cao lớn, với điều kiện khí hậu mát mẻ và ổn định. Điều này giúp mở rộng các khu vực trồng cà phê ở những vùng cao nguyên có lợi thế khí hậu.

 

Lựa chọn giống cà phê phù hợp là một trong những yếu tố quyết định đến thành công trong sản xuất cà phê. Các giống cà phê có năng suất cao, cùng với kỹ thuật chăm sóc đúng đắn, sẽ giúp nông dân không chỉ tăng trưởng sản lượng mà còn cải thiện chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước. Hy vọng qua bài viết này, các nhà nông có thêm thông tin hữu ích để lựa chọn giống cà phê phù hợp, góp phần phát triển ngành cà phê Việt Nam bền vững và hiệu quả.

 

⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm theo dõi các nền tảng truyền thông để tìm hiểu, trao đổi và chia sẻ thêm về các kinh nghiệm trong đầu tư và sản xuất nông nghiệp cùng cộng đồng và chuyên gia tại:

Đức Nghĩa